بحث داغ راهپیمایی روز قدس در ایران
۱۳۸۸ شهریور ۲۲, یکشنبه
شماری از محافل و گروه‌های هوادار جنبش سبز از مردم خواسته‌اند که با نشانه‌ها و شعارهای سبز در راهپیمایی روز قدس شرکت کنند تا خود این حضور تداوم اعتراض‌ها به روندهای پس از انتخابات ریاست جمهوری و نتیجه‌ی اعلامشدهی آن را به نمایش بگذارد.
جمهوری اسلامی از نزدیک به سی سال پیش، جمعه‌ی آخر ماه رمضان را روز جهانی قدس نامیده است. در این روز راهپیمایی‌هایی در شهرهای مختلف با شعارهایی در حمایت از فلسطینیان و علیه اسرائیل انجام می‌شود. خطبه‌های نماز جمعه‌ی این روز را معمولاَ اکبر هاشمی رفسنجانی می‌خواند.
امامت نماز جمعه از سوی رفسنجانی در فراخوان هواداران جنبش سبز به شرکت در راهپیمایی و نماز جمعه روز قدس امسال بی‌تاثیر نبوده است. به ویژه که رفسنجانی در خطبه‌های نماز یکی از هفته‌های پس از انتخابات ریاست جمهوری برخلاف آیت‌الله خامنه‌ای از خدشه‌دارشدن اعتماد میان مردم و حکومت سخن گفت و از رویکردهای دولت در روزهای پس از انتخابات انتقاد کرد. شمار کثیری از مردم تهران در این نماز جمعه شرکت کردند و ضمن تأیید سخنان رفسنجانی به هواداری از میرحسین موسوی و مهدی کروبی و علیه نتیجه‌ی اعلامشدهی انتخابات ریاست جمهوری شعار دادند.
نگرانی از تکرار نماز جمعه‌ی قبلی رفسنجانی
مقام‌های حکومتی اینک نگران‌اند که آن برآمد و حضور فعال هواداران میرحسین موسوی و مهدی کروبی، در روز قدس هم تکرار شود. از این رو سایت‌ها و خبرگزاری‌های نزدیک به دولت اخبار و شایعات متفاوتی در باره‌ی خطیب نماز این روز منتشر می‌کنند که مضمون بیشتر آنها امکان جایگزینی هاشمی رفسنجانی با فرد دیگری برای ادای خطبه‌های نماز جمعه در این روز است.
سایت رجانیوز که یکی از تندروترین سایت‌های حامی دولت به شمار می‌رود، در خبری به نقل از "خبرنگار" خود نوشته است: « به‌دلیل حواشی نمازجمعه روز ۲۶ تیر تهران و احتمال تکرار آن در نمازجمعه روز قدس، از هاشمی برای اقامه نماز جمعه دعوت نخواهد شد. این تصمیم در حالی گرفته شده است که از حدود ۱۰ روز پیش، سایت‌های جریان برانداز تبلیغات گسترده‌ای برای حضور در راهپیمایی روز قدس با نمادهای سبز و تبدیل تظاهرات مردمی در حمایت از آرمان فلسطین به تجمع سیاسی جریان شکست‌خورده انتخابات را مطرح کرده‌اند.»
در حالی که سایت‌های یادشده، از امکان جایگزینی هاشمی رفسنجانی با احمد خاتمی سخن گفته‌اند، برخی از سایت‌های اصلاح‌طلب نیز غیبت رفسنجانی در نماز جمعه روز قدس را منتفی ندانسته‌اند. برخی از این سایت‌ها علت این امر را «مصوبه شورای عالی امنیت» می‌دانند. ظاهراَ به باور محافل تصمیم‌گیر، «وضعیت چند روز اخیر کشور بدتر از زمانی است که رفسنجانی در آخرین نماز جمعه شرکت کرد و به همین خاطر وی نباید در این نماز جمعه شرکت نماید.»
