تب و تاب مذاکرات هسته‌ای و نوسان‌های بازار ارز
۱۳۹۳ تیر ۱۶, دوشنبه
خوش‌بینی محتاطانه بازار نسبت به نتیجه مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵، آزاد شدن بخش دیگری از دارایی‌های بلوکه شده ایران و کاهش تقاضا از مهمترین‌علت‌های ادامه روند نزولی بهای ارزهای معتبر خارجی در بازار آزاد عنوان می‌شود.
در این میان تاثیر روانی وعده بانک مرکزی برای تک‌نرخی کردن بهای ارز نیز می‌تواند در کاهش قیمت‌ها موثر ارزیابی شود. قیمت هر دلار آمریکا در پایان معاملات روز گذشته (یک‌شنبه ۱۵ تیر) به کمترین میزان در دو ماه و نیم گذشته رسید.
در سه هفته‌ی گذشته قیمت هر دلار آزاد از بیش از ۳۲۰۰ تومان به کمتر از ۳۱۰۰ تومان رسیده است. شامگاه یک‌شنبه تابلوی صرافی‌های تهران بهای فروش هر دلار را بین سه هزار و ۹۰ تا سه هزار و ۱۰۰ تومان ثبت کردند.
نوسان عرضه و تقاضای ارز
به اعتقاد برخی از کارشناسان خبرهای مربوط به احتمال رسیدن به توافق بر سر تعداد سانتریفیوژهای ایران که یکی از محورهای مورد اختلاف در مذاکرات هسته‌ای عنوان شده، می‌تواند به ادامه روند کاهشی بهای ارزهای خارجی بینجامد.
روزنامه "دنیای اقتصاد" افزایش ۱۴ درصدی ارزش صادرات محصولات پتروشیمی در دو ماه گذشته را یکی دیگر از علت‌های سقوط قیمت دلار عنوان کرده است.
بنابر این گزارش در ماه‌های اردیبهشت و خرداد یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار به ارزش صادرات پتروشیمی افزوده شده و تزریق این میزان ارز به بازار می‌تواند نقش مهمی در تعدیل قیمت‌ها داشته باشد.
برخی از ناظران احتمال می‌دهند کاهش قیمت دلار برخی از فروشندگان و خریداران را مردد کرده باشد. بر این اساس شماری از دارندگان ارز خانگی ارز خود را برای جلوگیری از ضرر بیشتر به بازار عرضه می‌کنند و در مقابل برخی از متقاضیان دلار با توجه به کاهش قیمت‌ها، خرید ارز را به تعویق انداخته‌اند.
به این ترتیب افزایش عرضه و کاهش تقاضا عامل احتمالی دیگر برای سقوط قیمت دلار بوده است. کم‌شدن سفرهای خارجی در ماه رمضان نیز از علت‌های کاهش تقاضای ارز به شمار می‌رود.
به نظر می‌رسد مسئولان بانک مرکزی هنوز نوسان‌های بازار ارز را شدید ارزیابی نمی‌کنند و دخالت برای تثبیت قیمت‌ها را ضروری نمی‌دانند.
به دلیل نیاز ریالی بودجه، کاهش شدید بهای دلار می‌تواند دولت را با کمبود منابع روبرو کند. رئیس کل بانک مرکزی سال گذشته با تاکید بر ضرورت مهار نوسان شدید بهای ارز، دلار ۳۲۰۰ تومانی را منطقی خوانده بود.
در انتظار دلار ۳ هزار تومانی
دور ششم مذاکرات هسته‌ای ۱۱ تیر در وین آغاز شده و قرار است تا ۲۹ تیر ادامه یابد. هر دو طرف امیدوارند تا پایان دوره شش ماهه توافق ژنو بر سر مهمترین مسائل مورد اختلاف به توافق برسند.
روزنامه "اعتماد" ۱۶ تیرماه از قول علی‌اصغر سمیعی، رئیس سابق کانون صرافان نوشت، در صورتی که مذاکرات وین به نتیجه برسد کاهش بهای ارز به زیر سه هزار تومان بعید نیست اما این کاهش مقطعی خواهد بود.
سمیعی معتقد است در صورت کاهش قیمت دلار، تقاضا نیز افزایش می‌یابد و چنانچه ارز کافی به بازار تزریق نشود بهای دلار به‌اجبار افزایش خواهد یافت.
علی قنبری، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی نیز رسیدن قیمت دلار به حدود ۳ هزار تومان را، در صورت نتیجه‌بخش بودن مذاکرات هسته‌ای، ممکن می‌داند و تاکید می‌کند کاهش بیشتر بهای دلار معقول نیست.
قنبری به "اعتماد" گفت: «روند مهار قیمت دلار در گذشته به‌گونه‌ای بوده که نرخ دلار را به صورت تصنعی پایین نگه داشته بودیم و به همین دلیل من فکر می‌کنم قیمت دلار روی ۳۰۰۰ تومان بماند.»
بهای هر دلار در بودجه ۲۶۵۰ تومان تعیین شده و قیمت رسمی اعلام شده از سوی بانک مرکزی ۲۵۸۴ تومان است.
برخی از کارشناسان اعتقاد دارند در صورت رسیدن بهای دلار به حدود سه هزار تومان کار بانک مرکزی برای یک‌سازی بهای ارز آسان‌تر خواهد بود.