1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

«صف طولانی تاسیس بانک خصوصی برای رانت‌خواری»

۱۳۹۰ شهریور ۲, چهارشنبه

نمایندگان مجلس می‌گویند، «با وجود رکود اقتصادی، چرا صف برای تاسیس بانک خصوصی طولانی‌تر می‌شود؟» کامران دادخواه، اقتصاددان به تلاش افراد در ارتباط با قدرت برای اخذ مجوز تاسیس بانک و دریافت تسهیلات غیرقانونی اشاره می‌کند.

https://p.dw.com/p/Rhix
"رانت‌خواری عظیم" علت تاسیس بانک‌های خصوصی عنوان شد
"رانت‌خواری عظیم" علت تاسیس بانک‌های خصوصی عنوان شدعکس: AP Graphics

به گزارش سایت "خانه ملت"، اول شهریور۱۳۹۰، در صحن مجلس ایران احمد توکلی نماینده مجلس از وزیر اقتصاد پرسیده است، «با توجه به این که تمام علایم اقتصادی نشان دهنده رکود اقتصادی است، چرا افراد زیادی در صف تشکیل بانک و تعاونی اعتباری هستند؟»

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در جواب سوال خود، "رانت‌خواری عظیم"، "ارائه تسهیلات حساب نشده" و "قدرت خلق پول" را علت استقبال برخی افراد از تاسیس بانک دانسته است.

احمد توکلی به همراه الیاس نادران و پرویز سروری دیگر نمایندگان مجلس، در سئوالی مشترک از شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد و دارایی خواستار پاسخگویی او درباره اقدامات بانک‌ مرکزی در ساماندهی تعاونی‌های اعتباری شده بودند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان این‌که «بسیاری افراد از راه‌های غیرقانونی اقدام به تاسیس بانک و تعاونی اعتباری می‌کنند»، از تاسیس بانکی خصوصی سخن گفته که با گرفتن تسهیلات غیرقانونی از بانک صادرات تاسیس شده است.

بشنوید: گفت‌وگو با کامران دادخواه، استاد رشته اقتصاد دانشگاه "نورث‌ایسترن" در ایالت ماساچوست

کامران دادخواه، استاد رشته اقتصاد دانشگاه "نورث‌ایسترن" در ایالت ماساچوست آمریکا در گفت‌و‌گو با دویچه وله به "سخت‌گیری دولت‌ها در مسائل پولی و مالی" اشاره می‌کند و می‌گوید: «در اکثر کشورها هر کس به سادگی می‌تواند وارد فعالیت‌های اقتصادی شود ولی وارد شدن به مسائل پولی و مالی با مقررات شدید و نظارت شدید دولت‌ها همراه است.»

استفاده از امکانات بانک‌ صادرات برای اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی
استفاده از امکانات بانک‌ صادرات برای اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانیعکس: etebarnews

به گفته این اقتصاددان، در هیچ جای دنیا معمول نیست که در یک زمان تعداد  زیادی متقاضی تاسیس بانک وجود داشته باشد. او می‌گوید: «می‌توان حدس زد کسانی که با بخش‌های قدرت ارتباطاتی دارند، می‌خواهند اجازه تاسیس بانک بگیرند تا از اعتباراتی که دولت و بانک مرکزی در اختیارشان می‌گذارند همچون گرفتن وام و... سوءاستفاده کنند.»

احمد توکلی در صحن مجلس ایران گفته است، «دولت ایران که طبق قانون موظف به پیگیری فعالیت تعاونی‌ها و موسسات مالی غیرقانونی بوده، به وظیفه خود عمل نکرده است.»

در روزهای گذشته رسانه‌های ایران از رکورد جدید اختلاس بانکی در ایران خبر داده بودند. شخصی که رسانه‌های ایران از او به اختصار"ا.خ." نام برده‌اند، با استفاده از امکانات بانک‌ صادرات و درخواست همزمان تاسیس یک بانک خصوصی که مورد موافقت بانک مرکزی هم قرار گرفته، به اختلاسی ۳ هزار میلیارد تومانی متهم شده است.