در این میان، برخی محافل رسانه‌ای نزدیک به اصلاح‌طلبان دلیل غیبت احتمالی رفسنجانی را بی‌اثر ماندن سخن او در نماز جمعه‌ی قبل می‌دانند و معتقدند که او حرف تازه‌ای برای افزودن به حرف‌های قبلی ندارد. این در حالی است که برخی منابع خبری همچنان بر حضور رفسنجانی در نماز روز قدس تأکید دارند و می‌گویند که وی خود نیز تا روز سه‌شنبه در این باره اعلام نظر خواهد کرد.
راهپیمایی حتی بدون حضور رفسنجانی
صرف‌نظر از بالاگرفتن بحث حضور یا عدم حضور رفسنجانی در نماز جمعه‌ی روز قدس، برخی از تحلیلگران سیاسی این احتمال را مطرح می‌کنند که حضور هواداران جنبش سبز در راهپیمایی روز قدس، با شعارها و نمادهای خاص خود، ممکن است به رویارویی بخش‌های مختلف مردم با یکدیگر منجر شود. اما نه آن غیبت احتمالی و نه این گونه تحلیل‌ها سبب نشده که هواداران جنبش سبز فراخوان خود برای راهپیمایی در این روز پس بگیرند.
سایت موج سبز در یادداشتی در تشریح درستی این فراخوان، حتی زمانی که رفسنجانی در نماز جمعه غایب باشد، نوشته است: «راهپیمایی روز قدس، چیزی جدا از نمازجمعه است. درست است که این راهپیمایی همیشه به نماز ختم می‌شده است، اما اگر این بار فشارها مانع از حضور هاشمی شود و یا شرایطی که آنها فراهم کرده‌اند به انصراف ایشان از حضور در نماز جمعه بینجامد، سبزها امتیازی دیگر کسب می‌کنند که لااقل نگرانی آنها را از امکان مصادره‌ی حضورشان به نفع حاکمیت، برطرف می‌کند.»
تهدید به مقابله، اعلام مسیرهای راهپیمایی
در این میان، برخی رسانه‌های تندرو حکومتی حضور احتمالاَ قابل اعتنای هواداران جنبش سبز در راهپیمایی روز قدس را چنان تهدیدآمیز دیده‌اند که آشکارا افراد شرکت‌کننده در این راهپیمایی را به «مقابله» تهدید کرده‌اند.
حسین شریعتمداری، مشاور ارشد آیت‌الله خامنه‌ای و مدیر مسئول روزنامه کیهان، در سرمقاله روز یکشنبه (۲۲ شهریور) این روزنامه، آن دسته از معترضان به انتخابات ریاست جمهوری را که احتمالاَ با نمادها و شعارهای سبز در راهیپمایی روز قدس شرکت می‌کنند، مزدور اسرائیل خوانده و نوشته است: «تمامی كسانی كه روز قدس با شعار و نشانه‌های تفرقه‌انگيز در صحنه حاضر می‌شوند، چه بدانند و چه ندانند و چه بخواهند و چه نخواهند، مزدور اسرائيل هستند و در اين ميان، آنها كه دانسته آمده‌اند، در جنايات وحشيانه اسرائيل سهيم می‌باشند و آنان كه به فريب آمده‌اند، اگرچه، جرم كمتری دارند ولی مقابله با آنها ضرورتی اجتناب‌ناپذير است.»
این که این گونه تهدیدها و نیز قتل‌ها و شکنجه‌هایی که در حق برخی از بازداشت‌شدگان اعتراض‌ها به نتیجه اعلامشدهی انتخابات ریاست جمهوری انجام شد، به علاوه دادگاه‌هایی که برای شماری از این بازداشت‌شدگان برپا گردید، تا چه حد هواداران جنبش سبز را برای شرکت در راهیپمایی روز جمعه دچار تردید کند، پرسشی است که نمی‌توان به آن پاسخ روشنی داد. اما از هم اکنون سایت‌های نزدیک به این جنبش، مسیرهای راهپیمایی و شعارهای آن را نیز اعلام کرده‌اند.