مدیرکل مطبوعات:هیچکس به خاطر فعالیت رسانهای دستگیر نشده است
۱۴۰۱ آبان ۱۰, سهشنبهایمان شمسایی، مدیرکل مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی وزارت ارشاد روز سهشنبه ۱۰ آبان ادعا کرد: «هیچ فردی در تهران بهخاطر فعالیت رسانهای دستگیر نشده است».
او با این توضیح که "منظور ما از خبرنگار، افرادی است که به صورت حرفهای در تحریریهها به کار مشغولند یا حتی به شکل حقالتحریر یا حقالتصویر با رسانهها در حال حاضر کار میکنند" تصریح کرد: «به عنوان مثال یکی از بازداشتشدگان در قسمت حروفچینی کار میکرده یا شخص دیگری محکومیت قبلی داشته و حکمش اجرا شده است.»
در ابتدای اعتراضات به مرگ مهسا امینی، الهه محمدی و نیلوفر حامدی بازداشت شدند. این دو خبرنگارانی بودند که اولین گزارشها از ضرب و شتم مهسا امینی و انتقال او به بیمارستان را منتشر کردند و پس از مرگ او از مراسم تشییع پیکرش گزارش دادند.
وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه روز جمعه ۶ آبان در بیانیه مشترکی این دو نفر را متهم به همکاری با سرویسهای اطلاعاتی و جاسوسی خارجی کرده و نوشتند: «انتشار اولین عکس از مرحومه امینی روی تخت بیمارستان توسط "ن.ح" صورت گرفت که از آموزشدیدگان همین دورهها در خارج از کشور بود. او با استفاده از پوشش خبرنگاری از اولین افرادی بود که در بیمارستان حضور و استقرار یافته، به تحریک بستگان متوفی و ارسال اخبار جهتدار پرداخت. همچنین است اقدامات "الف.م" که با استفاده از همان پوشش با حضور فوری در شهرستان سقز، به تحریک اطرافیان مرحومه، کارگردانی برخی صحنهها و انعکاس اخبار و تصاویر جهتدار از مراسم تشییع، تدفین و تجمعاتِ شکلگرفته در آن شهر به ایفای مأموریت پرداخت. این فرد نیز آموزشدیده دورههای رژیم مافیایی آمریکا در کشورهای خارجی است؛ ضمن آنکه هر دو نفر نقش منابع اولیه خبرسازی برای رسانههای بیگانه را ایفا کردهاند.»
این نخستین بار نیست که جمهوری اسلامی منتقدان خود و روزنامه نگارانی را که در باره معضلات اجتماعی و سیاسی و اقتصادی کشور گزارش داده ااند، به "همکاری با کشورهای خارجی" متهم می کند.
بیشتر بخوانید: قوه قضاییه: تشکیل پرونده برای بازیگران، روزنامهنگاران و ورزشکاران
بیانیه ۴۰۰ روزنامه نگار
۴۰۰ روزنامه نگار و فعال رسانهای در بیانیهای تاکید کردهاند که همکارانشان "طبق مسئولیت حرفهای و در رسانههای قانونی کشور عمل کردهاند".
نویسندگان این بیانیه تصریح کردهاند که روزنامهنگاران بازداشت شده از حقوق شهروندی خود محروم بوده و به وکیل دسترسی نداشتهاند و "پیش از برگزاری دادگاه علنی و پیش از ارائه هرگونه اسناد یا مدارک محکمهپسند مورد اتهام قرار گرفتهاند"؛ که اشاره ای است به بیانیه مشترک اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات.
بیشتر بخوانید:ٰ "بیخبری" از سرنوشت چهار روزنامهنگار زندانی در اوین
این فعالان رسانهای از قوه قضاییه خواستهاند، "با اعمال شفافیت و رعایت قانون، دسترسی هرچه سریعتر همکارانمان به حقوق قانونیشان ازجمله دسترسی هرچه سریعتر به وکیل منتخب را فراهم کند".
امضاکنندگان این بیانیه همچنین خواهان آزادی همکاران رسانهای خود از جمله الهه محمدی و نیلوفر حامدی شدهاند.
بیانیه غیرشفاف انجمن روزنامهنگاران ورزشی
با گذشت بیش از ۴۰ روز از آغاز اعتراضات سراسری و دستگیری دهها خبرنگار و عکاس، "انجمن عکاسان و خبرنگاران ورزشی" بیانیهای صادر کرده و در آن بدون نام بردن از خبرنگاران و عکاسان دستگیر شده، خواهان "سعه صدر" نهادهای مسئول در رابطه با منتقدان شده است.
نیلوفر حامدی، آریا جعفری، سعیده فتحی و احسان پیربرناش از جمله خبرنگاران و عکاسانی هستند که عضو انجمن عکاسان و خبرنگاران ورزشی بوده و طی هفتههای گذشته، از سوی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی بازداشت شدهاند.
بیشتر بخوانید: ۲۱ روزنامهنگار در جنبش اعتراضی اخیر ایران بازداشت شدهاند
احسان پیربرناش و سعیده فتحی، روزنامه نگاران ورزشی روز شنبه ۷ آبان بازداشت شدند.
به گفته ناظران، "انجمن نویسندگان، خبرنگاران و عکاسان ورزشی" از جمله انجمنهایی است که با ظاهری غیردولتی و مستقل ولی در اصل با اعمال نفوذ مقامات دولتی در پوشش انجمنهای صنفی فعالیت میکنند.
ادامه بازداشت خبرنگاران
کمیتهٔ حفاظت از خبرنگاران اسامی ۴۶ روزنامهنگاری را که در جریان اعتراضات اخیر دستگیر شدهاند منتشر کرده است. خبرنگارانی چون نوید جمشیدی، میلاد فدایی اصل، محمد زارع فومنی، حسین رونقی، روحالله نخعی، مجید توکلی و صبا شعردوست نامشان در این لیست است.
بر اساس این گزارش ۱۳ نفر از این لیست با قید وثیقه آزاد شدهاند.
این گزارش در روزهای آغازین اعتراضات منتشر شده اما دستگیری روزنامه نگاران همچنان ادامه دارد.
روز دوشنبه، نهم آبان، اخباری از بازداشت مرضیه امیری، همکار روزنامه "شرق" منتشر شد. او از امضاکنندگان بیانیهای بود که نویسندگان آن ضمن انتقاد شدید از دستگاههای امنیتی خواستار آزادی خبرنگاران زندانی شده بودند.
وحید شمسالدیننژاد، روزنامهنگار ایرانی شبکه آرته فرانسه نیز در روز ۲۸ سپتامبر (ششم مهر) در سقز بازداشت شد. در بیانیهای که در روز شنبه ۲۹ اکتبر (هفتم آبان) توسط شبکۀ آرته منتشر شد آمده است که فعالیت وحید شمسالدین نژاد در ایران با مجوز بوده و او در تاریخ ۲۴ سپتامبر اعتبار نامۀ رسمی و همچنین مشخصات کارت خبرنگاری خود را در اختیار مقامات جمهوری اسلامی قرار داده است.
وی در روزهای نخست مأموریت خود موفق شد دو مصاحبه تلفنی و یک گزارش ویدئویی برای تحریریۀ اخبار آرته انجام دهد.
یلدا معیری یک عکاس-خبرنگار دیگر است که در اولین روزهای اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی دستگیر شد و همچنان در بازداشت به سر میبرد.