سالگرد وحدت آلمان: هنوز کار زیادی در پیش است

تا کنون صدهامیلیارد یورو صرف بازسازی شرق آلمان شده و می‌شود، ولی این منطقه هنوز روی پای خود نایستاده است.

طبق تازه‌ترین گزارش، برابرسازی استاندارد زندگی میان غرب و شرق آلمان، هنوز یک دهه طول خواهد کشید. بسیاری از مردم شرق آلمان، هنوز احساس می‌کنند که شهروندان درجه دو هستند.

وعده‌های «ولفگانگ تیفنزه» وزیر آلمان برای بازسازی شرق، بسیار امیدوارکننده بود. وی به هنگام ارائه‌ی گزارش امسال درباره‌ی وحدت آلمان تاکید کرد که باید به مردم حقیقت را گفت. به گفته‌ی وی، اگر چه روند وحدت آلمان دستاوردهای زیادی داشته، ولی هنوز کار زیادی در پیش است. هنوز چالش‌های بزرگی وجود دارد که باید بر آن‌‌ها چیره گشت.

بازسازی تا ده سال دیگر طول می‌کشد

این تشخیص سال‌هاست که وجود دارد. دولت، هنوز سالانه سی میلیارد یورو از غرب به شرق منتقل می‌کند. علت آن این است که در ایالت‌های جدید آلمان، میانگین بازده اقتصادی هر نفر، فقط ۷۰ درصد بازده اقتصادی در غرب است. روند برابرسازی شرق با غرب، هنوز پایان نیافته و دست‌کم ده سال دیگر طول می‌کشد تا شرق بدون تزریق کمک‌های مالی بتواند روی پای خود بایستد.

پروفسور «اولریش بلوم» پژوهشگر اقتصادی، این پیش‌بینی را واقع‌بینانه می‌داند و می‌گوید: «شانس منصفانه‌ای وجود دارد که این روند ده سال دیگر پایان یابد. ما، در سال‌های گذشته شاهد یک روند بسیار جالب تجدید صنعتی شدن در شرق آلمان هستیم. ما توانستیم صنایع را تقویت کنیم».

بلوم مدیریت انستیتوی پژوهش اقتصادی در شهر هاله را برعهده دارد. این مرکز، مسائل رشد اقتصادی شرق آلمان را بررسی می‌کند. وی نسبت به آینده خوشبین و معتقد است که صنایع در شرق با شتاب بیشتری نسبت به غرب آلمان رشد می‌کنند. در برخی از گستره‌ها، مانند فن‌آوری انرژی و محیط زیست، شرکت‌های بزرگی در شرق آلمان سرمایه‌گذاری کرده‌اند و این منطقه در سطح آلمان غربی قرار دارد.

ولی این تنها یک روی سکه است. فراتر از مراکز رشدی که وجود دارد، مهاجرت نیروهای جوان از شرق به غرب همچنان ادامه دارد. بسیاری از مناطق از سکنه خالی می‌شوند. در چنین مناطقی، کل زیرساخت‌های اجتماعی در حال زوال است: خانه‌های خالی تخریب و مدرسه‌ها بسته می‌شوند. به خاطر کمبود پزشک، پرستاران کار درمان را برعهده می‌گیرند.

بیکاری، معضل اصلی شرق

بیکاری نیز هنوز یکی از معضلات بزرگ در شرق آلمان است. تیفنزه نیز از این مساله شاکی است و می‌گوید: «این تازیانه‌ی بیکاری، بویژه بیکاری دراز مدت و این مساله که آدم‌هایی با تخصص بالا نمی‌توانند مشارکت کنند، بر روحیه‌ها تاثیری منفی می‌گذارد. و این مساله‌ای نیست که بتوان آن را با این سخنان التیام بخشید که: شما حالا از زیرساخت‌های بهتری برخوردارید و شهرهای شما مرمت شده‌اند و می‌توانید به هر جا می‌خواهید سفر کنید».

البته درصد بیکاری در شرق آلمان این اواخر کاهش یافته، ولی هنوز حدود ۱۳ درصد است. بسیاری از شغل‌ها آنچنان کم‌درآمد هستند که دولت ناچار است با پشتیبانی مالی خود، دستمزدها را تقویت کند. حزب چپ آلمان می‌گوید که شرق آلمان به منطقه‌ا‌ی بزرگ برای دستمزد پایین تبدیل شده است.

«گزینه لوتش» نماینده‌ی پارلمانی این حزب می‌گوید: «تقریبا بیست سال پس از شکاف در دیوار، غرب و شرق هنوز یکی نشده‌اند. ما تفاوت‌های اجتماعی عظیمی داریم. در شرق بویژه زنان از مناسبات کاری دشوار در رنج هستند. آنان نمی‌توانند زندگی خود را تامین کنند. این امراز جمله باعث می‌شود که ساختارهای اجتماعی در شرق آلمان همواره بدتر ‌شوند و زنان سرزنده و فعال، شرق را ترک ‌کنند».

نتیجه آن که: شرق آلمان از دیدگاه تحولات جمعیتی، جزو مناطق بحرانی اروپا به شمار می‌رود. به‌رغم افزایش اندک نرخ زاد وولد، در هیچ جای اروپا شمار نوزادان پایین‌تر از شرق آلمان نیست. مردم شرق آلمان در یک نظرسنجی در ماه ژوئن امسال، در برابر این پرسش که انتظار شما از صدراعظم آلمان چیست، بیش از همه سه چیز را نام بردند: محل اشتغال بیشتر، دستمزد برابر و حق بازنشستگی برابر با غرب.

Bernd Gräßler / رادیو دویچه وله