نماینده مجلس: آموزش‌های پیش از ازدواج حذف می‌شود
۱۳۹۳ فروردین ۳۱, یکشنبه
شهلا میرگلوی بیات، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، روز یکشنبه (۳۱ فروردین / ۲۰ آوریل) در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت که بر اساس "طرح پیشگیری از کاهش رشد جمعیت کشور" آموزش‌هایی که تا کنون به منظور کنترل و کاهش جمعیت در مراکز بهداشتی به افراد داده می‌شده، حذف خواهد شد.
گلوی بیات گفت در صورت تصویب این طرح درمانگاه‌ها دیگر نه آموزش پیش از ازدواج و نه روشهای پیشگیری از بارداری را عرضه نخواهند کرد.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره هدف "طرح پیشگیری از کاهش رشد جمعیت کشور" گفت که این طرح "به دنبال آن است روندی را متوقف کند که سال‌ها براساس تبلیغات سازمان بهداشت جهانی وسایل پیشگیری را به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می‌داد".
به گفته گلوی بیات، در آینده و با تصویب این طرح اگر خانواده‌ای فکر کند که تعداد فرزندانش کافی است و تمایلی به بچه‌دار شدن نداشته باشد، دیگر نمی‌تواند به طور رایگان از وسایل پیشگیری و عمل وازکتومی (vasectomy، نوعی عمل جراحی در مردان برای پیشگیری از بارداری) استفاده کند.
گلوی بیات البته تصریح کرد که به عنوان "جراح و متخصص زنان" معتقد است این قاعده نمی‌تواند بی‌استثنا باشد، چون برخی افراد "مبتلا به ایدز، بیماری‌های قلبی یا ژنتیک هستند و باید از بارداری جلوگیری کنند".
البته در مرداد ماه سال گذشته (۱۳۹۲) خبر حذف جراحی‌های پیشگیری از بارداری در ایران منتشر شده بود. معاون دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت، خلیل علی محمدزاده، اتخاذ این تصمیم را در راستای برنامه‌های تشویقی برای افزایش فرزندان بیشتر در خانواده‌ها عنوان کرده بود.
گلوی بیات همچنین گفت که آموزش‌هایی که در دانشگاه‌ها و مراکز بهداشتی درباره کنترل و کاهش جمعیت داده می‌شود نیز حذف خواهند شد و آموزش‌ها در جهت افزایش کیفی جمعیت جایگزین خواهد شد، "چرا که اکنون باید در جهت افزایش جمعیت کیفی حرکت کرد".
گلوی بیات گفت در این مورد نیز استثنا وجود دارد، بدین صورت که بیمارانی خاص، برای مثال مبتلایان به هپاتیت و ایدز، آموزش خواهند دید.
گلوی بیات به "طرح جامع ۵۰ ماده‌ای جمعیت و تعالی خانواده" اشاره کرد که به گفته وی در آن آموزش‌هایی آمده که به عنوان جایگزین آموزش‌های کاهش جمعیت، در راستای افزایش جمعیت باید به مردم داده شود. به گفته گلوی بیات، در این طرح همچنین "وظایف آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و وزارت بهداشت در راستای افزایش جمعیت مشخص شده است".
"طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده" در ۵۰ ماده در مجلس شورای اسلامی تدوین شد. هدف اصلی این طرح "نیل به نرخ باروری ۲.۵ درصد در رشد کمی جمعیت تا سال ۱۴۰۴ توام با ارتقای کیفی جمعیت و تثبیت آن تا سال ۱۴۳۰" ذکر شده است. کنشگران مدنی در بیانیه‌ای "طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده" مجلس را در راستای افزایش تبعیض جنسیتی ارزیابی کرده و عقب‌گردی بزرگ برای زنان دانسته‌اند.
