هشدار اشتاین‌مایر درباره تبدیل‌شدن منازعه خاورمیانه به جنگ دینی
۱۳۹۳ آبان ۲۵, یکشنبه
فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه آلمان، یک روز پس از دیدار از مناطق فلسطینی، روز یکشنبه (۱۶ نوامبر/ ۲۵ آبان) وارد اسرائيل شد. وی در دیدار با آویگدور لیبرمن، همتای اسرائيلی خود هشدار داد که باید از شکل‌گیری یک منازعه تازه میان اسرائيلی‌ها و فلسطینی‌ها بر سر استفاده از "حرم شریف" جلوگیری کرد.
اشتاین‌مایر از لیبرمن خواست از همه کارهایی پرهیز شود که می‌تواند به مانعی بر سر راه از سرگیری مذاکرات صلح خاورمیانه تبدیل گردد. به گفته اشتاین‌مایر، در حال حاضر در خاورمیانه منازعه‌ای سیاسی در جریان است که حل آن بسیار دشوار است و بیم آن می‌رود که اگر این منازعه به جنگی دینی تبدیل شود، به صورت مشکلی لاینحل در آید.
اشتاین‌مایر افزود که او نگرانی اسرائیلی‌ها را از حوادث اخیر می‌فهمد، ولی در دیدار روز گذشته خود از رام‌الله متوجه شد که این نگرانی‌ها دوطرفه است. فلسطینی‌ها بویژه از تشدید وخامت اوضاع و درغلتیدن به وضعیتی مانند جنگ غزه بیم دارند؛ در حالی که اسرائیلی‌ها بیشتر نگران سوء‌قصدها و قربانیان آن هستند.
"فشار به اسرائیل غیرسازنده است"
آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه اسرائيل، در دیدار با همتای آلمانی خود تصریح کرد که اسرائيل در موضوع شهرک‌سازی در شرق اورشلیم (بیت‌المقدس) حاضر به مذاکره نیست. وی افزود: «ما هیچگونه محدودیتی را برای فعالیت‌های ساختمانی خود در منطقه‌ی یهودی‌نشین اورشلیم نخواهیم پذیرفت».
لیبرمن با توجه به نشست روز دوشنبه وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل خاطر نشان ساخت که فشار بین‌المللی به اسرائيل در این زمینه "غیرسازنده" است و "خطای بزرگی" است اگر اتحادیه اروپا روابط دوجانبه خود با اسرائيل را به مناسبات میان اسرائيل و فلسطینی‌ها پیوند بزند.
وزیر امور خارجه اسرائيل همزمان "رویکرد متعادل و مسئولانه آلمان" در بحران خاورمیانه را ستود و آلمان را "یکی از دوستان نزدیک" اسرائیل خواند.
اشتاین‌مایر پس از دیدار خود با لیبرمن اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها را فراخواند تا مذاکرات صلح را از سر گیرند. وی گفت که راه حل مبتنی بر دو کشور، تنها شانس برای صلح پایدار در خاورمیانه و امنیتی ماندگار در اسرائيل است.
دیدار با رون ریولین، رئیس‌جمهوری اسرائیل و نیز گفت‌وگو با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و زیپی لیونی، وزیر دادگستری اسرائیل نیز در برنامه سفر اشتاین‌مایر به اسرائيل قرار دارد.
یک "انتفاضه" جدید؟
تنشی که اشتاین‌مایر درباره آن سخن می‌گوید، مدت‌هاست که از طرف کارشناسان منطقه به عنوان شروع احتمالی یک "انتفاضه جدید" ارزیابی می‌شود. چرا که در روزهای گذشته درگیری‌های خشونت‌آمیز میان یهودیان و مسلمانان برای استفاده از "حرم شریف" بالا گرفته است.
حرم شریف که در بیت‌المقدس واقع شده است، از اماکن مقدس و زیارتگاه مشترک یهودیان و مسیحیان و مسلمان است. درگیری‌ها در این مکان زمانی آغاز شد که اخیرا از ورود مسلمانان به آن جلوگیری شد.
ورود به این مکان تا کنون به گونه‌ای سازماندهی شده بود که مشکلی برای هیچ یک از پیروان سه دین ابراهیمی پیش نیاید. تا اینکه پس از پیشامدهای اخیر و بروز درگیری‌های خشونت‌آمیز، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین درباره بروز یک "جنگ دینی" هشدار داد و اسرائیل را در این زمینه مقصر دانست.
همین امر باعث تحرک بیشتر مقامات دیپلماتیک جهان شد. یک هفته پیش از سفر فرانک والتر اشتاین‌مایر، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز به خاورمیانه سفر کرد. وی در این سفر با بنیامین نتانیاهو و محمود عباس در پایتخت اردن دیدار و گفت‌وگو کرد.
کری برای جلوگیری از بالاگرفتن بحران در رابطه با موضوع استفاده از "حرم شریف"، در دیدار با نخست‌وزیر اسرائیل دست‌کم موفق شد نتانیاهو را وادارد که ورود آزادانه مسلمان به این زیارتگاه را تضمین کند.
بعد از جنگ غزه که به ویرانی این منطقه انجامید، مذاکرات اسرائیل و فلسطینی‌ها برای دستیابی به صلح کاملا به حالت تعلیق درآمده است.