درخواست رسیدگی به "بازداشت خودسرانه و آدمربایی در سوریه"
۱۳۹۷ شهریور ۱۰, شنبهدور جدید مذاکرات تهران، آنکارا و مسکو درباره وضعیت سوریه جمعه آینده ۱۶ شهریور (۷ سپتامبر) در ایران برگزار میشود. به همین مناسبت ۱۵ گروه حقوق بشری با انتشار بیانیهای از این سه کشور خواستهاند رسیدگی به وضعیت بازداشتشدگان، ناپدیدشدگان و ربودهشدگان در جریان جنگ داخلی سوریه را در دستور کار خود قرار دهند.
در این بیانیه که روز گذشته، نهم شهریور منتشر شد تاکید شده که سازمانها و گروههای حقوق بشری از آغاز بحران در سوریه، موارد نقض حقوق بشر و قوانین بینالمللی را که "در بازداشتگاههای رسمی و غیررسمی توسط طرفهای درگیر از جمله دولت سوریه و مخالفان مسلح رخ داده" بررسی و ثبت کردهاند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در این بیانیه آمده است: «ما دستگیریهای خودسرانه و ناپدیدشدنهای اجباری تعداد زیادی فعال صلحجو، مدافعان حقوق بشر، روزنامهنگاران، پزشکان و کارگران کمکهای بشردوستانه از سوی دولت سوریه را در طی این بحران به طور گسترده ثبت کرده و در کنار خانوادههای آنها از آزادی ایشان حمایت کردهایم.»
بنابر گزارشها، ایران میزبان دور جدید مذاکرات میان ولادیمیر پوتین، رجب طیب اردوغان و حسن روحانی در مورد وضعیت و آینده سوریه خواهد بود. دور قبلی این گفتوگوها حدود پنج ماه پیش در آنکارا برگزار شده بود.
دولت سوریه متهم به جنایت علیه بشریت
سازمانهای حقوق بشری میگویند در بررسیهای خود به این نتیجه رسیدهاند که نیروهای دولتی رژیم بشار اسد "مسئول اکثر تخطیها بودهاند و دهها هزار نفر را در معرض بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و بدرفتاریهای دیگر و ناپدیدشدنهای اجباری قرار داده اند". آنها این اقدامها را مصداق جنایت علیه بشریت و جرائم جنگی ارزیابی کردهاند.
سازمانهای حقوق بشری در نامه خود خطاب به کارگروه ویژه سوریه تاکید کردهاند که گروههای مسلح مخالف رژیم بشار اسد نیز "مرتکب نقض جدی قوانین حقوق بشری بینالمللی از جمله آدمربایی، شکنجه و کشتارهای دسته جمعی شدهاند".
گروههای امضاکننده این نامه میگویند دولت سوریه اخیراً "سوابق ثبت احوال" را در مناطقی از جمله حومهی دمشق، و استانهای حما، حلب و سویدا بهروز رسانی کرده تا نشان دهد افرادی که گمان میرفت پیش از این توسط دولت سوریه بازداشت یا ناپدید شدهاند، فوت کردهاند. این نامه میافزاید که در بعضی موارد، گواهی فوتی به خانوادهها ارائه شده که تاریخ فوت را در گذشته حتی تا سال ۲۰۱۳ و علت مرگ را "حملهی قلبی" نشان میداد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی سازمان دیدهبان حقوق بشر، دولت سوریه متهم شده که همچنان به بازداشت دهها هزار نفر در بازداشتگاههای رسمی و غیررسمی ادامه میهد و به ناظران بینالمللی اجازهی دسترسی به تقریباً هیچکدام از این بازداشتگاهها را نمیدهد و هیچ روند قانونی یا ضمانت محاکمه عادلانه برای این بازداشتشدگان وجود ندارد.
۱۵ گروه حقوق بشری از سران کشورهای ایران، ترکیه و روسیه خواستهاند که درباره اقدامهای خود به منظور روشن شدن وضعیت بازداشتشدگان، ناپدیدشدگان و قربانیان، و فشار احتمالی بر دولت سوریه برای دست یافتن به اطلاعات لازم به طور شفاف اطلاعرسانی کنند.
نهادهای حقوق بشری میپرسند: «این کارگروه چه اقداماتی انجام خواهد داد تا اطمینان حاصل شود دولت سوریه و مخالفان مسلح اسامی و محل نگهداری افرادی را که به طور خودسرانه بازداشت شده، در معرض ناپدید شدن اجباری قرار گرفته و ربوده شده بودند افشا کنند و به خانوادهها به گونهای پاسخ دهند که حقوق قربانیان و خانواده آنها و امنیتشان مورد احترام قرار گیرد؟»
امضاکنندگان بیانیه یاد شده مذاکرات هفتم سپتامبر پوتین، اردوغان و حسن روحانی را فرصت مناسبی برای "تلاشی هماهنگ" به منظور "حل موثر و عادلانهی موضوع بازداشتشدگان، ناپدیدشدگان و ربودهشدگان" عنوان کرده و افزودهاند که مشتاقانه در انتظار توجه به پرسشهای مطرح شده و دریافت پاسخ آنها هستند.
درخواست رسیدگی به سرنوشت بازداشت و ناپدیدشدگان در سوریه در روزهایی مطرح شده که نیروهای دولتی این کشور و حامیانش خود را آماده حمله نهایی برای بازپسگیری استان ادلب میکنند که آخرین منطقه مهم تحت کنترل شورشیان محسوب میشود.
هشدار در مورد کاربرد سلاح شیمیایی
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد شامگاه چهارشنبه، هفتم شهریور نسبت به افزایش خطر وقوع فاجعه انسانی در صورت انجام عملیات نظامی گسترده در استان مرزی ادلب به شدت ابراز نگرانی کرد و استفاده احتمالی از سلاح شیمیایی در این درگیریها را، که شایعه آن وجود دارد، غیرقابل قبول خواند.
ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا پیش از این هشدار دادهاند در صورتی که ارتش سوریه در حمله به ادلب از سلاح شیمیایی استفاده کند در این منطقه دخالت نظامی خواهند کرد. دمشق و متحدانش میگویند این تهدید چراغ سبزی به شورشیان است تا با به راه انداختن یک حمله شیمیایی نمایشی کشورهای غربی را وارد این منازعه کنند.
روسیه و ایران به عنوان مهمترین حامیان رژیم بشار اسد از حمله گسترده به استان ادلب که در شمال غرب سوریه و نزدیک مرز ترکیه قرار دارد پشتیبانی میکنند، اما آنکارا به دلایل گوناگون به این عملیات روی خوش نشان نمیدهد.
مطابق گزارشها، در استان ادلب حدود دو میلیون نفر سکونت دارند که اغلب آوارگان جنگ داخلی سوریه هستند. ترکیه نگران است که با شروع درگیریها در این منطقه موج جدیدی از آوارگان سوری وارد این کشور شوند.
گفته میشود روسیه موفق شده موافقت ترکیه برای حمله نهایی به ادلب را جلب کند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به تازگی پاکسازی ادلب را "شلیک تیرخلاص به تروریستها" توصیف کرده است.