قوه قضاییه: تشکیل پرونده برای بازیگران و ورزشکاران
۱۴۰۱ آبان ۳, سه‌شنبه
مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه ایران در نشست خبری خود روز سه‌شنبه سوم آبان به موضوعات مختلفی از جمله پرونده دو فرانسوی بازداشت‌شده در ایران اشاره کرد.
او این پرونده را بسیار مهم دانست و گفت "ابعاد و زوایای آن به کار و تحقیقات بیشتری نیاز دارد". اتهام این دو فرانسوی را نیز "اجتماع و تبانی به قصد مقابله با امنیت ایران و همچنین جاسوسی" عنوان کرد.
خانم سیسیل کوهلر، مسئول روابط بین‌الملل فدراسیون ملی کار آموزشی و فرهنگی (FNEC FP-FO) و همسرش ژاک پاری، عضو همین فدراسیون اردیبهشت ماه در ایران بازداشت شدند. حضور این دو نفر در ایران که نه از سوی فدراسیون بلکه به عنوان توریست به ایران رفته‌اند، هم‌زمان شد با اعتراضات معلمان و به دلیل عضویت این دو نفر در فدراسیون آموزشی فرانسه، مقامات امنیتی ایران آنها را به سازماندهی اعتراضات معلمان متهم کردند.
این دو فرانسوی در جریان یک اعتراف اجباری که از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، علیه خود شهادت داده و خود را مأمور اطلاعاتی فرانسه معرفی کردند که برای "دامن‌زدن به انقلاب به ایران وارد شده‌اند."
سخنگوی قوه قضاییه درباره پرونده این دو فرانسوی گفت: «اطلاعات راهبردی مهمی از متهمان این پرونده به دست آمده است.» به گفته ستایشی، بازداشت‌های دیگری نیز در ارتباط با این پرونده صورت گرفته است، او ولی جزئیاتی در این باره نگفت.
کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه، اوایل مهرماه تایید کرد که شمار فرانسوی،های بازداشت‌شده در ایران به پنج نفر رسیده است. او نام نفر پنجم را ذکر نکرد.
علاوه بر دو فرانسوی یادشده فریبا عادلخواه، پژوهشگر ایرانی-فرانسوی و بنژامن (بنجامین) بریر، جهانگرد فرانسوی، به عنوان شهروندان فرانسوی در ایران در زندان به سر می‌برند.
بیشتر بخوانید: گفت‌وگوی تلفنی وزرای خارجه ایران و فرانسه برای آزادی زندانیان فرانسوی
"شناسایی عاملان حادثه زندان اوین"
مسعود ستایشی در بخش دیگری از سخنانش درباره حوادث شنبه شب گذشته در زندان اوین، گفت پرونده‌ای در دادسرای ویژه امور جنایی تهران در این مورد تشکیل شده است. او گفت: «کسانی که در تخریب عمدی این بازداشتگاه نقش داشتند، شناسایی و تفهیم اتهام شدند؛ تحقیقات ادامه دارد و در ایام پیش رو نتیجه اقدامات و تحقیقات به سمع و نظر مردم می رسد.»
به گفته سخنگوی قوه قضاییه برای ۲۵ نفر پرونده تشکیل شده است. او تعداد کشته‌شدگان را همان هشت نفر اعلام کرد که پیشتر از سوی مقامات قضایی اعلام شده بود.
این در حالی است که شاهدان عینی از جمله برخی از زندانیان، گفته‌اند تعداد کشته‌شدگان بسیار بیشتر از اینهاست.
نرگس محمدی، نایب رییس کانون مدافعان حقوق بشر که در اوین زندانی است، در شرح مفصلی از وقایع آن شب نوشته است: «ساعت ٩ شب ناگهان صدای شلیک پی‌در‌پی گلوله از داخل زندان همه را بهت‌زده کرد. صدای انفجارها، ساختمان و شیشه را می‌لرزاند. صدای شلیک غیرقابل شمارش بیش از دو ساعت طول کشید».
خانم محمدی فضای زندان را در آن شب به «میدان جنگ» تشبیه کرده و نوشته است: «نیروهای امنیتی و نظامی از زمین و بالای پشت‌بام‌ها، بندها را به محاصره گرفته بودند و زندانیان به شلیک گلوله تهدید می‌شدند و صدها گلوله شلیک شد و انفجارهای مهیبی رخ داد».
مسئولان قضایی علت حوادث اوین را "اقدام به فرار" از سوی برخی زندانیان اعلام کردند. سخنگوی قوه قضاییه نیز با تکرار این سناریو گفت: «به لحاظ برنامه‌ریزی آشوبگران از بند سارقان، آشوب و حادثه مورد نظر رخ داد تا آنها از زندان فرار کنند اما هیچ زندانی نتوانست از بازداشتگاه اوین متواری شود.»
او همچنین شلیک خمپاره و مین‌گذاری در اطراف اوین را رد کرد.
بیشتر بخوانید: گزارش اختصاصی رویترز از وقایع شنبه شب زندان اوین: میدان جنگ بود!