کامران دادخواه معتقد است، «پشت گرمی این فرد به دولت بوده است.» او می‌گوید: «شخصی که از او با نام اختصاری در ارتباط با اختلاس ۳ میلیارد تومانی اخیر نام برده شده، از افرادی است که با مراکز قدرت در ارتباط بوده است. چند شغل دیگر هم داشته است. از جمله تیم فوتبال داشته و... فرد معمولی نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد.»

تعاونی‌های غیرقانونی

به گفته آقای توکلی، تاسیس ۱۱۰ تعاونی در ایران غیرقانونی صورت گرفته و در سال ۸۹،  "۸۴ تعاونی غیرقانونی" همچنان به فعالیت خود ادامه داده‌اند.

کامران دادخواه، اقتصاددان
کامران دادخواه، اقتصاددانعکس: Kamran Dadkhah

شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد و دارایی ایران در پاسخ به سوال ۳ تن از نمایندگان تهران گفته است: «وزارت اقتصاد و دارایی درخصوص صدور مجوز به فعالیت موسسات مالی و اعتباری و تعاونی‌ها هیچ اختیار قانونی ندارد.»

به گفته آقای دادخواه، قوانین بانکی ایران، "به اندازه کافی قابل قبول است". او معتقد است: «حتی اگر نظارت کوچکی هم وجود داشته باشد، افراد می‌‌فهمند که نمی‌توان به راحتی این‌چنین سوءاستفاده‌ کرد.»

احمد توکلی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، از موسسات مالی و اعتباری در استان خراسان خبر داده که با "سوءاستفاده‌های مدیریتی" تاسیس شده و با تخصیص اعتبارهای ۲۰ میلیارد تومانی، سود کلانی به دست آورده اند.

آقای توکلی گفته است: «در شمال کشور این موسسات مالی غیرقانونی، پدر مردم را درآورده​اند. این موسسات به جان مردم افتاده​اند.»

به گفته وزیر اقتصاد در حال حاضر "۱۵۰۰ تعاونی صنفی" در ایران وجود دارد. شمس الدین حسینی گفته است، «۱۱۰ تعاونی آزاد نیز عمدتا از قالب تعاونی اعتباری به یک موسسه پولی و اعتباری آزاد تبدیل شده‌اند.»

موسسات مالی که «خون مردم را می‌مکند»

دی ماه ۱۳۸۹، محمد تقی رهبر، رئیس فراکسیون روحانیون مجلس ایران از وجود موسسات مالی و اعتباری خبر داده بود که "کاملا خودسرانه" عمل کرده و نه قوانین مجلس ایران را رعایت می‌کنند و نه به تذکرات بانک مرکزی ایران توجه می‌کنند.

آقای رهبر گفته بود: «موسسات مالی اعتباری در ایران کار را از حد گذرانده‌اند. مردم از دست آن‌ها عاصی شده‌اند. گاهی تا بالای ۳۰ درصد سود می‌گیرند. این موسسات خون مردم را می‌مکند.»

به گفته این نماینده مجلس ایران، «خون مردم به اسم موسسه مالی اعتباری و به اسم "امام هشتم"، بسیج، سپاه و نیروی انتظامی مکیده می‌شود.»

"موسسه مالی، اعتباری مهر" با نام قبلی "موسسه مالی و اعتباری بسیجیان" متعلق به سپاه پاسداران و "موسسه مالی، اعتباری قوامین" متعلق به نیروی انتظامی ایران، دو موسسه بزرگ مالی و اعتباری در ایران هستند که برای فعالیت‌های مالی خود تابع قوانین بانک مرکزی ایران نیستند.

حسین کرمانی
تحریریه: شهرام اسلامی
 

پرش از قسمت در همین زمینه