انتخابات۱۴۰۰؛ رئیسی رئیس جمهور، آرای باطله در رده دوم
۱۴۰۰ خرداد ۲۹, شنبه● رئیسی: به پشتوانه "آرا بالا" شما دولتی ضد فساد تشکیل میدهم
ابراهیم رئیسی پس از پیروزی در انتخابات با انتشار بیانیهای اعلام کرد: «به پشتوانه آرا بالا و اعتماد کمنظیر شما، دولتی پرکار، انقلابی و ضدفساد را تشکیل میدهم. منتخب این انتخابات بر اساس قاعده مردم سالاری دینی، منتخب همه ملت و خادم همه جمهور است. چه آنانی که بنده را برگزیدند و چه عزیزانی که به نامزدهای محترم دیگر رای دادند و چه آنانی که به هردلیلی در پای صندوقهای رای حاضر نشدند.»
ابراهیم رئیسی در این بیانیه نوشته است: «ملت ایران؛ دیروز شما به عهد خود با صداقت وفا کردید و امروز نوبت این بنده خدا و خادم شماست که به عهدی که با شما بستهام وفادار بمانم و لحظهای در خدمت به شما، کوتاهی نکنم.»
● نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد. ۲۸ میلیون و ۹۳۳ هزار و ۴ نفر در انتخابات شرکت کردهاند که به معنای مشارکت ۴۸.۸ درصدی است. ۱۷میلیون و ۹۲۶هزار و ۳۴۵ رای یعنی ۶۱.۹۵ درصد آرا به نام ابراهیم رئیسی خوانده شده است. ۳ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۸۷۰ رای باطله نیز به صندوقها ریخته شده که از آرای سه کاندیدای دیگر بیشتر است. محسن رضایی ۳ میلیون و ۴۱۲ هزار و ۷۱۲ رای آورده، عبدالناصر همتی ۲ میلیون و ۴۲۷ هزار و ۲۰۱ رای و امیرحسین قاضی زاده هاشمی ۹۹۹هژار و ۷۱۸ رای.
۴۸.۸ درصد به گواه آمار، کمترین میزان مشارکت در ۱۳ دوره انتخابات ریاست جمهوری است.
● احمد زیدآبادی، روزنامهنگار و نویسنده، در تحلیلی بر ارزشگذاری نرخ مشارکت یا میزان آرا نوشته است: «اساساً انتخاباتی با این کیفیت، نمیتواند گرایش سیاسی واقعی اقشار و گروههای مختلف اجتماعی را کاملاً روشن و از هم تفکیک کند، پس منازعه بر سر آن از این طریق بیهوده است.» او در عین حال با نظر به مدعاهای اصولگرایان گفته است: «تاکنون میگفتند "ما میتوانیم" و بخش قابل توجهی از جامعه هم به آنها گفت؛ گر تو بهتر میزنی بستان بزن. حال مردم از طبقات و اقشار گوناگون منتظر عمل به وعدهها هستند.»
● بشار اسد، رئیس جمهور سوریه نیز در پیامی به ابراهیم رئیسی، پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری را تبریک گفت و خواستار تقویت همکاریهای دو کشور شد. ایران و روسیه تنها کشورهای متحد رژیم اسد به شمار میروند.
● عباس عبدی، تحلیلگر سیاسی و روزنامهنگار در توییتی نوشت: «نظر سنجی ایسپا نشان میدهد ۹درصد مردم کسانی بودند که میخواستند در انتخابات شوراها شرکت کنند ولی در ریاستجمهوری نه. در حوزه رایگیری به همه اینها برگه رای دادهاند. این که انداختهاند یا نه؛ رای درست یا باطله دادهاند را نمیدانیم.»
او در یادداشتی در روزنامه اعتماد تاکید کرده مشکلات کشور عمیقتر از آن است که با آمدن و رفتن این و آن حل شود: «کشور تاکنون و با هر زحمت و رنجی که بوده، تحریمها را تحمل کرده و منظور از تحمل تحریم، تأمین اصلیترین مایحتاج مردم شامل آب، نان، غذا، دارو و حدی از اشتغال و درآمد و پرداخت حقوقها است. رییسجمهور بعدی، نباید درباره امکان تداوم این فرایند، خوشخیال باشد.»
