تانکهای ارتش سوریه در برابر زنجیر انسانی معترضان
۱۳۹۰ اردیبهشت ۱۷, شنبههمزمان با تظاهرات گسترده در چند شهر سوریه در روز جمعه (۱۶ اردیبهشت / ۶ مه) که به کشته شدن دستکم ۲۶ نفر انجامید، آمریکا و اتحادیه اروپا فشار بر حکومت بشار اسد را افزایش میدهند. به رغم هشدار روز گذشتهی ایالات متحده و تحریم ۱۳ شخصیت سوریه توسط اتحادیه اروپا، ارتش این کشور بار دیگر با تانک و زرهپوش به سرکوب معترضان پرداخت.
محاصره شهر با تانکهای ارتش
شاهدان عینی از بانیاس، که در شمال سوریه قرار دارد، گزارش میدهند معترضان در این شهر تلاش کردند با تشکیل یک زنجیر انسانی مانع پیشروی تانکهای ارتش به سوی مرکز شهر شوند. ظاهرا این اقدام موثر نبوده است. تشکلهای حقوق بشری میگویند نیروهای دولتی به سوی مردم تیراندازی کردهاند و عصر شنبه (۷ مه) تعدادی از معترضان کشته شدهاند. بر اساس گزارشها تانکهای ارتش از سه نقطه به سوی شهر هجوم آوردهاند.
گفته میشود در سه روستای سنینشین جنوب بانیاس ماموران دولتی به بازرسی خانهها و دستگیری شماری از شهروندان اقدام کردهاند. تا کنون خبرهای دقیقی از تعداد کشته و دستگیر شدگان منتشر نشده است. سوریه از ورود خبرنگاران خارجی به کشور جلوگیری میکند. در بانیاس خطوط تلفن دچار اختلال شدهاند و برق شهر در اغلب مناطق قطع شده است.
دوسوم ساکنان بانیاس آواره شدند
خبرگزاری اسوشیتدپرس از قول یکی از ساکنان بانیاس گزارش میدهد شهر در محاصره قرار دارد و کسی امکان خروج از آن را ندارد. شاهدان عینی گفتهاند وحشت و نگرانی بر فضای شهر سایه افکنده و دو سوم ساکنان که اغلب زنان و کودکان بودهاند پیش از محاصره کامل ارتش، از بانیاس گریختهاند. فعالان حقوق بشر که با مردم منطقه در تماس هستند این گفتهها را تایید کردهاند.
در همین حال مخالفان حکومت سوریه برای نخستین بار با مخاطب قرار دادن رهبر این کشور، بشار اسد، درخواستهای مشخصی را مطرح کردهاند. آنها از اسد میخواهند به تیراندازی به سوی معترضان خاتمه دهد و امکان برگزاری تظاهرات مسالمتآمیز را فراهم کند.
درخواست انتخابات آزاد
منتقدان حکومت سوریه که در داخل کشور هیچ رسانهای در اختیار ندارند برای بیان نظرات و انتشار اخبار خود از شبکهی "فیسبوک" استفاده میکنند. "انقلاب سوریه ۲۰۱۱" نام صفحهای است که از تریبونهای اصلی مخالفان بشار اسد محسوب میشود. در پیامی که در این سایت و خطاب به رهبر سوریه منتشر شده از او درخواست میشود عکسهای خود و پدرش را از در و دیوار شهرها جمع کرده، و زندانیان سیاسی را آزاد کند.
معترضان از اسد میخواهند فعالیت تشکلهای سیاسی گوناگون را مجاز اعلام کند و شش ماه دیگر انتخابات آزاد در این کشور برگزار شود. بشار اسد از ژوئیهی سال ۲۰۰۰ میلادی حکومت را از پدرش به ارث برده است. پدر او، حافظ اسد با یک کودتای نظامی در سال ۱۹۷۱ قدرت را در این کشور در دست گرفتن و نزدیک سی سال به عنوان رئیس جمهور در سوریه حکومت کرد.
درخواست گذار آرام به سوی دموکراسی
اشارهی مخالفان به "جمع آوری عکسها" به دلیل کیش شخصیتی است که پیرامون بشار اسد و پدرش در سوریه تبلیغ میشود. با این همه بر خلاف شعارهایی که بر کنارهگیری اسد از قدرت تاکید دارند در متنی که در فیسبوک منتشر شده چنین درخواستی مطرح نیست. در این متن از اسد خواسته شده با عبور دادن کشور از دیکتاتوری به دموکراسی به "افتخار سوریهی امروز" تبدیل شود.
مخالفان در پایان تاکید میکنند این درخواستها قابل اجرا هستند و مردم سوریه قدردان این اقدام بشار اسد خواهند بود. در همان حال که معترضان خواهان گذار آرام و مسالمتآمیز به سوی دموکراسی شدهاند حکومت سوریه بیش از پیش ارتش را به میدان آورده است.
کشته شدن سه زن معترض
حدود دو هفته پیش، درعا، یکی از شهرهای جنوبی سوریه شاهد یورشی شبیه به وضعیت شنبه (۱۷ اردیبهشت / ۷ مه) بانیاس بود. ارتش سوریه با محاصرهی شهر به ماموران امنیتی و پلیس امکان میدهد با خیال راحتتر به پیگرد و بازداشت معترضان بپردازند. شرایط مشابهی که امروز در بانیاس به وجود آمد دست کم به کشته شدن سه زن منجر شده است.
منابع نزدیک به معترضان گزارش دادهاند سه زنی که عصر شنبه (۱۷ اردیبهشت) به قتل رسیدهاند به دستگیری بستگانشان توسط ماموران امنیتی اعتراض میکردند. گفته میشود دستکم پنج نفر در بانیاس زخمی شدهاند. در مورد شمار کشته و زخمی شدگان حوادث اخیر در سوریه ارقام متفاوتی اعلام شده است. مطابق برخی گمانهزنیها تعداد قربانیان جنبش اعتراضی در سوریه از میانهی ماه مارس تا کنون به ۸۰۰ نفر میرسد.
BK/SJ