آغاز محاکمه بازداشت‌شدگان
مسعود ستایشی درباره بازداشت‌شدگان اعتراضات نیز گفت "غربالگری" بازداشت‌شدگان صورت گرفته و "افرادی که مرتکب جرم خفیف شده باشند و مرتکب قتل و جرح عمدی و تخریب نشده و روان و امنیت مردم را مورد تعرض قرار نداده باشند، مورد رافت اسلامی" قرار می‌گیرند.
سخنگوی قوه قضاییه البته اضافه کرد: «در جرایم خفیف نیز افراد بلاقید آزاد نمی‌شوند و درباره آنها قرار تامین لازم صادر می‌شود و در اثنایی که قرار صادر شده و پرونده مهیای صدور کیفرخواست می شود و نظر دادسرا به دادگاه منعکس می شود، شرایط آنها از سوی ضابطان عام و خاص مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر این افراد از کرده خود پشیمان باشند به آنها ارفاق می‌شود.»
او در عین حال تصریح کرد: «افرادی که مرتکب قتل و سایر جرایم عنوان شده باشند، نسبت به آنها برخورد عبرت آموز و بازدارنده و محکم صورت می‌گیرد و آنها به اشد مجازات می‌رسند.»
مقامات جمهوری اسلامی مدعی هستند که کسانی که کشته شده‌اند از سوی افراد ناشناس و از میان معترضان هدف تیراندازی قرار گرفته‌اند. در حالی که صدها ویدیوی منتشرشده آشکارا نشان می‌دهد که ماموران انتظامی و امنیتی با لباس فرم و در حالی که ماسک بر صورت دارند با اسلحه به سوی معترضان شلیک می‌کنند.
بر اساس آمار منتشرشده از سوی نهادهای حقوق بشری، از جمله مجموعه فعالان حقوق بشر، هرانا، تا دوم آبان ۲۵۲ نفر در اعتراضات سراسری کشته شده‌اند که ۳۵ نفرشان کودک بوده‌اند.
به گفته سخنگوی قوه قضاییه، استان‌‌های تهران، البرز، اصفهان و کردستان "از پیشتازان ارسال این پرونده‌ها از دادسرا به دادگاه‌ها هستند".
مسعود ستایشی همچنین از تشکیل پرونده برای برخی بازیگران، ورزشکاران و روزنامه‌نگاران در جریان اعتراضات اخیر خبر داد.
از ابتدای اعتراضات، هنرمندان و ورزشکاران زیادی در حمایت از این اعتراضات متن‌هایی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند. بیشتر این افراد از سوی مقامات امنیتی تهدید شده و برخی ناچار به پس گرفتن حرف‌هایشان شده‌اند.
علی کریمی بازیکن سرشناس فوتبال نیز اخیرا اعلام کرد که خود و خانواده‌اش به دلیل حمایت از اعتراضات تهدید شده‌اند.
بیشتر بخوانید: خط و نشان وزارت کشور برای معترضان و بازداشت‌شدگان
"بیشتر دانشجویان بازداشتی آزاد شده‌اند"
مسعود ستایشی درباره دانشجویان بازداشت‌شده در جریان اعترضات اخیر نیز مدعی شد که اکثر آنها آزاد شده‌اند. به گفته او: «در حال حاضر تعداد محدود و انگشت شماری بازداشتند که بنا بر گزارشات موثق یا در معرکه بودند و وظیفه خاصی در میدان اغتشاشات داشتند و یا ارتباطات خاصی با شبکه‌ها و گروه‌های تابلودار جنایت پیشه داشته‌اند.»
او همچنین مدعی شد که "افراد زیر ۱۸ سال نیز تعیین تکلیف شده‌اند و کسی از این افراد به عنوان بازداشتی نداریم".
بر اساس پیگیری‌های کمیته پیگیری وضعیت بازداشت شدگان تا روز ۲۸ مهر، ۳۲۰ کودک زیر ۱۸ سال در سراسر ایران بازداشت شده‌اند.
بیشتر بخوانید: ایران؛ ادامه اعتراضات گسترده دانشجویی در دانشگاه‌ها
اعلام جرم علیه رسانه‌های غرب
سخنگوی قوه قضاییه ایران در نشست خبری خود اعلام کرد که این نهاد علیه رسانه‌های غربی به محاکم بین‌المللی شکایت می‌کند. او گفت: «دادستان کل کشور بر این مهم استوار هستند و حتما این مهم را انجام خواهند داد. همچنین این مسئله در جلسه شورای عالی مسئولین قضایی مطرح شده و رئیس قوه قضاییه هم انشالله رهنمودهای لازم را ابلاغ خواهند کرد.»
مقامات جمهوری اسلامی در هر اعتراضی حتی اعتراضات صنفی، رد پای رسانه‌های غربی را می‌بینند و معتقدند این رسانه‌ها با "پروپاگاندا و دروغ‌پراکنی" آتش این اعتراضات را تند می‌کنند.
روح‌الله زم، موسس کانال تلگرامی آمدنیوز، از جمله به دلیل خبررسانی در جریان اعتراضات دی ماه ۹۶ و آبان ۹۸، در عراق ربوده شده و در ایران به همین اتهام اعدام شد.