شادی صدر: شیوا نظرآهاری مستحق جوایز بزرگتری است
۱۳۸۸ اسفند ۱۹, چهارشنبهشادی صدر، وکیل دادگستری و ازفعالان حقوق زنان در ایران امسال یکی از ۱۰ زنی است که در عرصهی بینالمللی برنده جایزه "شجاعت زنان" شدهاند. این جایزه از سوی وزارت خارجه آمریکا اعطا میشود. اما صدر در مراسم دریافت جایزه شرکت نکرد و جایزه را رسماَ به شیوا نظر آهاری تقدیم کرد.
صدر در متن کتبی و ویدیویی پیام خود که برای قرائت یا پخش در مراسم ارسال و به صورت عمومی در وبسایتها منتشر شده، علت عدم حضور خود در مراسم را اینطور توضیح میدهد: «من برای شرکت در مراسم اهدای جايزه به واشنگتن نخواهم آمد تا جای خالی شيوا، در آن مراسم و تمام جلسهها و کنفرانسهای پس از آن به چشم بيايد. تا همه جهانيان ببينند و بدانند که چه بر شيوا و بر ساير مدافعان حقوق بشر، فعالان جنبش زنان و روزنامهنگاران دربند میرود. شايد که اين، آبی باشد در خوابگه مورچگان!"
شیوا نظرآهاری دو روز پس از انتخابات اعتراضبرانگیز اخیر ریاست جمهوری ایران توسط نیروهای اطلاعاتی در محل کار خود بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. وی پس از ۱۰۲ روز تحمل زندان با قرار وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
این فعال حقوق بشر بار دیگر دوم آذر در حالی که به همراه تعدادی از فعالان اجتماعی و مدنی و خانوادههای زندانیان سیاسی عازم قم برای شرکت در مراسم خاکسپاری آیت الله منتظری بود بازداشت و دوباره به زندان اوین منتقل شد. وی از آن زمان در بازداشت به سر می برد.
با این همه تا کنون و تنها چند ساعت مانده به شروع مراسم، به گفته شادی صدر، وزارت امور خارجه آمریکا از پخش این پیام ویدیویی و یا قرائت متن پیام امنتاع کرده است.
در اینباره گفتوگویی کردهایم با خانم صدر که در پی میآید.
دویچه وله: خانم صدر جایزهای را که از طرف وزارت امور خارجه آمریکا به شما اهداء شد، تقدیم کردید به خانم شیوا نظرآهاری که از فعالان حوزهی زنان و حقوق بشر هستند و اکنون در زندانند. چرا ایشان را انتخاب کردید؟
شادی صدر: من فکر میکنم شیوا یکی از مهمترین فعالان حقوق بشر در ایران بوده و هست. به این دلیل که با وجود جوانیاش یکی از فعالترین گروههای مدافع حقوق بشر (کمیته گزارشگران حققو بشر) را که در همهی این سالها علیرغم فشارها فعالیتشان تداوم داشته تاسیس کرد و در عین حال به نظر من همواره بسیار بیدریغ، صادقانه وخستگیناپذیر بخصوص از حقوق زندانیان سیاسی دفاع میکرد. بنابراین من فکر میکنم کسی که خودش تمام جوانیاش را از زندانیان سیاسی دفاع کرده، مستحقترین کسی است که به عنوان یک زندانی سیاسی باید از هر فرصتی استفاده کرد، برای این که توجه جامعه جهانی را به او جلب کرد تا شاید باعث شود که هرچه زودتر از زندان آزاد شود.
در عین حال شیوا نظرآهاری در تمامی فعالیتهای جنبش زنان در تمامی این سالها مشارکت داشته و من هیچ وقت یادم نمیرود که حتی پیش از انتخابات و در آخرین روزهای پیش از بازداشتاش، تمام روز در خیابانها جزوهها و بروشورهای مربوط به همگرایی جنبش زنان برای طرح مطالبات در انتخابات را پخش میکرد. از نظر من به دلیل همهی آن فعالیتهایی که شیوا داشته، مستحق جوایز بسیار بزرگتر از این است.
