حمایت فعالان سیاسی از مذاکره مستقیم ایران و آمریکا
۱۳۹۷ خرداد ۲۶, شنبهشمار قابل توجهی از شخصیتهای ایرانی ساکن داخل و خارج از کشور از دولت و حکومت جمهوری اسلامی خواستهاند "با یک تصمیم ملی شجاعانه" آمادگی خود برای مذاکره مستقیم با ایالات متحده آمریکا را اعلام کنند.
در بیانیه این فعالان سیاسی و مدنی که متن آن روز شنبه، ۲۶ خرداد در شماری از رسانههای فارسیزبان خارج از کشور منتشر شد آمده است: «ما افرادی از طیفهای مختلف فکری و سیاسی براین نظریم که اینک وقت آن رسیده است که بر اختلافهای دیرینه ایران و آمریکا نیز نقطه پایانی گذاشته شود. از این رو خواهان "مذاکره مستقیم و بدون هیچ پیش شرط"ی از سوی طرفین هستیم.»
امضاکنندگان بیانیه با اشاره به دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی که ۲۲ خرداد در سنگاپور انجام شد تاکید کردهاند که این اقدام مورد استقبال و حمایت بخش بزرگی از مردم جهان قرار گرفت و نشان داد که "عموم انسانها نسبت به هر حرکتی که به آسایش و آرامش مردمان گوشهای از جهان منجر شود، همدل و همراه اند".
افرادی که نامشان در پای بیانیه یاد شده آمده معتقدند: «با توجه به وضعیت ناامن و پر خطر منطقه پیرامون ما و نیز بحرانهای مختلف و متراکمی که در داخل، زندگی روزمره بخش مهمی از مردمان و نیز سامانه اقتصادی و اجتماعی و حیات ایران و ایرانیان را تهدید میکند، ما اکنون نیازمند یک عزم جدی و مسئولانه برای تغییر سیاستها هستیم. یکی از مهمترین سیاستها به تنشهای بین ایران و آمریکا بر میگردد.»
شخصیتهایی چون احمد منتظری، عیسی سحرخیز، غلامحسین کرباسچی، حسین کروبی، عبدالعلی بازرگان، جمیله کدیور، رضا علیخانی، صدیقه وسمقی و علی کشتگر از جمله افرادی هستند که بیانیه حمایت از مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا را امضا کردهاند.
اطمینان از استقبال مردم از مذاکره با آمریکا
در بیانیهی این جمع که تعداد آنها به بیش از صد نفر میرسد ضمن ابراز اطمینان از این که این اقدام "مورد حمایت قاطبه مردم ایران و افکار عمومی جهانیان قرار خواهد گرفت" پیشبینی شده که "دولت پر مسئله ترامپ نیز برای جلب افکار عمومی داخلی و بینالمللی از این اقدام به عنوان یک امتیاز بزرگ و مثبت استقبال کند".
فعالان سیاسی و مدنی ایرانی در بخش پایانی نامه مشترک خود نوشتهاند: «ما امضاکنندگان این بیانیه در پشتیبانی از منافع ملی و بهبود زندگی مردم میهن و دفاع از استقلال و حفظ کیان ملی و سرزمینی مان؛ از گفتگوی مستقیم و رسمی و شفاف ایران و آمریکا حمایت میکنیم و آن را به نفع برقراری صلح و امنیت در جهان و منطقه و بهبود رفاه و آزادی و سربلندی ایران و ایرانیان می دانیم.»
دونالد ترامپ ۱۸ اردیبهشت ماه (۸ مه) با امضای فرمان اجرایی خروج آمریکا از توافق هستهای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اعلام کرد که تحریمهای یکجانبه ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی حداکثر تا شش ماه دیگر دوباره اعمال میشوند.
ترامپ از دوران مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۱۶ بارها توافق هستهای با ایران را بدترین توافق تاریخ آمریکا خوانده و خواستار مذاکره گستردهتری با جمهوری اسلامی شده که شامل مسائل مناقشهبرانگیز دیگری نظیر "اقدامات بیثبات کننده" تهران در منطقه و برنامه موشکهای بالستیک این کشور نیز باشد.
با افزایش نگرانی از تاثیر تحریمها بر وضعیت اقتصادی شکننده جمهوری اسلامی، به خصوص پس از دیدار ترامپ با کیم جونگ اون در سنگاپور زمزمه ضرورت مذاکرات مستقیم میان تهران و واشنگتن بیش از پیش و از سوی کسان دیگری به گوش میرسد که نامشان در میان امضاکنندگان بیانیه نیست.
نگرانی از تکرار اشتباه سال ۹۰ خامنهای
مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاحطلب و زندانی سیاسی سابق چندی پیش با اشاره به افزایش پرشتاب بهای ارزهای خارجی در ایران در یک پیام توئیتری نوشت: «رهبر نباید اشتباه سال ۹۰ را تکرار کند که بعد از تحریم بانکی و نفتی و افزایش ۳۵۰ درصدی دلار به گفتوگوی مستقیم با امریکا رضایت داد. اکنون قبل از اینکه فرصت از دست برود، دست دولت را برای بازی برد - برد در منطقه باز بگذارد تا میهن و مردم با تنگناهای جدید مواجه نشوند.»
منظور تاجزاده تشدید تحریمها در سالهای پایانی دولت دوم محمود احمدینژاد است که اقتصاد ایران به سمت فروپاشی کامل سوق داد و گفته میشود علت اصلی تن دادن رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای به مذاکرات هستهای با شش قدرت جهانی (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) در ابتدای روی کار آمدن دولت حسن روحانی بوده است.
حسن روحانی و دیگر مسئولان ارشد جمهوری اسلامی ادعا میکنند سقوط شدید ارزش برابری پول ملی ایران در برابر ارزهای معتبر خارجی که از ماههای پایانی سال گذشته آغاز شد و همچنان ادامه دارد "بیش از این که ریشه در واقعیت داشته باشد، ناشی از جنگ روانی است".
سقوط ارزش ریال و افزایش نگرانی در میان اکثریت
وحید شقاقی استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی روز چهارشنبه، ۲۳ خرداد و همزمان با این سخنان روحانی، به خبرگزاری ایسنا گفته که افزایش بهای دلار در هشت ماه گذشته به کاهش هشتاد درصدی ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم منجر شده است.
عباس عبدی، روزنامهنگار و پژوهشگر مسائل اجتماعی یک روز بعد در یادداشتی که در روزنامه اعتماد منتشر شد "نگران، ناامید، خسته" را توصیف وضعیت امروز جامعه ایران خواند و نوشت اگر سكوت و نگفتن چارهساز بود، تاكنون چارهای اندیشیده شده بود اما امروز با هر کسی سخن بگوئید نسبت به آینده کشور نگران است و بسیاری از این افراد در سالهای اخیر به خصوص در یک سال گذشته نگران شدهاند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
گرچه حسن روحانی یک روز قبل و علی خامنهای یک روز پس از انتشار یادداشت عبدی "خسته و نامید" بودن مردم ایران را منکر شدند این پژوهشگر مسائل اجتماعی از نتایج یک نظرسنجی در تهران خبر داده که نشان میدهد ۸۵ درصد از شهروندان معتقدند نگرانیهای آنها در آینده بیشتر خواهد شد و تنها شش درصد آنها خلاف این نظر را داشتهاند.