اکبر ترکان: ارزان نگاهداشتن ارز یعنی گران شدن تولید
۱۳۹۷ تیر ۹, شنبهاکبر ترکان از نابسامانی ارزی و کلاهبرداری با دلار دولتی انتقاد کرده و میگوید ارز نیز یک کالاست و وقتی قیمت کالاهای دیگر بالا میرود، نرخ ارز هم باید با شیبی ملایم افزایش یابد وگرنه انفجار قیمت رخ میدهد: «این موضوع در مقاطع مختلفی اتفاق افتاده که یک بار آن در دولت کنونی بوده است. در دولت قبلی هم اتفاق افتاد و نرخ ارز ــ دلار ــ از ۹۵۰ تومان به ۱۲۰۰ تومان، بعد به ۲۴۰۰ تومان و ۳۷۰۰ تومان افزایش یافت. دوباره بانک مرکزی کوشش کرد با سرکوب قیمت ارز، نرخها را پایین نگه دارد. این فشار متراکم شد و متراکم شد تا در نهایت نتوانستند آن را نگه دارند، از ضامن در رفت و قیمتها پَرید.»
اکبر ترکان، تاخیر بانک مرکزی در تکنرخی کردن ارز را موجب بروز وضعیت کنونی دانسته و میگوید سال ۹۳ زمان چنین اقدامی بود.
ترکان یکی از دلایل تراکم متقاضی در بازار ارز را عرصههای جدید از جمله تقاضا برای انتقال سرمایه دانسته است. اشاره او به گرجستان، ترکیه یا جمهوری آذربایجان است که مردم با فروش خانهها یا املاک خودشان، در آنجا مستغلات میخرند.
اکبر ترکان اذعان میکند که تقاضا برای پسانداز ارزی هم به خاطر ترس مردم از وضعیت تورمی بالا رفته است. او میگوید دولت حریف چنین تقاضاهایی نیست و ارز ۴۲۰۰ تومانی را به متقاضی انتقال سرمایه یا پسانداز نمیدهد، بلکه آن را برای واردات کالا و نیازهای کشور تعریف کرده است.
نوبخت این را نیز پذیرفته که تلاش دولت برای دادن ارز به واردکنندگان کالا یا ارائه دهندگان خدمات موفق نبوده است: «در این هم هزار جور کلک و حقهبازی وجود دارد چون ارز را میگیرند و کالا را به نرخ ارز ۸۰۰۰ تومانی میفروشند.»
راهکار پیشنهادی ترکان، نظارت قاطع دولت بر دلارهای مرجع با کمک سازمان حمایت مصرفکننده و تولیدکننده است: «باید کالای دلارهایی که دولت به نرخ ارزان داده با قیمت ارزان به دست مردم برسد و باید با کلاهبرداران و سودجویان بدون گذشت برخورد شود.»
دارایی موهوم بانکها
مشاور حسن روحانی پرداخت سود ۲۰ درصدی به سپردههای مردم در بانکها را نیز مایه تشدید روند "افزایش نقدینگی" دانسته و گفته است: «بانکها بیش از ۷ درصد سود خلق نمیکنند و باقیمانده سود موهوم است.»
او میگوید مابهالتفاوت این دو رقم از ترازنامه بانکها و فروش داراییها کم میشود: «وقتی این داراییها کم میشود افزایش نقدینگی پیدا میشود که یک نقدینگی مهارنشده است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
راه حل بانک مرکزی برای جمع آوری نقدینگی، عرضه سکه و ارز بوده اما ترکان میگوید افزایش سود بانکی امری است ضد تولید: «وقتی سود بانکی مثلا ۲۸درصد میشود هیچ تولیدی به جز کارهای نامشروع مثل مواد مخدر سود ندارد. کدام صنعت را سراغ دارید که ۲۸درصد سود داشته باشد. پس چه چیزی سود دارد جز کلاهبرداری و دلالی...»
بحث سیاستهای بانک مرکزی و دریافت کنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی در حالی بالا گرفته که وزیر ارتباطات خواهان افشای اسامی گیرندگان ارز مرجع است اما وزیر اقتصاد میگوید چنین اقدامی به منزله جنگ با بخش خصوصی است. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در توئیتی در پاسخ به محمد شریعتمداری، وزیر صنعت و معدن نوشت که فساد، موریانه و عامل بیثباتی اقتصاد کشور است و باید به جنگ اقتصاد رانتی رفت.
این بحث در حالی داغ شده که حسن روحانی برای تغییر تیم اقتصادی کابینه زیر فشار افکار عمومی و نمایندگان مجلس قرار دارد. این که روحانی پیام توئیتری جهرمی را لایک کرده، در رسانهها چنین تعبیر شده که او با انتشار اسامی دریافت کنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی موافق است.
روحانی روز چهارشنبه ششم تیر به رئیس بانک مرکزی و وزیر صنعت دستور داده بود که این اسامی را فاش کنند.