دلایل واکنش منفی بازار بورس ایران به تمدید مذاکرات هسته‌ای
۱۳۹۳ آذر ۶, پنجشنبه
با خاتمه یافتن دور تازه مذاکرات هسته‌ای در وین، وزیران خارجه جمهوری اسلامی و کشورهای ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان) تصمیم گرفتند مهلت رسیدن به توافق نهایی را تا تیرماه سال ۱۳۹۴ تمدید کنند.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، شاخص کل بورس و اوراق بهادار تهران، روز سه‌شنبه چهارم آذر ماه، یک روز پس از تمدید مذاکرات بیش از ۱۲۰۰ واحد سقوط کرد و در مسیر محدوده ۷۴ هزار واحدی قرار گرفت.
حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه، یکی از علت‌های سقوط شاخص بورس را جوسازی برخی افراد غیرحرفه‌ای در بازار عنوان کرد که به گفته‌ی او در روزهای پایانی به خوش‌بینی‌ها درباره رسیدن به توافق نهایی دامن می‌زدند.
ستاک به ایرنا گفت: «شرایط مذاکرات قابل پیش‌بینی بود و به راحتی می‌شد پیش‌بینی کرد که مذاکرات تمدید می‌شود به خصوص که با نزدیک شدن به پایان گمانه‌زنی‌ها امکان تمدید مذاکرات بیشتر شده بود.»
خوشبینی به نتیجه مذاکرات
همین خوش‌بینی‌ها در روز دوشنبه به افزایش ۵۶۰ واحدی شاخص‌ها منجر شده بود و شاخص کلی بورس تهران را به نزدیک ۷۶ هزار واحد رساند.
به گفته‌ی ستاک این گونه رفتار هیجانی در تمام بازارهای مالی دنیا وجود دارد اما شدت آن در بازارهای نوپا و کم‌تجربه‌ای چون بورس ایران شدیدتر است. او پیش‌بینی می‌کند به زودی آرامش به فضای بورس بازگردد.
محمد حسن‌نژاد، نماینده مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی افت شاخص بورس را واکنشی واقع‌بینانه ارزیابی می‌کند و به "خبرآنلاین" می‌گوید، رفتار سرمایه‌گذاران بورس مبتنی بر انتظارات است.
حسن‌نژاد گفت: «واقعیت این است که تمدید مذاکرات به معنای عدم توافق نیست و حقیقتا اتفاق منفی نیفتاده است اما این اتفاق با انتظارات مردم تطابق نداشت. یعنی عدم تطابق واقعیت با انتظارات باعث شده مردم امروز نگاه منطقی به خرید و فروش‌های خود در بازار سرمایه داشته باشند.»
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان این که در صورت رسیدن به توافق نهایی و برداشته شدن تحریم‌ها وضعیت اقتصادی رونق می‌یابد، خوش‌بین کردن بیش از حد مردم به نتیجه مثبت مذاکرات وین را اشتباه ارزیابی کرد.
پیش‌بینی کاهش نوسان‌های بورس و ارز
بهاءالدین حسینی هاشمی مدیرعامل پیشین بانک‌های صادرات و سرمایه معتقد است انتظار عمومی مردم از مذاکرات رسیدن به توافق نهایی و برداشته شدن کامل تحریم‌ها بود اما کارشناسان و متخصصان می‌دانند که این توافق به این فوریت حاصل نخواهد شد و نگاهی به کشورهای دیگر تحت تحریم نظیر عراق و لیبی نیز همین موضوع را نشان می‌دهد.
حسینی هاشمی به "خبرآنلاین" گفت: «بازار سرمایه امروز دچار یک شوک واقع‌گرایانه شد، البته ما پیش از اتمام این مذاکرات هم نوساناتی در همین حد داشتیم یعنی مکانیزم اقتصادی ما با همین شرایط سخت هم دارد کار خودش را انجام می‌دهد.»
سعید لیلاز، کارشناس مسائل اقتصادی نیز به این سایت خبری گفته است: «افت امروز شاخص یک معنی بیشتر ندارد و آن این است که مردم به اشتباه افتاده بودند و بعضا با خوشبینی غیر واقع‌گرایانه سرمایه‌های خود را به بورس برده بودند.»
لیلاز در عین حال معتقد است، از افت ۱۲۰۰ واحدی شاخص بورس شاید ۳۰۰ تا ۴۰۰ واحد به خاطر تمدید مذاکرات بوده و بقیه به سایر شاخص‌های اقتصادی مربوط می‌شود.
در همین حال روز چهارشنبه، ۵ آذر بهای هر دلار آمریکا به بیشترین میزان خود در شش ماه گذشته رسید و به مرز ۳۳۰۰ تومان نزدیک شد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند با تمدید مذاکرات هسته‌ای، در ماه‌های آینده وضعیت با دوره پس از اجرای توافق موقت ژنو تفاوت چشمگیری نخواهد کرد و نوسان‌های احتمالی بازار بورس و ارز بیشتر متاثر از مولفه‌های غیراقتصادی خواهد بود.