پیام هیئت افغانستان به پاکستان چیست؟

هیئت افغانستان که روز پنج شنبه با مقام‌های پاکستانی دیدار می‌کند شامل وزیر خارجه، سرپرست وزارت دفاع و رئیس امنیت ملی افغانستان است. ظفر هاشمی، معاون سخنگوی رئیس جمهور افغانستان گفت که این هیئت از مقام‌های پاکستان خواستار "اقدام مشخص" علیه طالبان می‌شود.

همچنین شکیب مستغنی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان گفت: «هیئت افغانی با نخست وزیر نواز شریف و مشاور امنیتی‌اش سرتاج عزیز ملاقات خواهد کرد.» او افزود که این هیئت اسنادی را به مقام‌های پاکستانی ارائه می‌کند که نشان دهنده دست دست داشتن پاکستان در حملات اخیر در کابل است.

تغییر لحن

اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان که به طور آشکاری خشمگین بود، در این هفته پاکستان را با این ادعا مورد انتقاد قرار داد که به آن شورشیان طالب پناه می دهد که حملات مرگبار را در هفته گذشته در کابل به راه انداخته اند.

او گفت که افغانستان «تلاش های صادقانه ای برای صلح» انجام داد، اما گروه هایی که در پاکستان مقیم اند به «ارسال پیام جنگ» ادامه دادند.

این یک تغییر بدون مقدمه و غیرمنتظره در لحن رئیس جمهور افغانستان بود که تا اکنون از اظهار سخنان تندی که در سال های اخیر رهبران پاکستانی و افغان علیه همدیگر بیان می کردند، خودداری کرده بود.

بسیاری افغان ها پاکستان را به خاطر ناامنی در کشور شان متهم می سازند، زیرا فکر می شود که رهبری طالبان در آن سوی مرز در شهر کویته پاکستان مستقر است.

حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان در آستانه پایان دوره کاری اش پاکستان را به اتهام دفاع از تروریسم مورد سرزنش قرار داد.

اما غنی از زمان انتخابش به حیث رئیس جمهور به این سو، کوشید تا مناسبات با پاکستان را به هدف رسیدن به یک سلسله نتایج ملموس بهبود بخشد.

پاکستان به وعده اش عمل نمود که طالبان را به میز مذاکره بکشاند و نخستین نشست با این جنبش اسلامگرا و حکومت افغانستان در ماه گذشته در شهر مری پاکستان صورت گرفت.

اما این پیشرفت محتاطانه در ماه گذشته با انتشار خبر مرگ ملا عمر رهبر طالبان مختل گردید. تایید شدن مرگ عمر، که براساس ادعای دستگاه استخبارات افغانستان در پاکستان مرده است، سیاست داخلی را در درون این گروه پیکارجو با انشعاب گسترده ای مواجه کرده است.

ملا اختر منصور رهبر جدید طالبان در داخل این گروه مورد انتقاد قرار گرفت که بدون مشورت با شمار کافی از رهبران و قوماندان های ارشد، خود را فرمانده جدید اعلام کرده است. منصور در پیام اولش از شورشیان تقاضا کرد تا متحد گردند و بجنگند.

کیت کلرک، تحلیلگر ارشد شبکه تحلیلگران افغانستان گفت که منصور می کوشد در حین انتقاد از رهبری اش، قوی به نظر آید. او در صفحه انترنتی اش نوشته است که «صحبت از جهاد متحد می گرداند. روحیه را قوی می سازد. صحبت از مذاکرات، منصور را ضعیف نشان خواهد داد و خطر پارچه پارچه شدن جنبش را به وجود می آورد.»

براساس نوشته او، «با این هم، امسال حملات به عین ترتیب بخشی از نمونه عملی واضح و متداوم خشونت این شورشیان می باشد. طالبان به طور تهاجمی در بسیاری بخش های این کشور در تحرک اند، انتحار و حملات پیچیده در حال افزایش می باشند.»

اظهارات ضد پاکستانی امر نوی در بین رهبران افغانستان نیست، اما غنی قبلاً از جمله چنین اشخاصی نبوده است و موضع نرم او در گذشته انتقادهایی را در داخل کشور برانگیخته بود.

برهان عثمان، تحلیلگر افغان می گوید در حالی که رئیس جمهور قبلاً «با لحن آشتی جویانه و همکارانه اش نسبت به پاکستان مخالفت هایی را بر می انگیخت، آنچه اکنون تازگی دارد زخم زبانی است که از جانب رئیس جمهور غنی (بر پاکستان) وارد می شود.»

غنی گفت که حملات کابل در هفته گذشته و به ویژه لاری بمبگذاری شده که موجب کشته شدن 15 نفر و زخمی گردیدن بیش از 250 نفر شد، مانند حمله بر یک مکتب در پیشاور که موجب کشته شدن 130 شاگرد در سال گذشته شد، سرنوشت بازی را تغییر داد.

عثمان گفت: «حملات در کابل هزینه را بلند برد. غنی اکنون عدم رضایت اش را با آنچه او جنگ اعلام ناشده پاکستان علیه افغاانستان می خواند، اعلام داشت.» او این را «نحوه بیان جدید» می خواند.

روز سه شنبه غنی سفرای خارجی را به کاخ ریاست جمهوری فرا خواند تا در مورد آخرین انکشافات مباحثه کنند. در این جلسه از پاکستان دعوت نشده بود.

یک منبع نزدیک به ارگ ریاست جمهوری افغانستان گفت که هیئت افغانستان با این پیام روشن به اسلام آباد می رود که کمک به طالبان را متوقف سازید و رهبری آن را از پاکستان خارج کنید.

غنی گفته است تصامیمی که حکومت پاکستان در چند هفته آینده می گیرد، برمناسبات دو جانبه در آینده تاثیر می گذارد.

او روز دوشنبه گفت: «ما دیگر تحمل آن را نداریم که ببینیم خون مردم ما در جنگی ریخته می شود که از خارج صادر و تحمیل می شود.»

همچنان شک و تردیدهای زیادی در آن سوی مرز نیز وجود دارد. مقامات پاکستانی معتقد اند که عناصری در حکومت غنی که می خواهند مذاکرات صلح را برهم بزنند، در عقب درز کردن خبر مرگ ملا عمر رهبر طالبان بوده اند که دور روز پیش از دور دوم گفتگوها انتشار یافت.

اکثریت مردم در افغانستان با شدید شدن لحن غنی نسبت به پاکستان واکنش مثبت نشان داده اند. شاکر شاکر، یک انجنیر 29 ساله می گوید: «حکومت می بایست این کار را قبلاً هنگامی انجام می داد که مذاکرات صلح پیشرفت نکرده بود.»

حاجی ویار 41 ساله از ولایت پکتیا که هم مرز با پاکستان است می گوید: «آنچه ما نیاز داریم اقدام مشخص است.»

عثمان گفت: «برخی کارهایی را که پاکستان می تواند انجام بدهد در کابل یک گام به سمت درست دیده می شود. پاکستان می تواند مانع سرازیر شدن اکمالات برای طالبان در افغانستان گردد. اما مسأله این است که آیا اسلام اباد می خواهد این کار را انجام بدهد و اگر بلی، به کدام قیمت؟».