روحانی: منشا بخشی از التهاب بازار ارز داخلی است
۱۳۹۷ شهریور ۱۷, شنبه
رئیس دولت دوازدهم صبح شنبه، ۱۷ شهریور (هشتم سپتامبر) در مراسم پایانی "جشنواره شهید رجایی"، ایران را درگیر یک جنگ اقتصادی توصیف کرد و از همه جناح‌ها خواست پشتیبان و یاور دولت باشند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، حسن روحانی با اشاره به سخنان روز پنج‌شنبه رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با اعضای مجلس خبرگان مبنی بر این که در روزهای سخت کسی حق ندارد پشت دولت را خالی کند گفت: «امروز مردانگی، مروت، اخلاق و اصول انقلاب و منافع ملی، اقتضاء می‌کند که در کنار یکدیگر و یاور یکدیگر باشیم.»
روحانی می‌گوید پس از حضور در نشست علنی مجلس برای پاسخگویی به پرسش نمایندگان، از او گلایه کرده‌اند که کاش "چنین و چنان سخن می‌گفتی". او افزود این حرف در شرایط عادی درست بود اما "امروز روز جنگ با دشمن است و همه باید با انسجام و یکدلی در کنار یکدیگر باشیم".
پیش از سخنرانی روحانی در مجلس، بسیاری از حامیان اصلاح‌طلب او، از جمله شماری از اعضای فراکسیون امید از رئیس دولت خواستند از این "فرصتی بی‌نظیر و طلایی" استفاده کند و به افشای موانع پیشبرد برنامه‌های دولت بپردازد.
شخص روحانی در دامن زدن به این انتظارها بی‌تقصیر نبود. او در نامه‌ای به رئیس مجلس، علی لاریجانی نوشته بود که حضور در نشست علنی مجلس می‌تواند فرصت خوبی برای بیان "برخی از حقایق برای مردم عزیز" باشد.
حسن روحانی به جای این کار، در ابتدای پاسخ به سوال‌های نمایندگان مجلس گفت که علی خامنه‌ای درباره این جلسه به او توصیه‌هایی کرده و امیدوار است بتواند "نکات مورد نظر ایشان را دقیقا مراعات" کند. او در خاتمه سخنانش نیز توصیه کرد: «همه باید دست به دست هم پشت سر رهبری حرکت کنیم.»
رهبر جمهوری اسلامی یک روز بعد در دیدار با اعضای هیئت دولت، نشست ششم شهریور مجلس را "نمایش اقتدار و ثبات جمهوری اسلامی" خواند و گفت که "خونسردی و متانت" رئیس جمهوری در پاسخ به پرسش‌های نمایندگان "معنای مردم‌سالاری دینی" است.
با این همه روحانی در سخنرانی روز شنبه خود به نکته‌ای اشاره کرد که می‌تواند به نوعی افشاگری درباره نقش برخی از نهادها و دستگاه‌ها در وضعیت نابسامان اقتصادی امروز تلقی شود.
نقش "خصولتی"ها در التهاب بازار ارز
رئیس دولت دوازدهم گفت: «امروز در بازار ارز التهاب وجود دارد که بخشی از آن بخاطر فشار آمریکا و خارجی است اما به عنوان رئیس دولت اعلام می‌کنم که بخشی از این التهاب منشأ داخلی دارد. یعنی صادرکننده دولتی و خصولتی، ارزی را که باید در اختیار سامانه نیما قرار دهد با تأخیر ۴۸ ساعته انجام می‌دهد و این کار خیانت به کشور است.»
ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به طور عمده شامل صدور محصولات پتروشیمی و مواد معدنی می‌شود که شرکت‌های وابسته به نهادهای حاکمیتی و زیر مجموعه‌های سپاه پاسداران بر بخش بزرگی از آنها تسلط دارند. در جریان "خصوصی‌سازی" این شرکت‌ها بسیاری از آنها به نهادهای وابسته به دولت و حکومت واگذار شد و به همین دلیل آنها را "خصولتی" می‌نامند.
روحانی گفت: «مجموع صادرات غیرنفتی کشورمان، حدود ۴۰ میلیارد دلار است که امروز پس از گذشت شش ماه از سال باید ۲۰ میلیارد دلار آن به بانک مرکزی و سامانه ارزی وارد می‌شد اما چه کسی مسئول است؟ آیا می‌خواهیم این را هم گردن آمریکا و رژیم صهیونیستی بیندازیم؟»
رئیس جمهوری می‌گوید روز گذشته به یکی از مسئولان دستور داده که هر کسی را که عامل التهاب در بازار ارز باشد در گام نخست برکنار، و در گام بعدی به دادگاه معرفی کند.