در عین حال فکر میکنم که دلیل دیگری که بخاطر آن باید از سوی جامعه جهانی و فعالان حقوق بشر در سراسر جهان نسبت به وضعیت شیوا توجه ویژهای شود ، نوع اتهاماتی است که جمهوری اسلامی متوجه این فعال حقوق بشر کرده است. یعنی با وجود این که هیچ نوع دلیل و مدرکی مبتنی بر فعالیتهای غیر مسالمتآمیز در مورد شیوا وجود ندارد، متاسفانه آن طور که از اخبار برمیآید، شیوا تحت فشارهای بسیار شدیدی قرار دارد تا وادار شود که اتهام ارتباط با سازمانهای سیاسی، اتهام محاربه و اتهاماتی از این دست را که هیچ نوع تناسب و همخوانی با فعالیتهای مسالمتآمیز و حقوق بشری او ندارد، بپذیرد.
خانم صدر شما در بلاگ شخصیتان نوشتهاید که پیام ویدئویی شما از سوی وزارت امور خارجه آمریکا برای پخش در مراسم پذیرفته نشد، اگر ممکن است کل ماجرا را برای ما توضیح دهید و این که آیا به صورت رسمی به شما اعلام شده که پذیرفته نشده است؟ چه علتی را برای این موضوع ذکر کردهاند؟
متاسفانه علیرغم این که من فکر میکردم که این اقدامی طبیعی و البته ابتکاری است که من از این فرصت استفاده کنم برای این که جای خالی شیوا همه جا، در تمام مراسم رسمی محفوظ باشد و به نوعی توجه همهی مخاطبان آن مراسم و همین طور مطبوعات را جلب کنم به وضعیت شیوا نظرآهاری و همین طور سایر زندانیان سیاسی، بخصوص مدافع حقوق بشر و روزنامهنگارانی که در زندان هستند، ولی وزارت امور خارجه آمریکا نه تنها در آخرین دقایق و البته از طرق رسمی به من اعلام کرد که پیام پخش نخواهد شد، بلکه حتی حاضر نشد به هیچ شکل دیگری این پیام را قرائت کند. حتی در نهایت وقتی من پیشنهاد کردم که نمایندهای از طرف من آنجا حضور پیدا کند و این پیام را بخواند، بازهم از پذیرش این موضوع خودداری کرد.
دلایلی که در نامههای مسئولان وزارت خارجه مطرح شده دلایلی است که هیچ کدام منطقی به نظر نمیرسد. از جمله نبود امکانات، عدم امکان این که از نظر اداری شخص دیگری به مراسم اضافه شود یا نبود فضای لازم برای پخش پیام ویدئویی. اینها دلایلی است که از نظر من بیشتر از هر چیزی توجیه به نظر میرسد و متاسفانه من فکر نمیکنم از منطقی قوی برخوردار باشد.
درنهایت همان طور که در وبلاگم هم نوشتم، فکر میکنم این تصمیم وزارت خارجه آمریکا، نه تنها برای خود وزارت خارجه آمریکا به عنوان کشوری که خودش را طرفدار حقوق بشر یا نگران وضعیت حقوق بشر در ایران میداند، تصمیمی منطقی نبوده است، بلکه در عین حال فکر میکنم تنها کسانی که از این تصمیم خوشحال میشوند رسانههایی مثل روزنامهی کیهان و سایر نهادهای امنیتی هستند که من، شیوا و دیگر مدافع حقوق بشر را دست نشاندههای آمریکا میدانند و از هر فرصتی برای خاموش کردن صدای مدافعان حقوق بشر و نشنیده شدن نقض حقوق بشر در ایران استفاده میکنند.
شما خبر دارید که امروز بعدازظهر به وقت اروپا چه طور این برنامه اجرا میشود؟ یعنی بالاخره اسم شما اعلام میشود به عنوان کسی که جایزه را برده است یا که خیر؟
ببینید قاعدتا همان طور که در اطلاعیهی مطبوعاتی که وزارت امور خارجه آمریکا روز اول مارس منتشر کرد و در آن نام ۱۰ برندهی جایزهی بینالمللی شجاعت زنان اعلام شد و اسم من نیز یکی از آن ۱۰ اسامی اعلام شده بود، امروز هم باید این اسامی به همان شکلی که در اطلاعیهی مطبوعاتی اعلام شده، اعلام شود. ولی هر یک از برندهها فرصت خواهند داشت که پنج دقیقه صحبت کنند و در واقع این آن فرصتی است که از من دریغ شده است.
مصاحبهگر: مریم میرزا
تحریریه: فرید وحیدی