اولین نماز روز قدس بدون هاشمی رفسنجانی
۱۳۸۸ شهریور ۲۵, چهارشنبهستاد برگزاری نماز جمعه تهران، روز چهارشنبه (۲۵ شهریور) اعلام کرد که نماز جمعه روز قدس به امامت احمد خاتمی، عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان، برپا میشود. بنا به اعلام این ستاد، سخنران پیش از خطبه این هفته نیز محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری اسلامی، خواهد بود.
این در حالی است که دو هفته قبل در هفته دولت نیز سخنران پیش از خطبههای نماز جمعه احمدینژاد بود و تا به حال سابقه نداشته که یک نفر در عرض دو هفته دو بار سخنران قبل از خطبه باشد.
امامت احمد خاتمی برای نماز روز قدس در حالی اعلام میشود که بنا بر یک سنت معمول، تا به حال نماز جمعه روز قدس را همیشه اکبر هاشمی رفسنجانی امامت میکرد. اما از چند روز قبل رسانههای وابسته به دولت اعلام کردند که نماز روز قدس امسال به امامت رفسنجانی نخواهد بود.
روز سهشنبه (۲۴ شهریور) خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، از سوی ستاد نماز جمعه اعلام کرد که نماز این هفته توسط احمد خاتمی اقامه خواهد شد.
رئیس دفتر هاشمی رفسنجانی نیز در همان روز در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا گفت: «طبق روال باید به دفتر آیتالله هاشمی رفسنجانی اطلاع داده میشد که نماز جمعه این هفته تهران توسط ایشان یا فرد دیگری اقامه میشود که تا این لحظه این امر صورت نگرفته است».
مسعود مرادی، رئیس ستاد نماز جمعه، ساعتی پس از انتشار این خبر در ایرنا و فارس، در گفتوگو با سایت تابناک اعلام کرد، هنوز خطیب جمعه مشخص نشده و طبق معمول روز چهارشنبه رسما اعلام میشود.
زمینهچینی برای تغییر امام جمعه روز قدس
در روزهای آغازین هفته جاری، خبرگزاری فارس به نقل از رضا تقوی، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور، اعلام کرد که هاشمی رفسنجانی خود شخصا از امامت نماز روز قدس انصراف داده است. این خبرگزاری از قول نقوی علت این انصراف را «جلوگیری از هرگونه سوءاستفادههای سیاسی و غیر قابل قبول از جایگاه نماز جمعه» عنوان کرد.
روز بعد روزنامه سرمایه به نقل از رفسنجانی نوشت که وی از اقامه نماز روز قدس منصرف نشده است. احمد خاتمی نیز در گفتوگو با خبرگزاری مهر، امامت خود در نماز جمعه روز قدس را تکذیب کرد.
اما در روز چهارشنبه، تنها دو روز قبل از روز قدس، به ناگاه ورق برگشت و ستاد نماز جمعه تهران همان خبر چند روز قبل خبرگزاری فارس را تایید و اعلام کرد که روز قدس احمد خاتمی امام جمعه خواهد بود.
دعوت سران اصلاحطلب از مردم برای شرکت در راهپیمایی روز قدس
اولین کسی که از مردم دعوت کرد تا در روز قدس قدرتشان را به "اقتدارگرایان" نشان دهند، مهدی کروبی بود. روز ۱۳ شهریور پایگاه خبری سحام نیوز، ارگان حزب اعتماد ملی، از قول کروبی نوشت: «اکنون زمان شفافگویی، ایستادگی، اعلام موضع و برونرفت از انفعال است». وی همچنین با توصیه به مردم برای پرهیز از شعارهای انحرافی، از آنان خواست تا در راهپیمایی روز قدس شرکت کنند و همچنین خطاب به محافظهکاران گفت: «در روز قدس قدرت مردم را خواهید دید».
روز دوشنبه ۲۳ شهریور، هاشمی رفسنجانی نیز با انتشار اطلاعیهای خطاب به ملت ایران، از آنان خواست تا در راهپیمایی روز قدس شرکت کنند و «از جنایات و تمامیتخواهیهای یک اقلیت محدود» ابراز برائت کنند. وی در پایان بیانیه خود نوشت: «مطمئن باشید که فجر صادق همیشه بعد از تیرهترین زمان شب طلوع میکند».
روز ۲۴ شهریور، میرحسین موسوی و محمد خاتمی نیز به صف دعوتکنندگان از مردم برای شرکت در راهپیمایی روز قدس پیوستند. خبرگزاری ایلنا به نقل از یک مقام مسئول در دفتر محمد خاتمی نوشت: «رئیس جمهور سابق کشورمان همگام با مردم روزهدار تهران در راهپیمایی روز قدس شرکت خواهد کرد».
سایت کلمه، پایگاه اطلاعرسانی حامیان میرحسین موسوی، نیز اعلام کرد: «در پی تماسها و سؤالهای انجام گرفته در مورد تظاهرات روز قدس امسال، دفتر مهندس موسوی با اعلام این که روز قدس یادگار گرانقدر امام خمینی و روز مستضعفان و اسلام است، اعلام کرد که وی همراه با سایر مردم در تظاهرات روز قدس شرکت خواهد داشت».
صبح روز چهارشنبه ۲۵ شهریور نیز دفتر آیتالله یوسف صانعی، از مراجع تقلید قم، طی اطلاعیهای از مردم خواست تا با حضور در راهپیمایی روز قدس «پشتوانه معنوی محکمی در جهت نفی هرگونه ظلم و ستم و استضعاف ملتها در هر کجای عالم ایجاد کنند». آیتالله صانعی در بیانیه خود روز قدس را تنها مختص فلسطین ندانسته، بلکه آن را «روز مقابله مستضعفین با مستکبرین» اعلام کرده است.
نگرانی از حضور مخالفان در روز قدس
یک هفته پس از دعوت کروبی از مردم برای شرکت در راهپیمایی روز قدس، آیتالله خامنهای در نماز جمعه تهران به طرفدارانش هشدار داد که وحدت را در این روز حفظ کنند و مانع دورشدن از هدف اصلی این روز یعنی مسئله فلسطین شوند.
هفته گذشته نیز فرمانده نیروی انتظامی از مردم خواسته بود تا روز قدس را "سیاسی" نکنند. اسماعیل احمدی مقدم در جمع خبرنگاران گفت: «کسانی که تلاش میکنند، روز قدس را از هدف اصلی آن منحرف کنند، ماهيت خودشان را برای مردم افشا ميکنند. روز قدس متعلق به فلسطين است و نبايد از هدف اصلی آن خارج و به اهداف سياسی آلوده شود».
رییس ستاد مرکزی قدس و انتفاضه نیز روز یکشنبه در جمع خبرنگاران گفت: «در مراسم راهپیمایی روز جهانی قدس با هرگونه شعار انحرافی و تجمع غیرقانونی برخورد میشود».
سپاه پاسداران در بیانیهای که روز ۲۵ شهریور منتشر کرد، روز قدس را «نماد اتحاد جهان اسلام در حمایت از ملت مظلوم فلسطین» نامید. دراین اطلاعیه از مردم خواسته شده تا با محوریت مسئله فلسطین در این روز، مظهر وحدت ملی ایرانیان و نماد اتحاد و یکپارچگی اسلام باشند.