واکنشها به انتخاب اوباما در آمریکا
۱۳۸۷ آبان ۱۶, پنجشنبهیکی از بانفوذترین مفسران سیاسی آمریکایی به نام تامس فریدمن در روزنامهی نیویورک تایمز نوشت، «در ساعت یازده شب چهارم نوامبر ۲۰۰۸، جنگ داخلی آمریکا خاتمه پیدا کرد.»
منظور این مفسر آن است که جنگ داخلی آمریکا میان شمال و جنوب که در سال ۱۸۶۱ آغاز شد و با پیروزی شمال به لغو بردهداری انجامید، هرگز پایان نیافته بود. با وجود همهی دستاوردهای جنبش حقوق مدنی سیاهان طی این ۱۴۷ سال، جنگ داخلی زمانی به پایان خود میرسید که اکثریت سفیدپوست آمریکایی یک فرد سیاهپوست را به رهبری کشور خود برمیگزیدند.
سیاهپوستان آمریکا که ۱۴ درصد جمعیت ایالات متحده را تشکیل میدهند خوشحالی خود را در کوچه و خیابان پنهان نمیکنند. پس از پیروزی اوباما، در خیابانهای محلهی هارلم در نیویورک مردم میخندیدند و میگریستند و برخی از آنها به رقص میپرداختند. دختر خردسال سیاهپوستی به خبرنگار تلویزیون گفت، «حالا من هم میدانم که میتوانم هرچه که بخواهم بشوم، حتا میتوانم روزی رئیس جمهور بشوم.»
یکی از نمایندگان سیاهپوست مجلس نمایندگان به نام جیمز کلیبورن که از همرزمان دکتر مارتین لوتر کینگ بوده، در مصاحبهای تلویزیونی میگوید، «این گام بزرگی به جلو در تاریخ کشور ما است که خیال نمیکردیم در زمان حیات ما اتفاق افتد.»
ژستها و حرکات حسابشده
باراک اوباما و استراتژیستهای کارزار انتخاباتی او از همان ابتدا آگاهانه تصمیم گرفته بودند از شعارهای جنبش مدنی سیاهان بپرهیزند و به هیچ وجه مسایل نژادی را وارد سخنرانیها و تبلیغات خود نکنند. استراتژیستهای اوباما به او گفته بودند که در گفتههای او حتا یک کلمه که فحوای مقابلهجویی و دادخواهی نژادی داشته باشد نباید ادا شود. در ژستها و حرکات صورت و بدن اوباما نمیبایست هیچ نوع حالت تهدیدکننده یا پرخاشگر به چشم بخورد. این استراتژی سرانجام ثمر داد و در حزب دموکرات، اوباما در مقایسه با نامزدهای سفیدپوست همین حزب توانست رأی بیشتری در میان سفیدپوستان ایالات جنوبی به دست آورد.
باراک اوباما سعی کرده است از فرهنگ سیاسی ۱۹۶۰ و رادیکالیسم آن فاصله بگیرد تا راه پیروزی خود را هموارتر سازد. او بارها اشاره کرده که از شخصیت رانالد ریگان و جسارت او الهام گرفته است. ریگان از رهبران محبوب جمهوریخواهان و محافظه کاران سفیدپوست آمریکایی است.
علاوه براین، باراک اوباما به عنوان یک روشنفکر سکولار، از به کار بردن اصطلاحات و عبارات رایج مذهبی در گفتار خود پرهیز کرده است. این مغایر با سنت رهبران پرسابقهی جنبش سیاهان است. رهبرانی چون مارتین لوتر کینگ، جسی جکسون، آل شارپتون، کورنل وست، و بسیاری دیگر ریشه در کلیسا دارند. هری بلافونته، موسیقی دان و اکتور سینما و یکی از رهبران جنبش مدنی سیاهان که از نزدیکان مارتین لوترکینگ و نلسون ماندلا بوده است، پس از پیروزی اوباما از اصطلاح دینی «سرزمین موعود» (promised land) استفاده کرد و گفت دکتر مارتین لوتر کینگ گمان میبرد که سرزمین موعود در هنگام حیات ما فرا نمیرسد اما پیروزی اوباما رویای او را تا اندازهای متحقق کرد.
«تبعیض نژادی پایان نیافته!»
با همهی این واکنشهای شوق آمیز، برخی دیگر از رهبران جنبش مدنی هشدار میدهند که از خوش بینیهای زودرس باید پرهیز کرد. یکی از این رهبران به نام جیمز روکر میگوید، انتخاب یک سیاهپوست به بالاترین مقام کشور به سفیدپوستان این بهانه را میدهد که بگویند دیگر جایی برای نارضایتی سیاهان باقی نمانده، در حالی که تبعیضات نژادی در امکانات مسکن و محل اقامت، در نظام آموزشی، در جمعیت بالای سیاهان در زندانها، و نابرابریهای اقتصادی و شغلی دیگر همچنان پایدار ماندهاند.
آل شارپتون، یکی از مهمترین رهبران جنبش مدنی سیاهان در آمریکا، در واکنش به انتخاب اوباما میگوید، «اکنون مسألهی اصلی دیگر نژادپرستی به شکل آشکار کوکلوکس کلانیاش نیست، بلکه مسأله نابرابریهاست که برای تغییرشان ما رأی مان را به صندوق ریختیم. حالا با داشتن اکثریت دموکرات در کنگره و یک رئیس جمهور سیاهپوست باید قادر باشیم لوایح و قوانینی را تصویب کنیم که نابرابریهای نظام آموزشی و کمبودهای نظام دادگستری و جزا را ترمیم کنند.»
رهبر یکی از پرسابقهترین و بزرگترین سازمانهای حقوق مدنی در آمریکا به نام "انجمن ملی ترقی مردم غیرسفید" (NAACP) معتقد است، پس از پیروزی اوباما باید کماکان و همواره به مردم خاطر نشان کرد که نژادپرستی به هیچ وجه از جامعه رخت برنبسته و همین رئیس جمهور اوباما تا چندی پیش در خیابانهای شیکاگو نمیتوانست تاکسی بگیرد چون تاکسیها برایش توقف نمیکردند که او را سوار کنند.