فشارهای حکومت و ایستادگی دانشجویان
۱۳۸۸ مهر ۱۴, سهشنبهسال تحصیلی در دانشگاههای ایران همانطور که پیشبینی میشد با ناآرامی آغاز شد؛ نخست دانشگاه تهران، سپس دانشگاه صنعتی شریف و روزهای بعدهم برخی دانشگاههای دیگر. این ناآرامیها در اعتراض به حضور برخی از اعضای دولت محمود احمدینژاد در دانشگاه به مناسبت آغاز سال تحصیلی رخ داد. در روزهای بعد نیز اعتراضهای دانشجویی با همین انگیزهها، از جمله در اعتراض به حضور غلامعلی حداد عادل و جواد لاریجانی در دانشگاه ادامه یافت.
آنچه که در اعتراضهای دانشجویی هفتهی اول مهرماه توجه ناظران را به خود جلب کرده این است که شعارهای اعتراضی دانشجویان بیش از آنکه با مسائل دانشجویی و دانشگاهی ارتباط داشته باشد، ادامهی شعارها و مطالبات متعرضان به نتیجهی انتخابات ۲۲ خرداد است.
در همهی این اعتراضها مقامهای دولتی و نمایندگان حاکمیت با شعارهای "مرگ بر دیکتاتور"، "دولت کودتا، استعفا استعفا" مواجه شدند. برخی اقدامهای حکومت از جمله پخش "اعتراف"های عبدالله مومنی نیز نتیجهی خلاف انتظار حکومت در دانشگاهها باقی گذاشته است.
به نظر میرسد وجود چنین روحیهای در میان دانشجویان، نگرانی مسئولان حکومتی را برانگیخته است. فعالان دانشجویی میگویند علت این که فرمانده سپاه پاسداران دست بسیج در فعالیتهایش در دانشگاه باز گذاشت ناشی از همین نگرانی است. جعفری روز جمعه گذشته (۱۰ مهر) به دانشجویان بسیجی گفت، «بسیج دانشجویی در میدان جنگ نرم، استقلال عمل دارد و منتظر دستور مسئولین بالادست نباشند.»
روز جمعهی گذشته همچنین ماموران نظامی و امنیتی با حمله به یک نشست شورای تهران دفتر تحکیم وحدت ۱۸ نفر از دانشجویان را بازداشت کردند. گزارشها حاکی است که این دانشجویان پس از ساعتها بازجویی و تهدید آزاد شدند، اما ۲ تن از آنان به زندان اوین منتقل شدهاند.
بنا به برخی خبرهای دیگر، مجوز استفادهی شمار زیادی از دانشجویان از خوابگاههای دانشجویی لغو شده است. این اقدام شامل شماری از دختران ساکن خوابگاه نیز میشود. احضار دانشجویان به کمیتههای انضباطی و محروم کردن آنها نیز همچنان ادامه دارد. منابع دانشجویی میگویند طی دو ماه گذشته بیش از هزار دانشجو با فشار و تهدید روبرو شده و یا احکام سنگین کمیته انضباطی مبنی بر ممنوعیت از تحصیل و یا اخراج را دریافت کردهاند.
با این حال فعالین دانشجویی میگویند هیچیک از این اقدامها نتوانسته فضای دانشگاهها را آنچنانکه مقامهای حکومتی میخواهند، آرام کرده و تحت کنترل آنها درآورد. دانشجویان این اقدامها را "دست و پا زدن استبداد" تلقی میکنند.
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر در بیانیهای که روز یکشنبه ۱۲ مهر صادر کرد نوشته است: «استبداد به دست و پا زدن افتاده است و در خشم و ددمنشی خود به هر سو سرک میکشد. رسوایی جنایت و پلیدی اعمالش دامنش را گرفته و چون حریقی به هست و نیستش افتاده. جبران زشتیهای سالهای سالش را میخواهد با سرکوب و استبدادی مضاعف بکند که این چه قصه دردناکی است.»
دانشجویان دانشگاه امیرکبیر همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط "عزت تربتی" و "احمد احمدیان" دو دانشجویی شدهاند که روز جمعه گذشته بازداشت شدند. انجمن اسلامی پلی تکنیک نوشته است: «این بار استبداد نخواهد توانست در بزم شباندیشیاش به سرور بنشیند که دانشگاه ثابت کرده است به یاران دبستانی اش وفادار است و تا آزادی آنها از پای نخواهد نشست.»
MM/FW