كثرت در وحدت آلمان
۱۳۸۵ مهر ۱۱, سه‌شنبه
تفسيرى نوشته رالف بوزن Ralf Bosen
سوم اكتبر ۱۶ سال پيش روز شادى بود و زمانى براى خوش‌بينى. آلمان چنين جوى را امسال دوباره به هنگام برگزارى بازيهاى جام جهانى فوتبال تجربه كرد. اما حال و حوصله جشن و شادى تا سوم اكتبر امسال باقى نماند. آلمانيها پس از بازيهاى فوتبال دوباره به زندگى روزمره خود برگشتند. نتايج همه‌پرسيها نشان مى‌دهند كه دو سوم همه آلمانيها دليلى براى جشن گرفتن روز وحدت آلمان نمى‌بينند.
چون با وجود همه دستاوردهاى بزرگ سالهاى اخير، هنوز هم بايد به شرق آلمان كمك كرد تا بتواند رشد كند. ميزان بيكارى در شرق آلمان دو برابر غرب آن است. افزون بر اين ايالتهاى شرق را اين خطر تهديد مى‌كند كه خالى از جمعيت شوند، چون جوانان ترجيح مى‌دهند براى يافتن كار به ايالتهاى غربى بروند. و دولت هنوز راهى براى حل اين مشكل پيدا نكرده است.
اين نشانگر ناتوانى سياست است و خطرناك براى دمكراسى. چون در اين خلأ دست راستى‌هاى افراط گرا رشد مى‌كنند. بسيارى از اين راست گرايان ديگر همچون گذشته با چكمه ارتشى و كله تاس نمى‌گردند، بلكه در جامعه نقش آدمهاى نيكوكار و متين را بازى مى‌كنند. حرفهايى كه مى‌زنند مملو است از پيامهاى تحقيرآميز. تنها قالب اين حرفها تغيير كرده است. اكثريت مردم آلمان حيران‌اند از اينكه اين دست راستيها با اين روش در كار خود موفق هستند. ورود حزب ملى دمكرات آلمان NPD به مجلس ايالتى مكلنبورگ فورپومرن در انتخابات اخير نشانگر اين موفقيت بود.
با وجود اين نمونه‌هاى مثبت هم در آلمان شرقى وجود دارد: چرخ كار كارخانه‌ی ساعت‌سازى گلاس‌هوته يا صنعت كامپيوترسازى در درسدن به خوبى مى‌گردد. و اينكه آنگلا مركل صدراعظم آلمان شد نشان مى‌دهد كه كسى كه از شرق آلمان مى‌آيد لزوما با تبعيض روبرو نخواهد بود. براى همين بايست در روز سوم اكتبر تلاش كرد تا از آنچه تا كنون بدست آمده قدردانى شود، چون روند وحدت دوباره با وجود همه مشكلها موفقيت آميز بوده است.
اما هنوز هم شرم دارند كه چيزى از تاريخ آلمان شرقى بياموزند. جمهورى آلمان دمكراتيك سابق رژيم عادلى نبود، اما در آنجا هم كارهايى ثمربخش انجام گرفته بود كه آلمان متحد مى‌تواند از آن سود ببرد. براى نمونه در بحث در باره اصلاح قانون خانواده مى‌شد از مدلى كه در جمهورى دمكراتيك آلمان بود، استفاده كرد. در آنجا مهدكودك به اندازه كافى وجود داشت، به طورى كه زنان مى‌توانستند بى‌مشكلى در جامعه كار كنند.
اين احساس كه همه آنچه انجام گرفته اشتباه نبوده است مى‌تواند به شهروندان آلمان شرقى اعتماد به نفس بيشترى ببخشد و به شهروندان آلمان غربى نشان دهد كه برادران و خواهران آنان در ايالتهاى جديد آلمان تنها دريافت كننده كمك مالى غرب نبوده‌اند. و اين خود گامى ديگر در جهت وحدت است.
اما براستى وحدت يعنى چه؟ وحدت آلمان؟ وقت آن نرسيده كه وحدت آلمان را در همه اجزاى آن محك بزنيم؟ در آن ميان بايد در باره جذب آلمانيهايى هم بيانديشيم كه پيشينه‌اى غيرآلمانى دارند. چون طبيعى است كه آنها نيز بخشى از آلمان هستند. اما بسيارى از آنها احساس مى‌كنند كه به جمع آلمانيها راه ندارند. از اين رو روز وحدت آلمان مى‌تواند فرصت خوبى باشد براى آنكه اشاره كنيم به اينكه آلمان وطن انسانهايى با فرهنگهاى گوناگون است و اينكه اين پديده براى آلمان به بار آورنده ثروت و توانمندى است. اين موضوع بخصوص در اين زمان كه تروريسم بين‌المللى موجب افزايش بى‌اعتمادى شده است از اهميت بسيار برخوردار است. ”تنوع در وحدت آلمان“ مى‌تواند پيامى براى آلمانى باشد كه آغوش خود را به روى جهان گشوده است.