اعراب و ادعای مالکیت سه جزیرهی ایران در خلیج فارس
۱۳۸۷ فروردین ۱۴, چهارشنبه
پس از طرح این موضوع در نشست کشورهای حاشیهی خلیج فارس که محمود احمدینژاد رئیس جمهور درآن شرکت داشت، سران اتحادیه عرب نیز در حضور وزیر امور خارجهی جمهوری اسلامی، ایران را متهم به اشغال این سه جزیره کردهاند و خواستار بازپس دادن آنها شدهاند. این کشورها همچنین در نامهای به سازمان ملل از ایران شکایت کردهاند.
سران اتحادیهی عرب حدود دو هفته پیش از آنکه در دمشق حاکمیت ایران بر سه جزیرهی ابوموسی و تنبهای بزرگ و کوچک را زیر سوال ببرند، در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل از جمهوری اسلامی شکایت کردند. امارات متحدهی عربی مدعی است ایران سه جزیرهی یادشده را از چهاردههی پیش به صورت غیرقانونی اشغال کرده است.
این ادعا تقریبا در تمام نشستهای کشورهای عربی تکرار و از سوی این کشورها حمایت میشود. در بیستمین نشست سران اتحادیهی عرب که روزهای دهم و یازدهم فروردین ماه در سوریه برگزار شد موضوع جزایر سه گانه، هم در سخنرانی افتتاحیهی دبیر اتحادیه و هم در بیانیهی پایانی این نشست مطرح شد.
منوچهر متکی وزیر امور خارجه که در راس هیاتی به عنوان میهمان در دمشق حضور داشت ادعای امارات متحدهی عربی در مورد جزایر سهگانه را تکراری و بیاساس دانست. به گفتهی متکی طرح این ادعا «با برخی دخالتهای خاص انجام میشود.»
به گزارش واحد مرکزی خبر منوچهر متکی، دوازدهم فروردین، در یک کنفرانس مطبوعاتی با خوب توصیف کردن روابط ایران و امارات متحده، اظهار داشت «در سفر سال گذشته آقای احمدینژاد به امارات، سفر یک ماه پیش نخست وزیر این کشور و همچنین دیدارهای انجام شده با وزیر خارجه این کشور تاکنون چنین مسئلهای مطرح نشده است.»
او میافزاید «طرح این مسائل تکراری در برخی جلسات حاصل شیطنتها و دخالتهای برخی کشورها در امور منطقه میباشد.» شورای همکاری کشورهای حاشیهی خلیج فارس در بیانیهی پایانی نشست سال گذشته در قطر که محمود احمدینژاد نیز به عنوان میهمان در آن حضور داشت بر ادعای مالکیت جزایر سهگانه پافشاری کرده است.
سران اتحادیهی کشورهای عربی در بیانیهی نشست دمشق ضمن اشاره به مسئلهی مالکیت جزایر سهگانه خواستار حل مسالمتآمیز این مناقشه شدهاند. سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با محکوم کردن دخالت طرفهای ثالث در این موضوع، آن را «سوءتفاهمی» خوانده که از طریق مذاکره میان ایران و امارات حل شدنی است.
محمد علی حسینی خاطر نشان میکند «در شرایطی که جهان اسلام برای مقابله با دسیسههای بدخواهان به ویژه استمرار جنایت های وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه نیاز به تقویت وحدت و همدلی همه آحاد ملتهای مسلمان دارد، دامن زدن به مسائل انحرافی، سؤال برانگیز و نامعقول است.»
سه جزیرهی مورد مناقشه اوایل قرن بیستم توسط انگلیس اشغال شد. اواسط دههی ۶۰ میلادی با توافقنامهای که با نظارت بریتانیا به امضاء رسید دو جزیرهی تنب بزرگ و کوچک که در شمال خلیج فارس قرار دارند به ایران تحویل داده شد و جزیرهی ابوموسی با تفاهمنامهی سال ۱۹۷۱در مالکیت مشترک ایران و شیخ نشین شارجه قرار گرفت. در چارچوب این تفاهمنامه ایران یک سال پیشتر ادعای تاریخی خود نسبت به مالکیت جزیرهی بحرین را پس گرفته بود.
روز سه شنبه، سیزدهم فروردین ماه، پیروز مجتهدزاده استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس در نامهای خطاب به دبیرکل سازمان ملل ضمن تشریح سوابق تاریخی و حقوقی مالکیت جزایر سهگانه شکایت اتحادیه عرب از ایران را بیاساس و ناشی از تحریکات آمریکا خوانده است.
مجتهدزاده در این نامه که توسط ایسنا منتشر شده پا را از مواضع رسمی جمهوری اسلامی فراتر نهاده و با اشاره به تفاهمنامهی سال ۱۹۷۱ هشدار میدهد «بی اعتنائی عربان نسبت به این تفاهم اقدام غیر مسوولانهای خواهد بود که طبیعتا ایران را مجبور خواهد کرد ادعای حاکمیت بر جزایر بحرین را تجدید نماید.»
بهزاد کشمیریپور، گزارشگر دویچه وله در تهران