آلمان در دريای خزر به دنبال چيست؟
۱۳۸۸ آذر ۹, دوشنبه
شرکت آلمانیRWE یکی از سهامداران خط لوله نابوکو است. کارشناسان آلمانی بدون بهره برداری از میادین گازی واقع در دریای خزر اجرائی شدن این طرح را عملی نمی‌دانند. بوسیله خط لوله نابوکو قرارا است گاز دریای خزر و آسیای میانه به اروپا صادر گردد. در بیانیه مطبوعاتی شرکت RWE آمده است که یکی از گزینه‌های انتقال گاز بستر دریای خزر خواهد بود. این مسئله چه پیامدهائی برای وضعیت زیست محیطی دریای "بسته" خزرخواهد داشت؟
اهمیت گاز خزر برای اروپا
هایکو اوپرمان مدیرعامل شرکت (ار و ا دآ) RWE Dea که در ماه اکتبر مرکز این شرکت را درعشق آباد افتتاح کرد، در مصاحبه با بخش فارسی دویچه وله درباره اهمیت گاز دریای خزر می‌گوید: « گاز این دریا برای اروپا اهمیت زیادی دارد. هدف شرکت ما این است که در بخش جنوب شرقی خزر منابع گازی را کشف کند و گاز این منطقه را استخراج کند.» ا
وپرمان در ادامه از این که دولت ترکمنستان بلوک ۲۳ را به شرکت آلمانی واگذار کرده، ابراز خشنودی می‌کند. این شرکت قصد دارد در مناطق دیگر خزر نیز فعالیت خود را توسعه دهد.
خطر لوله کشی در بستر دریای خزر
یورگن گراسمن، مدیر اجرایی شركت RWE اعلام کرده است که گزینه‌هائی چون انتقال گاز از مسیر دریای خزر به اروپا نیز پیش روی این شرکت قراردارد. ولی فعالیت شرکت‌های نفت و گاز چه پیامدهای زیست محیطی در دریای خزر خواهد داشت؟
به نظر هایکو اوپرمان در این زمینه هیچگونه نگرانی وجود ندارد، زیرا شرکت RWE Dea تجربه‌ی زیادی در خود آلمان و دیگر کشورها در رابطه با مسائل زیست محیطی جمع کرده و تابحال با هیچگونه مشکلاتی مواجه نشده است. این شرکت در نروژ، دانمارک، بریتانیا و ایرلند و همچنین در مصر، لیبی، الجزایر و دیگر کشورها فعالیت دارد.
حفظ محیط زیست در خزر
مسئولین شرکت RWE Dea اظهار می‌کنند که تنها شرکت اروپائی هستند که در سواحل کم عمق بیش از ۲۲ سال تجربه کسب کرده‌اند. دامنه‌ی فعالیت این شرکت در سواحل جنوب شرقی خزر حدود۹۴۰ کیلومترمربع است و بخشی از آن در منطقه‌ی حفاظت شده زیست محیطی دریای خزر قرار دارد.
هایکو اوپرمان درباره نگرانی‌های زیست محیطی نیز چنین توضیح می‌دهد: «ما پس از تحقیقات در عرصه‌ی زلزله‌شناسی، حفاری را شروع می‌کنیم و با اطمینان خاطر می‌توانم بگویم که فعالیت‌های ما استانداردهایی را که در آلمان داراست، حفظ می‌کند.»
استانداردهای اروپائی برای دریای خزر
اوپرمان در ادامه‌ی صحبت‌هایش می‌افزاید، حفظ طبیعت تفاوتی ندارد که در دریای خزر باشد و یا در آلمان. شرکت او استانداردهایی را که در اروپای غربی رعایت می‌کند، در دریای خزر نیز حفظ می‌کند.
وی درباره فعالیت این شرکت در آلمان و شباهت آن با دریای خزر نیز چنین می‌گوید: «ما در مصب رودخانه الب که پارک ملی و از لحاظ زیست محیطی نیز جزو مناطق محفوظ شده به حساب می‌آید، بر اساس مقررات بین المللی کار می‌کنیم. به عبارتی در مناطقی که تحت نظر یونسکو در آلمان قرار دارند نیز تحقیقاتی را انجام می‌دهیم. بنابراین تجربه و و تکنیک پیشرفته‌ای که در اختیار داریم، در دریای خزر نیز بکار خواهیم برد».
اولین شرکت غربی در میان شرکت‌های چینی و روسی
مقام‌های روسی با حضور کمپانی‌های خارجی در دریای خزر و آسیای مرکزی مخالفت می‌کنند. ولی بحران مالی دنیا سبب شده است که موقعیت انحصاری شرکت گازپروم در آسیای مرکزی و حوزه دریای خزر "تضعیف" گردد. در حال حاضر بسیاری از منابع نفت و گاز منطقه توسط چینی‌ها خریداری می‌شود، ولی تمایل کشورهای منطقه به گزینه‌های جدید انتقال انرژی نیز پای شرکت‌های غربی را به میان کشیده است.
یکی از این گزینه‌ها خط لوله‌ی نابوکو است. به‌نظرکارشناسان آلمانی موفقیت آلمان در دریای خزر شانس خط لوله‌ی نابوکو را بیشتر می‌کند و وابستگی انرژی اتحادیه اروپا به روسیه را کاهش خواهد داد. هایکو اوپرمان اما معتقد است: «گام نخست این است که این منابع گازی کشف شوند و انتقال آن گام بعدی است و در این باره صحبت کردن فعلا زود هست».
راه ایران ارزانترین ولی مشکل ترین
به‌نظر کارشناسان امور گاز باصرفه ترین و کوتاهترین مسیر انتقال انرژی دریای خزر و آسیای میانه از طریق ایران است. تا به حال مسئولین پروژه‌ی نابوکو مستقیما به خرید گاز ایران اشاره‌ای نکرده‌اند، ولی ترکیه به عنوان یکی از سهامداران خط لوله‌ی نابوکو تمایل نشان داده است که در صنعت گاز ایران و در پارس جنوبی ۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند.
با توجه به نیاز شدید اروپا به گاز دریای خزر و برای رهائی از وابستگی به منابع انرژی روسیه، برخی از کارشناسان امور گاز حتی پیشنهاد می‌کنند که مسئله انتقال گاز منطقه را سوای مسائل سیاسی حل و فصل کنند.
طاهر شیرمحمدی
تحریریه: شهرام احدی