● برهم صالح، رئیسجمهور عراق و عمران خان، نخستوزیر پاکستان، انتخاب ابراهیم رئیسی را تهنیت گفته و بر تحکیم و تقویت روابط دوستانه و فیمابین با ایران تاکید کردهاند.
● محمدجواد ظریف با انتشار تصاویری از رایدهندگان در پای صندوقها در صفحه اینستاگرامش و با تمجید از مشارکت مردم، به ابراهیم رئیسی تبریک گفت. او ابراز امیدواری کرده که رئیس جمهور و دولت بعدی، نماینده همه ملت و پاسدار حقوق همه باشند. وزیر خارجه ایران که هم اینک برای شرکت در نشست "انجمن دیپلماسی" در آنتالیا به سر میبرد، در کنفرانس خبری این نشست ابراز امیدواری کرده که مباحثات فعالانه سیاسی در مناسبات ایران و کشورهای دیگر به گونهای سازنده در دوره رئیسی دامه بیابد.
● محمدرضا عارف، سیاستمدار اصلاحطلب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در نامهای به ابراهیم رئیسی تاکید کرده که تلاش برای حذف یک جریان سیاسی، تبعات ناخوشایندی برای حاکمیت خواهد داشت. رئیس "بنیاد امید ایرانیان" ضمن تبریک به رئیسی نوشته که نوبت ساماندهی مشکلات با استفاده از همه ظرفیتها با تعامل مناسب بین دولت و همه جریانهای سیاسی و قشرهای مردم فرا رسیده است: «امروز بواسطه عملکرد بد نهادهای نظارتی در بخشهایی از جامعه، تلقی تلاش برای یکدست کردن حاکمیت ایجاد شده است. در این بین جنابعالی میتوانید با مدیریت صحیح اجازه ندهید یک جریان اصیل سیاسی بواسطه ایجاد محدویتهای فراوان خود را از عرصه سیاستورزی حذفشده بداند که البته تلاش برای حذف یک جریان سیاسی تبعات ناخوشایندی برای حاکمیت در پی خواهد داشت.»
● صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی در توییتی ابراز تاسف کرده که به جای سیل تبریک و تهنیت یا شعارهای حماسی، نگاهی واقعبینانه به اوضاع کشور وجود ندارد. او پیشتر نیز گفته بود که مخالفان و موافقان جمهوری اسلامی در نادیده گرفتن واقعیتها دو روی یک سکه هستند. زیباکلام شورای نگهبان و اصلاحطلبان را از بازندگان بزرگ انتخابات ۱۴۰۰ دانسته است.
● ولادیمیر پوتین، اولین مقام خارجی است که پیروزی ابراهیم رئیسی را تبریک گفت. او در پیام تهنیت خود با اشاره به روابط دوستانه و حسن همجواری ایران و روسیه نوشته است: «امیدوارم که فعالیت جنابعالی در این سمت عالی به توسعه روز افزون همکاری دوجانبه سازنده در زمینههای مختلف و همچنین تعامل مشارکتی در امور بینالملل مساعدت کند. این موضوع کاملا پاسخگوی منافع ملتهای روسیه و ایران میباشد و در مسیر تحکیم امنیت و ثبات منطقهای پیش میرود.»
● مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی که انتخابات را تحریم کرده بود در توییتی نوشت: «با پیروزی رئیسی در انتخاباتی مهندسیشده و غیررقابتی، رهبر بر تمام نهادها سیطره یافت. اگر حکومت یکدست مشکلات اقتصادی را حل کند و حقوق مردم را پاس دارد، حمایتش میکنیم. در مقابل بیاعتنایی به منافع ملت و/ یا تجاوز به حقوق شهروندان، میایستیم و پاسخگویش میکنیم.»
● سفیر بریتانیا در تهران در واکنش به درگیریهای موافقان و مخالفان جمهوری اسلامی در لندن و بیرمنگام به وزارت خارجه احضار شد. سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که رابرت مک ایر در اعتراض به بروز مشکلات برای رایدهندگان ایرانی در انگلیس فراخوانده شده است.
