امید روحانی به مذاکرات نیویورک، تاکید خامنهای بر "بیرحمی" غرب
۱۳۹۲ شهریور ۱۹, سهشنبهحسن روحانی، رئیس جمهور ایران در روز سهشنبه (۱۹ شهریور/۱۰ سپتامبر) در نشست ائمه جمعه تصریح کرد که مسئولیت پیشبرد مذاکرات هستهای به وزارت خارجه واگذار شده است. وی افزود: « شاید در هفتههای آینده اولین مذاکره در مورد پرونده هستهای در نیویورک صورت بگیرد و بعد مذاکرات با گروه ۱+۵ در جایی که مشخص میشود، ادامه پیدا میکند.»
چگونگی تقسیمکار میان نهادهای مسئول
روحانی تصریح کرد که «بنا به مصالحی، مذاکرات هستهای به وزارت امورخارجه واگذار شده است.» وی توضیح بیشتری درباره این "مصالح" نداد. تا پیش از این شورای عالی امنیت ملی و دبیر آن وظیفه تصمیمگیری درباره مذاکرات هستهای و پیشبرد آن را بر عهده داشتند. اما با انتخاب روحانی به عنوان رئیسجمهور و ظریف به عنوان وزیر امورخارجه تغییراتی در این وظایف رخ داد.
محمدجواد ظریف نیز عصر دوشنبه (۱۸ شهریور، ۹ سپتامبر) در همین رابطه گفته بود: «سیاستگذاریها و تصمیمگیری درباره موضوع هستهای در شورای عالی امنیت ملی شکل میگیرد و هماهنگیهای پرونده هستهای در آنجاست، اما مذاکرات بینالمللی توسط وزارت خارجه انجام میگیرد که براساس ضرورت مذاکرات، استراتژی و تاکتیکهای مذاکراتی در اختیار وزارت خارجه خواهد بود.»
روحانی نگفت که در نیویورک با مقامات چه کشورهایی گفتوگو خواهد کرد، اما از توضیحات وی میتوان نتیجه گرفت که تنها مذاکراتی مقدماتی در حاشیه سفر روحانی و ظریف به سازمان ملل درباره مناقشه هستهای انجام خواهد گرفت.
روحانی بار دیگر خطاب به کشورهای عضو گروه ۱+۵ گفت: «اگر زبان غرب زبان منطق، استدلال و منافع مشترک باشد، از موضع برابر باشد، دولت ایران نیز آماده است که با زبان حکمت، تدبیر و منطق با آنها صحبت کند. دولت از تمام توان خود برای حل مشکلات استفاده میکند.»
سخنان خامنهای، بازگشت به دوران جنگهای صلیبی
در حالیکه روحانی و ظریف با زبانی "ملایم" و دیپلماتیک در تلاش برای تعامل با غرب و یافتن راهی برای کاهش تحریمها هستند، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در دیداری با ائمه جمعه سراسر کشور ضمن اشاره به رویارویی دیرینه میان اسلام و غرب گفت: «گر بخواهیم از حیثیت اسلام دفاع کنیم، باید به مسائل کشور و جهان نگاه کلان کنیم، بین اسلام و غرب یک درگیری چندقرنی و عمیق وجود داشته و ما امروز در ادامه این درگیری هستیم.»
به نظر میرسد که "استراتژی" و "نگاه کلان" با غرب که نزاع هستهای یکی از مصداقهای آن به شمار میآید از سوی رهبر جمهوری اسلامی تعیین شده است و شورای عالی امنیت ملی و وزارت امورخارجه تنها کارگزاران اجرای این سیاستها هستند.
خامنهای ضمن تاکید به اختلافات جهان اسلام با غرب گفت: « دولت، مسئولان، سیاسیون، دیپلماتها و مردم باید تحرکات و رفتارهای پیچیده و ظاهرسازیهای حقوق بشری غرب و آمریکا را با نگاه واقع بینانه و در چارچوب رویارویی عمیق و مبنایی غرب با اسلام تحلیل کنند، زیرا در غیر اینصورت در تمایز میان تاکتیکها و راهبردهای طرف مقابل و حتی شناخت دشمن دچار اشتباه خواهیم شد.»
رهبر جمهوری اسلامی کشورهای غربی را "بیرحم" و "دروغگو" خواند. وی گفت: «باطن قضیه آن است که غربیها از کشتار هیروشیما، از کشتار میلیونها انسان در جنگهای جهانی اول و دوم، و از کشتار مردم بیگناه پاکستان، افغانستان و عراق، احساس ناراحتی نمیکنند و در آینده هم هرجا که منافعشان اقتضا کند، از کشتار انسانها ابائی نخواهند داشت، بنابراین باید اقتدار درونی خود را در عرصه های گوناگون سیاسی، حکومتی، معیشتی و مردمی افزایش دهیم.»
"گروه ۱+۵ پیشنهاد جدیدی برای ایران ندارد"
دولت ایران امیدوار است که با برگزاری سریع مذاکرات اتمی برخی از موانع از سر راه برداشته شوند تا شاید از شدت تحریم کاسته شود. در این شرایط روز دوشنبه یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران خواست که از "سنگاندازی و کارشکنی" در برابر بازرسان آژانس دست بردارد و "هر چه سریعتر به نگرانیهای بینالمللی در باره تحقیقات مشکوک خود پیرامون سلاحهای هستهای پاسخ گوید."
مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، سرپرست گروه ۱+۵ نیز روز دوشنبه گفت: «پیشنهاد ما برای ایران همان پیشنهادی است که در آلماتی ارائه کردیم.» محافل دیپلماتیک اروپایی تایید کردند که قرار است میان کاترین اشتون و مقامات ایرانی در نیویورک ملاقاتی صورت گیرد.