در روزها و هفته‌های گذشته مخالفت با دولت حسن روحانی در میان اصلاح‌طلبان که در پیروزی او در دو انتخابات ریاست جمهوری سال‌های ۹۲ و ۹۶ نقشی تعیین‌کننده داشته‌اند افزایش یافته است. برخی از ناظران معتقدند این مخالفت‌ها بی‌ارتباط با انتخابات سال آینده مجلس نیست.
حسن روحانی با اشاره به انتخابات مجلس یازدهم و ظاهرا با کنایه به اصلاح‌طلبان گفته است: «شرایط انتخابات را به خوبی درک می‌کنم، امروز باید همه چیز را کنار بگذاریم و شرایط کنونی روز آزمایش ملی است. در این شرایط اگر جناحی تصور کند که چنانچه علیه دولت حرفی بزند، محبوب می‌شود، در خطا و اشتباه است و بدانید که مغضوب خواهید شد و مردم به شما پشت خواهند کرد.»
پیغام مذاکره آمریکا
رئیس دولت دوازدهم در بخش دیگری از سخنانش از ایالات متحده به شدت انتقاد کرد که به گفته او از یک طرف ملت ایران را تحت فشار قرار می‌دهند و از طرف دیگر "از طرق مختلف پیغام مذاکره می‌فرستند".
رئیس جمهوری آمریکا و دیگر مقام‌های ارشد این کشور بارها یکی از اهداف اعمال تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را افزایش نارضایتی و حرکت‌های اعتراضی مردم و تحت فشار قرار گرفتن حکومت برای نشستن پای میز مذاکره عنوان کرده‌اند.
دونالد ترامپ به تازگی گفته تصورش این است که جمهوری اسلامی در آینده نزدیک برای رسیدن به توافق با واشنگتن تلاش می‌کند و آماده مذاکره مستقیم می‌شود.
حسن روحانی در واکنش به چنین اظهاراتی تاکید کرده که اگر مقام‌های آمریکایی تصور می‌کنند که با اقدام‌های آنها و افزایش فشار "مردم به خیابان‌ها آمده و دستان خود را به نشانه تسلیم در مقابل آمریکا و کاخ سفید بالا می‌برند" دچار اشتباه هستند.
آمریکا انتظار دارد با افزایش نارضایتی و حرکت‌های اعتراضی در ایران، سردمداران جمهوری اسلامی مجبور به تسلیم و مذاکره شوند. گرچه خامنه‌ای بارها هرگونه مصالحه و مذاکره با آمریکا را رد کرده است.
با این همه تجربه نزدیک به دو سال مذاکرات هسته‌ای با آمریکا و پنج قدرت جهانی نشان می‌دهد که این مسئله از اساس منتفی نیست و برخی از فعالان سیاسی نیز از آن حمایت می‌کنند.
در روزهای پایانی خرداد ماه امسال بیش از صد شخصیت و فعال سیاسی و مدنی ایرانی ساکن داخل و خارج از کشور با انتشار بیانیه‌ای از دولت و حکومت جمهوری اسلامی خواستند "با یک تصمیم ملی شجاعانه" وادر گفت‌وگوی مستقیم و بدون پیش شرط با آمریکا شوند.
همه‌پرسی و اکثریت طرفدار مذاکره
بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون اصلاح‌طلبان مجلس روز جمعه، ۱۶ شهریور علت اصلی وضعیت کنونی را تحریم‌های آمریکا عنوان کرد و در گفت‌وگو با سایت تابناک راهکار خروج از این وضعیت را استفاده از ظرفیت همه‌پرسی در قانون اساسی و مراجعه به آرای عمومی درباره سیاست خارجی خواند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
مراجعه به آرای عمومی درباره سیاست خارجی به بیان دیگر همه‌پرسی درباره مذاکره مستقیم با ایالات متحده است، اما پارسایی در این باره بسیار محتاطانه حرف می‌زند: «من نمی‌گویم مذاکره، چون اگر بگویم مذاکره، یک عده فوری برچسب به ما می‌چسبانند که شما وابسته یا خودفروخته هستید.»
به نظر می‌رسد که نگرانی از همین برچسب خوردن‌ها باعث شده که بسیاری از کسانی که موافق مذاکره مستقیم با آمریکا هستند یا در این باره چیزی نمی‌گوید یا در لفافه حرف می‌زنند.
در یک نظرسنجی غیررسمی سایت "عصرایران" که نتایج آن مرداد امسال منتشر شد، کمتر از ۱۸ درصد پرسش‌شوندگان در واکنش به پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط دونالد ترامپ، خواستار "رد فوری هرگونه مذاکره" شدند و بیش از ۸۲ درصد گزینه "بررسی تقاضا برای ورود عزتمندانه به مذاکره" را انتخاب کردند.