حمله اسرائيل به کشتیهای صلح و واکنش تند جهان
۱۳۸۹ خرداد ۱۰, دوشنبهبر پایه تازهترین گزارش خبرگزاری فرانسه، تعداد قربانیان حمله به کشتیهای حامل کمک برای باریکه غزه، به ۱۹ نفر رسیده است. در این عملیات همچنین ۲۶ نفر زخمی شدهاند.
فعالان صلح از کشورهای مختلف قصد داشتند با کشتیهایی که مورد حمله قرار گرفتند، محاصره غزه را بشکنند و مواد غذایی و سایر کمکهای مورد نیاز مردم غزه را در ساحل این منطقه تخلیه کنند.
خبرگزاری فرانسه به نقل از ژنرال آوی بنایاهو، از فرماندهان ارتش اسرائيل، نوشت که درگیری ارتش با خدمه و سرنشینان کشتیها، سپیدهدم دوشنبه (۳۱ مه) در ۱۳۰ تا ۱۵۰ کیلومتری سواحل اسرائيل صورت گرفته است. ژنرال آوی بنایاهو گفت که نمیداند چه کسی فرمان شلیک را صادر کرده است.
خشم ترکیه و اتحادیه اروپا
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ضمن محکوم کردن حمله به فعالان صلح و ابراز همدردی با بستگان قربانیان، خواستار توضیح کامل دولت اسرائيل شد. وی در عین حال سفرای اتحادیه اروپا را برای بعد از ظهر دوشنبه به شرکت در یک نشست ویژه فراخواند.
حمله به کشتیهای حامل کمک برای غزه، بدترین تاثیر را بر روابط دیپلماتیک اسرائيل و ترکیه گذاشت که در دو سال اخیر رو به تیرگی نهاده است. هدف مرکزی حمله اسرائيل، کشتی مرمره بود که کمکها و فعالان صلح را با پرچم ترکیه حمل میکرد. در پی این عملیات، دولت ترکیه ضمن حمله شدید به اسرائيل، سه رزمایش نظامی مشترکی را که قرار بود با اسرائيل برگزار کند لغو کرد، سفیر خود را از تلآویو فراخواند و خواستار تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد شد.
معاون نخستوزیر ترکیه، اقدام اسرائيل را با عملیات دزدان دریایی مقایسه کرد. از سوی دیگر، ستاد مبارزه با ترور اسرائيل، گردشگران این کشور را از سفر به ترکیه منع کرد و از گردشگران اسرائيلی که هماکنون در ترکیه به سر میبرند خواست که در هتلهای خود بمانند و از حضور در مراکز تجمع بپرهیزند.
ستاد مبارزه با ترور اسرائيل در بیانیه خود تاکید کرد که در شرایط پرتنش فعلی، حمله به شهروندان اسرائيلی در ترکیه بعید نیست.
واکنش آلمان
وزارت خارجه آلمان اعلام کرد که پنج شهروند آلمانی، از جمله دو نماینده مجلس فدرال، در میان سرنشینان ۶ کشتی حامل کمکها بودهاند.
گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان، در یک تماس تلفنی از همتای اسرائيلی خود لیبرمان خواست که درباره ماجرا تحقیق جامع کند و همچنین فورا وضعیت پنج شهروند آلمانی را روشن سازد. وستروله به خبرنگاران گفت: «دولت آلمان از این پیشآمد بسیار ناخوشایند در آبهای بینالمللی، به شدت ناراحت است و عمیقا نسبت به مرگ انسانها ابراز تاسف میکند».
اجلاس اتحادیه عرب
اتحادیه عرب اقدام اسرائیل را دلیل روشنی بر عدم تمایل اسرائيل به پیشبرد روند صلح خاورمیانه تلقی کرد. خبرگزاری آلمان به نقل از عمرو موسی، دبیرکل اتحادیه عرب، نوشت: «ما میبینیم که مذاکره بر سر صلح با اسرائيل بیمعنا است. اسرائيل حقوق بینالملل را نادیده میگیرد و تصور میکند، فراتر از قانون است».
عمرو موسی که برای شرکت در یک کنفرانس به قطر سفر کرده است، اعضای اتحادیه عرب را برای روز سهشنبه (۱ ژوئن) به شرکت در نشست اضطراری قاهره فراخواند.
در پایتختهای لبنان و اردن مردم به خیابانها ریختند. تظاهرکنندگان در عمان از جمله خواستار قطع رابطه فوری با اسرائيل شدند. امیر قطر از اقدام اسرائيل به عنوان دزدی دریایی نام برد و سعد حریری، نخست وزیر لبنان، آن را "خطرناک و جنونآمیز" خواند.
اخوانالمسلمین مصر در بیانیهای خواستار واکنش فوری کشورهای عربی و اسلامی، به ویژه مصر شد. این سازمان همچنان از مصر خواست که گذرگاه رفح در مرز شبهجزیره سینا با باریکهغزه را فورا بگشاید.
امکانی برای حمله ایران به اسرائیل
حمله اسرائيل به کشتیهای حامل کمکهای انسانی، امکان مناسبی به رهبران جمهوری اسلامی داد تا سیاست ضداسرائيلی خود را تشدید کنند. کمیسیون امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی، با صدور بیانیهای اقدام اسرائيل را اعلان جنگ علیه همه جهان دانست و از سازمان ملل خواست که فورا با صدور قطعنامهای عمل اسرائيل را محکوم و پرونده آن را به دیوان کیفری بینالمللی ارجاع کند.
محمود احمدینژاد حمله به کاروان کشتیها را نشانه پایان کار دولت اسرائيل دانست و گفت: «دیگر اسرائيل باید چه کاری انجام دهد تا حامیان حقوق بشر آزرده شوند؟»
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بیانیهای اقدام اسرائيل را تداعیکننده اقدامات دزدان دریایی در قرون گذشته دانست. وزیر دفاع جمهوری اسلامی نیز ادعا کرد که با حمله به کشتیها، شمارش معکوس برای نابودی اسرائيل آغاز شده است.
اعتراض نهادهای مدنی و مذهبی
اعتراض به اقدام اسرائيل به دولتها محدود نماند. "پاکس کریستی" جنبش صلح کلیسای کاتولیک، از جامعه جهانی خواست که بر فشار خود برای پایان دادن به محاصره باریکه غزه بیافزاید. ویلیام شومائيل، اسقف کلیسای ارتودوکس اورشلیم، گفت: «ارتش اسرائيل باید همه نیرویش را به کار میبُرد که مانع از خونریزی شود. خشونت نمیتواند به صلح منتهی شود، بلکه زمینهساز خشونتهای بیشتر است».
ناوی پیلای، کمیسر حقوق بشر سازمان ملل متحد، نیز در نشست شورای حقوق بشر ژنو گفت که از حمله ارتش اسرائيل به کشتیهای حامل کمک برای غزه شوکه شده است.
جواد طالعی
تحریریه: بابک بهمنش