کاردار سفارت جمهوری اسلامی در لندن پیشتر با انتشار ویدئویی از درگیری در شهر بیرمنگام نوشته بود: «معترضان به خانم محترمی که قصد رای دادن داشت حمله کردند و موضوع از طریق منابع رسمی در حال پیگیری است.» در شهر لندن نیز پلیس یکی از مخالفان را که به دیوار کنسولگری ایران رنگ پاشید، دستگیر کرد.
● رهبر جمهوری اسلامی در پیامی خطاب به مردم عنوان کرد که پیروز بزرگ انتخابات دیروز ملت ایران بود. او با قدردانی از حضور "ملت باوفا" در "قلب میدان سیاسی" گفته است : «نه گلایه از دشواری معیشت طبقات ضعیف، نه دلتنگی از تهدید بیماریِ فراگیر، نه مخالفخوانیهایی که با انگیزه دلسرد کردن مردم از ماهها پیش آغاز شده بود، و نه حتی برخی اختلالات در جریان رأیگیری در ساعاتی از روزِ انتخاب، هیچیک نتوانست بر عزم ملت ایران فائق آید.» خامنهای از شورای نگهبان و وزارت کشور نیز تمجید کرده است.
● ابراهیم رئیسی بعد از دیدار با روحانی و در نخستین اظهارنظر پس از پیروزی در انتخابات گفت: «اعتماد مردم را در دوران مسئولیتم جبران میکنم با همکاری که جناب آقای روحانی و دولت در این مدت خواهند داشت از ظرفیتها، تجربیات و گزارشهای آنان استفاده خواهم کرد و با آنان نشست خواهم داشت.»
● محمدجواد ظریف در حاشیه مجمع دیپلماسی آنتالیا و طی مصاحبه با شبکه تلویزیونی الجزیره، ابراهیم رئیسی را "سیاستمداری باتدبیر" توصیف کرد. وزیر خارجه ایران گفت: «از این لحظه به بعد همه باید با ابراهیم رئیسی همکاری کنند زیرا او رئیسجمهور مننخب است و فردی است که کشور را به خوبی اداره خواهد کرد.»
● محمدباقر قالیباف در پیامی رسمی به ابراهیم رئیسی از آمادگی مجلس برای "همکاری همهجانبه با دولت منتخب" خبر داد. او با تاکید بر "کارنامه درخشان و عدالتمحور" رئیسی ابراز امیدواری کرد که مقابله ساختاری با فساد ادامه یابد. رئیسی در این پیام "صدیق ارجمند" خطاب شده است.
● آماری رسمی از میزان آرای باطله اعلام نشده اما تفاوت ۲۸ میلیون و ۵۰۰هزار رای ماخوذه و آرای نامزدها که مجموعا ۲۴ میلیون و ۵۰۰هزار است، نشان میدهد که برگههای سفید، مخدوش یا نامعتبر حدود ۴ میلیون است. به این ترتیب آرای باطله بر مجموع آرای سه نامزد دیگر تفوق دارد و در جایگاه دوم است. نتایج اعلامشده همچنین بیانگر کاهش ۲۰درصدی نرخ مشارکت در مقایسه با انتخابات ۱۳۹۶ است.
● فائزه هاشمی شرکت در انتخابات و رای دادن به عبدالناصر همتی را تکذیب کرد. خبرآنلاین به نقل از او نوشت: «از آنجا که نه موبایل دارم و نه در فضای مجازی هستم، از طریق تلفن دوستان در صبح ۲۹ خرداد از این بیاخلاقی در انتشار خبر کاملا دروغ مطلع و شوکه شدم.»
فائزه هاشمی اعلام کرده بود که در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت نمیکند اما کانال هواداران همتی و شماری از فعالان فضای مجازی روز گذشته ادعا کرده بودند که او در ساعات پایانی به این کاندیدا رای داده است. این خبر در رسانههای رسمی بازتاب زیادی داشت.
