کابل میزبان ششمین کنفرانس همکاری های بین منطقه یی
۱۳۹۴ شهریور ۱۲, پنجشنبه
پیش از این پنج بار این کنفرانس برگزار شده و روی فرصت‌های اقتصادی، تجارت و ترانزیت در منطقه بحث شده است. بزرگترین نگرانی افغانستان این است که کشورهای منطقه به تعهدات خود برای عملی کردن پروژه‌های اقتصادی منطقه‌ای عمل نمی‌کنند و تعهدات صرف در روی کاغذ باقی می‌ماند.
پروژه‌تاپی که گاز ترکمنستان را از طریق افغانستان و پاکستان به هند انتقال می‌دهد و کاسا 1000 که یک هزار میگاوات برق را از تاجیکستان به پاکستان می‌رساند دو پروژه بزرگ و مهم منطقه‌ای است ولی هیچ‌یک از این دو پروژه هنوز تطبیق نشده‌اند.
افغانستان پلی بین دو آسیا
حکمت کرزی معین سیاسی وزارت خارجه افغانستان در مراسم افتتاحیه این کنفرانس روز پنجشنبه گفت قرار است در یک دهه آینده تجارت بین آسیای مرکزی و جنوبی گسترش یابد. کرزی گفت: «تصمیم‌گیری در این مورد واقعا در دست ما است تا راه‌هایی را برای این داد و ستدهای اقتصادی بیابیم. ما راه طولانی در پیش داریم اما درعین حال این یک انکشاف مثبت است که متخصصان اقتصاد آن را یک فرصت می‌شمارند.»
آقای کرزی گفت با وجود فرصت‌هایی که کشورهای منطقه با آن مواجه هستند، حساسیت‌های سیاسی نیز در این منطقه وجود دارد که مانع تجارت، ترانزیت و سایر فعالیت‌های اقتصادی می‌شود.
افغانستان امیدوار است که بتواند از طریق بندر چابهار، زمینه تجارت هند را از راه افغانستان به آسیای میانه فراهم کند. از سوی دیگر افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان و ترکیه، می‌خواهند جاده‌ای را به نام «راه لاجورد» بسازند و این کشورها را باهم وصل کنند.
معین وزارت خارجه افغانستان گفت قرار است چین، قرغیزستان، افغانستان و ایران از طریق خط آهن باهم وصل شوند اما همه این پروژه‌ها هنوز روی کاغذ باقی مانده و در عمل کاری صورت نگرفته است.
حکومت افغانستان تلاش دارد تا در کنفرانس کنونی ریکا، یک کمیته نظارتی تشکیل شود و از تعهدات کشورهای منطقه در قبال پروژه‌های تعهد شده، نظارت نماید.
آقای کرزی گفت ریکا زمینه تجارت بین کشورهای منطقه را فراهم خواهد کرد: «ریکا موقعیت خوبی است تا بتوانیم از آن برای منافع اقتصادی و سرمایه‌گذاری استفاده کنیم. ما می‌توانیم با همکاری هم تجارت خارج مرز خودرا توسعه بخشیم.»
افغانستان امیدوار است که با تقویت همکاری‌های منطقه‌ای فقر را کاهش دهد و زمینه اشتغال‌زایی را از طریق تجارت و سرمایه گذاری فراهم نماید. در کنفرانس ریکا روی ترانزیت انرژی، معادن، راه آهن، تقویت بین سکتور خصوصی و ساخت جاده‌ها بحث می‌شود.
اقتصاد قربانی سیاست
منابعی در وزارت خارجه که نخواستند نامی از آن‌ها گرفته شود، گفتند که نشست‌های ریکا در عمل سودی برای افغانستان نداشته است. ولی افغانستان این نشست را با هزینه هنگفتی برگزار کرده است. این منابع می‌گویند هیچ‌یک از پروژه‌های سودآور منطقه‌ای تاکنون عملی نشده‌اند.
حکومت افغانستان بزرگترین و لوکس‌ترین هوتل‌ها مانند هوتل سرینا و انترکانتیننتل را برای میزبانی از مهمانان این نشست اجاره کرده ولی این نگرانی وجود دارد که نشست ریکا شش نیز مانند پنچ نشست قبلی نتواند در عمل به بهبود وضعیت اقتصاد، تجارت و ترانزیت بینجامد.
در نشست ریکا معمولا وزیران خارجه کشورهای عضو شرکت می‌کنند اما وزیر خارجه هند که یکی از قدرت‌های اقتصادی منطقه است در این نشست حضور ندارد. بجای وزیر خارجه هند، معاون او در این نشست حضور یافته است.
اما وزارت خارجه گفته است که سرتاج عزیز مشاور نخست وزیر پاکستان در امور امنیت داخلی و خارجی در این نشست حضور بهم می رساند. یکی از اهداف سفر سرتاج عزیز به کابل بهبود روابط بین کابل و اسلام‌آباد خوانده شده است. روابط افغانستان و پاکستان پس از حملات خونین کابل به شدت به تیرگی گرایید. اما هنوز مقام‌های حکومتی در مورد ملاقات سرتاج عزیز با مقام‌های افغانی چیزی نگفته‌اند.
قرار است نشست ریکا روزهای پنجشنبه و جمعه ادامه یابند. پنجمین نشست ریکا در دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد.
افغانستان در حالی برای تقویت تجارت منطقه‌ای تلاش می‌کند که ناامنی در این کشور مانع سرمایه گذاری و تجارت شده است. تاجران و سرمایه‌داران پول‌های شان را به بیرون از افغانستان انتقال داده‌اند و بیکاری با گذشت هر روز بیشتر می‌شود. فقر و بیکاری صف‌های مردم را در پشت دروازه ریاست پاسپورت طولانی‌تر می‌کند.