گلوی بیات یک دلیل اجرای طرح آموزش در راستای افزایش جمعیت را "به سمت سالمندی رفتن جمعیت کشور" عنوان کرد. پیش از این نیز آیت‌الله خامنه‌ای نگرانی خود را از مسن شدن جمعیت ایران ابراز داشته است.
گلوی بیات گفت که مشکلات اقتصادی و اجتماعی باعث می‌شوند که تمایل به بچه‌دار شدن کاهش یابد. او همچنین در روز زن در ایران شاغل بودن زنان را مانعی برای بچه‌دار شدن آنان دانست. او گفت که در "طرح جامع ۵۰ ماده‌ای جمعیت و تعالی خانواده" بسته‌های حمایتی و تشویقی در نظر گرفته شده و ابراز امیدواری کرد که پس از تصویب طرح در مجلس اعتبار طرح تامین شود.
گلوی بیات در مصاحبه با ایلنا همچنین به یکی دیگر از دلایل کاهش بارداری در ایران اشاره کرد و گفت که "گاهی تک‌فرزندی نشانه تمدن و تجدد" شمرده می‌شود و به عبارتی "انگار تک‌فرزندی مد شده است".
«بارداری‌های ناخواسته راه نادرستی برای افزایش جمعیت است»
خبرگزاری ایلنا در روز یکشنبه مصاحبه‌ای نیز با یک جامعه‌شناس ایرانی در این رابطه منتشر کرده است.
امیدعلی احمدی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، در گفت‌وگو با ایلنا تاکید کرد که نمی‌توان با بارداری‌های ناخواسته مسئله جمعیت را حل کرد. او گفت: «فرزندآوری ارتباط مستقیم با مسائل اجتماعی و اقتصادی دارد و محدودیت‌های بهداشتی نمی‌تواند راه حل مناسبی برای افزایش جمعیت باشد.»
این جامعه‌شناس تاکید کرد که این گونه محدودیت‌ها "تنها سبب بارداری‌های ناخواسته و بدون میل باطنی افراد و به دنبال آن افزایش روشهای غیر بهداشتی سقط جنین در جامعه و به تبع به خطر افتادن سلامت مادران می‌شود".
او همچنین به مشکلات دیگری اشاره کرد که با اجرای این طرح برای جامعه بوجود خواهد آمد، از جمله اینکه "محدود کردن ابزار‌های پیشگیری از بارداری منجر به افزایش فرزندآوری در قشری از جامعه می‌شود که توانایی مالی پرورش کودک را ندارند".
امیدعلی احمدی گفت برای افزایش جمعیت باید "امید به آینده و احساس آرامش در ذهنیت کلان جامعه وجود داشته باشد" و مردم حس کنند که جامعه به سوی زندگی‌ای مرفه و راحت در حرکت است.
این جامعه‌شناس اشاره کرد به اینکه اکنون مثل گذشته نیست که زوج‌ها بلافاصله پس از ازدواج بچه‌دار شوند، بلکه صبر می‌کنند تا هم به وضعیت اقتصادی و اشتغال مستحکم‌تری دست یابند و هم از پایداری ازدواج‌شان مطمئن شوند.
جمهوری اسلامی ایران سیاست "افزایش جمعیت" را بخصوص از اواسط سال ۱۳۹۱ دنبال می‌کند. محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور پیشین، در سال ۱۳۸۹ به سیاست‌های کنترل جمعیت در دولتهای هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی انتقاد کرد و در پی آن نیز آیت‌الله علی خامنه‌ای در مهر ماه ۱۳۹۱ این سیاست را اشتباه خواند.
سخنان حمایتگرانه خامنه‌ای از موضعگیری احمدی‌نژاد در مورد لزوم افزایش جمعیت تغییراتی گسترده را در برنامه‌های کنترل جمعیت که تا آن زمان دنبال می‌شد به همراه آورد و شعار "با یک گل بهار نمی‌شه" جایگزین "فرزند کمتر، زندگی بهتر" شد.