● حسین ذوالفقاری، رئیس ستاد امنیت انتخابات اعلام کرده که در روز رایگیری حادثهای امنیتی وجود نداشت اما دو نفر چند روز قبل از انتخابات "قصد داشتند به سیستم برق تعرض کنند" که دستگیر شدند. ذوالفقاری توضیح بیشتری در این زمینه نداده و افزوده است: «طراحیهایی انجام شده بود و عناصری را در داخل فریب داده بودند که در تورهای اطلاعاتی ما قرار گرفتند. به برخی تذکر داده شد اما برخی هم دستگیر شدند.» جانشین فرمانده انتظامی گیلان پیشتر گفته بود که ۲۷ نفر به دلیل "خدشهدار کردن سلامت انتخابات" در این استان دستگیر شدهاند.
● حسن روحانی برای تبریک به ابراهیم رئیسی به دفتر ریاست قوه قضاییه رفت. او پیشتر گفته بود که تبریک رسمی را طبق قانون به تعویق میاندازد.
● آرای ماخوذه ۲۸میلیون و ۶۰۰ هزار اعلام شد. خبرگزاری فارس مینویسد در شمارش مقدماتی آرا، ابراهیم رئیسی بیش از ۱۷میلیون و ۸۰۰هزار و عبدالناصر همتی بیش از ۲میلیون و ۴۰۰هزار رای آوردهاند. محسن رضایی بیش از ۳میلیون و ۳۰۰هزار و قاضیزاده هاشمی حدود یک میلیون رای.
خبرگزاری فارس در توییتی نوشت، رئیسی رئیسجمهور شد و او را "خادم جمهور" خواند.
● شمارش ۹۰درصد آرا نشان میدهد که ابراهیم رئیسی ۶۲درصد، محسن رضایی ۱۱درصد، عبدالناصر همتی ۸درصد و قاضیزاده هاشمی ۳درصد رای کسب کردهاند. جمال عرف، رئیس ستاد انتخابات گفت وزیر کشور نتیجه نهایی را در مراسمی رسمی اعلام خواهد کرد.
● پیروزی ابراهیم رئیسی محرز تلقی شده بود. عبدالناصر همتی، امیرحسین قاضیزاده و محسن رضایی پیشاپیش به او تبریک گفتهاند.
● حسن روحانی نیز در پیام تبریک غیررسمی با ادبیات کنایی معمول خود گفت: «معلوم است منتخب مردم در این انتخابات چه کسی است... حالا چون هنوز رسماً اعلام نشده من هم با توجه به قانون یک مقدار تبریک رسمی را به تعویق میاندازم، اما منتخب معلوم است در این انتخابات که چه کسی رای به اندازه کافی آورده است.»
او ابراز امیدواری کرد که در ۴۵ روز باقیمانده از کار دولت، روزهای بهتری از لحاظ تحریم، کرونا و شرایط کشور در پیش باشد.
● محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس و شهردار سابق تهران در پیامی با تمجید از "جشن ملی انتخابات و حماسه ملی" گفت: «با وجود دلخوریها و گلایهمندیها از ناکارآمدیها، مردم باز هم مشارکت حداکثری در انتخابات آفریدند.»
● حسن اسدی زیدآبادی، حقوقدان و تحلیلگر سیاسی در توییتی نوشت: «آقای رئیسی با همان مقدار رای که چهار سال پیش بازنده بود، امروز برنده شد.» او پیشتر نوشته بود: «به جمهوری اسلامی جدید سلام کنید.»
● رئیس ستاد انتخابات اعلام کرد که هیاتهای اجرایی و نظارت، رسیدگی به شکایات دریافتی را بر اساس قانون از دو روز دیگر شروع میکنند.
● طبق ماده ۲۰ قانون انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات باید در یک روز برگزار شود و تبصره دوم این ماده تاکید دارد که روز انتخابات باید جمعه باشد. این اولین مرتبه در تاریج انتخابات جمهوری اسلامی بود که رایگیری ۱۹ ساعته و منتهی به روز شنبه شد.
● مدیرکل امور انتخابات شورای نگهبان در نامهای به ستاد انتخابات کشور یادآوری کرده است که برگههای رای ماخوذه به نامهایی چون "محسن، رزایی یا میرقاعد" برای رضایی، "سادات، ابراهیم یا رئیسالسادات" به نام رئیسی، "ناسر، عبدالناسر یا حمتی" برای همتی و "غازیزاده، حاشمی یا امیرحسین" به نام قاضیزاده هاشمی ثبت شوند.