پس‌لرزه‌های استعفای ظریف؛ واکنش غیر مستقیم روحانی
۱۳۹۷ اسفند ۷, سه‌شنبه
به دنبال انتشار خبر استعفای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نگاه‌ها متوجه حسن روحانی است. تنها با موافقت روحانی است که درخواست کناره‌گیری ظریف به رسمیت شناخته می‌شود.
حسن روحانی روز سه‌شنبه ۷ اسفند (۲۶ فوریه) در جریان سخنرانی خود در جمع مدیران بانک مرکزی نسبت به استعفای ظریف واکنش نشان داد. واکنشی که هنوز به معنی پذیرش یا رد درخواست ظریف برای کناره‌گیری نیست.
روحانی در سخنرانی خود بانک مرکزی و دو وزارتخانه امور خارجه و نفت را به عنوان "خط قرمز" ایران در مقابل آمریکا خواند و گفت: «از وزیر امور خارجه، وزیر نفت و رئیس بانک مرکزی به خاطر ایستادگی و توانمندی‌شان تشکر می‌کنم.» روحانی وزارت امور خارجه را "نماینده مردم" نامید.
معنای سکوت روحانی
خبرگزاری کار ایران "ایلنا" نیز به سکوت روحانی درباره استعفای ظریف اشاره کرد و سخنان روحانی در جمع مدیران بانک مرکزی را سخنانی کلی خواند.
خبرنگار "ایلنا" درباره سخنان روحانی از جمله نوشت: «این سخنان در حالی مطرح شد که همه از صبح امروز منتظر اعلام موضع روحانی در سخنرانی امروز بودند و روحانی ترجیح داد به همان اشاره کوچک اکتفا کرده و از کنار این مساله مهم عبور کند.»
توصیه ظریف به دیپلمات‌ها
پس از انتشار خبر استعفای ظریف، شایعاتی دال بر استعفای برخی از دیپلمات‌ها و مدیران وزارت امور خارجه نیز منتشر شد.
محمدجواد ظریف در یک پست تلگرامی نسبت به خبر استعفای این دسته از دیپلمات‌ها واکنش نشان داد و به آنان توصیه کرد: «تاکید بنده به همه برادران و خواهران عزیز در وزارت خارجه و نمایندگی‌ها این است که با کمال صلابت وظایف خود در دفاع از کشور را دنبال کنند و از چنین اقداماتی بشدت پرهیز کنند.»
ظریف استعفای خود را "تلنگری برای بازگشت وزارت امور خارجه به جایگاه قانونی‌اش" خواند.
اختیارات محدود، وظایف سنگین
بسیاری از نمایندگان و صاحب‌نظران در واکنش‌های خود به محدود بودن اختیارات وزیر امور خارجه اشاره کرده بودند.
حمیدرضا جلائی‌پور، جامعه‌شناس، در نوشتار کوتاهی که تحت عنوان "در بالا چه خبر است؟" بر روی شبکه تلگرام منتشر کرده به محدودیت‌های کار ظریف در وزارت امور خارجه اشاره کرده است.
او در این پست تلگرامی استعفای ظریف را پیروزی "دیپلماسی استثنایی" بر "دیپلماسی رسمی" دانسته و نوشته است: «در این‌شرایط بی‌خردی سیاسی در بالا، مسئولیت نیروهای جامعه مدنی در ایران برای حفاظت از ایران بیش از پیش خطیر می‌شود و به هوشیاری نیاز دارد.»
مصطفی تاجزاده نیز ظریف را "نماد دیپلماسی، صلح و متکی بر انتخاب اکثریت رای‌دهندگان" دانسته و نوشته است: «بماند یا برود، اجازه نمی‌دهیم انسدادطلبان و جنگ‌افروزان داخلی و خارجی صلح و امنیت ملی ما را به خطر اندازند.»
علی مطهری، نماینده مجلس از "تقصیر دولت" در استعفای ظریف سخن گفته و دولت روحانی را فاقد اقتدار دانسته است.
مطهری گفته است: «دولت باید اقتدار داشته باشد و در این خصوص یک مقدار مقصر دولت است که دائما عقب‌نشینی کرد و دیگران دائما در کارهایش دخالت می‌کنند.»
علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری نوک حمله خود را متوجه شخص حسن روحانی کرده است. او در یک پست توییتری نوشته است: «با توجه به اینکه روحانی استاد فرار از پاسخگویی است و اینکه شنید‌ه‌ها حکایت دارد جریان استعفای ظریف بخش عمده آن به دلیل رفتارهای رئیس جمهور و اطرافیان پرحاشیه‌اش بوده، مراقب باشیم این بار نیز روحانی از زیر بار مسئولیت فرار نکند.»