ایران از آمادگی عربستان برای گفتوگو میان دو کشور خبر داد
۱۴۰۱ آذر ۳۰, چهارشنبهحسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در دولت ابراهیم رئیسی، روز چهارشنبه ۳۰ آذرماه در توییتی به زبان عربی نوشت که در کنفرانس بغداد ۲ در اردن، ''وزیر امور خارجه عربستان از آمادگی کشورش برای ادامه گفتوگو با ایران'' خبر داده است.
او افزوده که علاوه بر وزیر امور خارجه عربستان، همچنین با دیگر همتایان خود از عمان، قطر، عراق و کویت نیز دیدار و گفتوگو کرده است.
این دومین اظهارنظر رسمی امیرعبداللهیان درباره بازسازی روابط تهران و ریاض در روزهای اخیر است.
او روز دوشنبه ۲۸ آذرماه نیز گفته بود که ایران آماده است تا روابط این کشور با عربستان ''به حالت عادی'' بازگردد.
امیرعبداللهیان همچنین از ادامه گفتوگو میان دو کشور خبر داده و در عین حال گفته بود: «این طرف سعودی است که باید تصمیم بگیرد که چگونه رویکرد سازندهای را در برابر ایران دنبال کند.»
مناسبات دیپلماتیک ایران و عربستان شش سال قبل و پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، قطع شد. این حمله در واکنش به اعدام شیخ نِمر باقر النمر، روحانی شیعه توسط حکومت عربستان سعودی صورت گرفت.
به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
مذاکرات رو در رو میان هیاتهایی از ایران و عربستان از بهار ۱۴۰۰ در بغداد آغاز شد. عراق که مناسبات حسنهای با عربستان و ایران دارد نقش میانجی را در گفتگوهای بین این دو کشور متخاصم منطقه بازی کرده است.
قرار بود دور ششم مذاکرات میان دو کشور اوایل مرداد برگزار شود اما آنگونه که برخی از گزارشها و منابع دیپلماتیک میگویند، این دور از مذاکرات ابتدا به دلیل بالا گرفتن تنشهای سیاسی در عراق و سپس به خاطر آغاز اعتراضهای گسترده ضدحکومتی در ایران به تعویق افتاد و هنوز برگزار نشده است.
بیشتر بخوانید: تعویق مذاکرات ایران و عربستان به دلیل "تنش سیاسی در عراق"
فراز و فرودهای روابط تهران و ریاض
ایران و عربستان از ابتدای استقرار جمهوری اسلامی در ایران پیوسته در حال کشمکش بر سر هژمونی منطقهای در جهان اسلام و نیز منازعات نیابتی در کشورهای عربی بودهاند. کم و کیف برگزاری حج و پرونده هستهای ایران نیز از موارد مناقشهانگیز در مناسبات دو کشور بوده است که گاه و بیگاه به تنش یا قطع رابطه کشیده است.
روابط تهران و ریاض در سالهای اخیر نیز تحولات پرشتابی به خود دیده است. از جمله مهمترین آنها، سفر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل به ریاض بود. نتانیاهو آذرماه سال ۱۳۹۹ به همراه یوسی کوهن، رئیس سازمان موساد به عربستان رفت و با شماری از مقامات عالیرتبه این کشور دیدار و گفتوگو کرد.
برخی از کارشناسان این سفر را یکی از مهمترین گامها برای عادیسازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی در منطقه و همچنین شکلگیری نوعی ''ائتلاف'' علیه جمهوری اسلامی دانستند.
از آن زمان گزارشهایی در خصوص پیامها و تلاشهای پنهانی ایران برای بازسازی روابط با عربستان و جلوگیری از شکلگیری این ائتلاف منتشر شده است. مقامهای ایران اما این گزارشها را رد میکنند.
بیشتر بخوانید: چرا نتانیاهو به عربستان رفت؟
عربستان همچنین در مورد پروندههای متفاوتی مانند احیای برجام و سیاستهای تهران در یمن و کشورهای منطقه نیز خواهان انعطاف و تجدیدنظرهایی در رویکردهای جمهوری اسلامی است.
اتهامهای ایران علیه عربستان درباره اعتراضها
در پی جانباختن مهسا امینی و آغاز اعتراضهای ضدحکومتی در ایران، فصل جدیدی از تنش میان تهران و ریاض گشوده شد. جمهوری اسلامی تاکنون بارها کشورهای خارجی از جمله عربستان سعودی را به تحریک معترضان متهم کرده است.
در نمونهای از این موارد، اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات در دولت ابراهیم رئیسی، میانههای آبانماه گذشته در گفتوگویی با پایگاه اطلاعرسانی دفتر رهبر جمهوری اسلامی با هشدار به دولت عربستان سعودی گفت که "صبر راهبردی" جمهوری اسلامی در مقابل ریاض تا ابد ادامه پیدا نمیکند.
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
همزمان با اعتراضهای گسترده در ایران، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال روز سهشنبه ۱۰ آبان در گزارشی از احتمال حمله ''قریبالوقوع'' ایران به عربستان خبر داد.
این گزارش، هدف از برنامهریزی ایران برای حمله به عربستان را "منحرف کردن اعتراضات" دانست.
این روزنامه آمریکایی همچنین به نقل از منابع اطلاعاتی عربستان سعودی افزود که در واکنش به این حملات احتمالی، عربستان، آمریکا و چند کشور همسایه دیگر سطح آمادهباش را برای نیروهای خود در منطقه افزایش دادهاند.
ایران همچنین از اواخر سپتامبر بارها با موشک و پهپاد به اربیل و سلیمانیه در اقلیم کردستان عراق حمله کرده است.