هفته کتاب و بازار «فاجعه بار» کتاب در افغانستان
۱۳۹۵ اردیبهشت ۳۰, پنجشنبه
این نمایشگاه در چهارراهی باغ زنانه و در یکی از مناطق مزدحم شهر کابل موقعیت دارد اما ناشران و کتاب فروشان می‌گویند بازار کتاب در افغانستان سرد است و مشتریان کتاب نیز بسیار اندک.
بیشتر کتاب‌هایی که در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده، چاپ ایران و پاکستان است و شمار اندکی از این کتاب‌ها توسط نویسندگان و ناشران افغان به بازار عرضه شده‌اند.
غلام سرور سعادت، مسئول نمایشگاه بین‌المللی کتاب سعادت می‌گوید ۱۳۰۰ ناشر ملی و بین المللی در این نمایشگاه سهم دارند ولی استقبال مردم از نمایشگاه کمرنگ است: «بازار کتاب در افغانستان فاجعه بار است. به خاطری که مردم به طرف کتاب و مطالعه نه تشویق شده و نه رهنمایی می‌شوند. دولت و رسانه‌ها نیز در رابطه به کتاب و کتاب‌خوانی توجه خاصی ندارند. این موضوع در افغانستان فاجعه بار است.»
کتاب فروشان می‌گویند در کشوری که جنگ سرخط مهم رسانه‌ها و مطبوعات است و مردم بیشتر به امنیت و غذا فکر می‌کنند، کتاب نه اولویت است و نه ضرورت.
آقای سعادت می‌گوید بی‌توجهی به کتاب، اندیشه و خرد انسانی یکی از دلایل اصلی مشکلات افغانستان است زیرا در این کشور شوق و علاقه مردم به کتاب و کتاب‌خواندن بسیار اندک است: «اگر ما کتاب بخوانیم جنگ سالار نمی‌شویم. اگر ما کتاب بخوانیم به طرف افراطی‌گری و بدبختی نمی‌رویم. کتاب است که ما را راهنمایی می‌کند و جامعه‌ای که کتاب نداشته باشند مانند گورستان است.»
جامعه‌ای که کتاب نمی‌خواند
دانشجویانی که برای خرید کتاب به این نمایشگاه‌آمده‌اند از وضعیت اسفبار کتاب و بازار کساد کتاب‌خوانی در افغانستان ابراز تاسف می‌کنند و می‌گویند جامعه‌ای که کتاب نخواند، نمی‌تواند آینده روشن داشته باشد.
عتیق الله محصلی که برای خرید کتاب به این نمایشگاه آمده است گفت: «نظام کتاب‌خوانی در افغانستان بسیار کمرنگ است. مردم هیچ توجهی به کتاب‌خوانی ندارند. جوانان مصروف صفحات اجتماعی به نام فیسبوک و این و آن است و از کتاب و کتاب‌خوانی خبری نیست.»
به نظر عتیق الله مردم افغانستان به دلیل این که کتاب نمی‌خوانند، به صورت دوامدار «غفلت و بیچارگی» را تجربه می‌کنند.
بیشتر مشتریان این نمایشگاه را دانشجویان موسسات تحصیلی دولتی و خصوصی تشکیل می‌دهند. اما متقاضیان کتاب می‌گویند قیمت کتاب در کتاب‌خانه‌ها و نمایشگاه‌های کتاب گزاف است و دانشجویان کمتری توانایی خرید کتاب‌های مورد نظرشان را دارند.
محمد عمر دانشجوی حقوق می‌گوید بهای کتاب به مراتب بیشتر از توان خرید دانشجویان است به همین دلیل دانشجویان به کتاب دسترسی ندارند و کتاب‌فروشان مشتری ندارند.
به باور این دانشجوی فرهنگ کتاب‌خوانی در افغانستان بسیار ضعیف است و مردم علاقه اندکی به خواندن کتاب دارند. او می‌گوید وقتی می‌توان به آینده جوانان امیدوار شد که آنها به خواند کتاب‌ها و مجلات رو آورند: «در کشورهای دیگر فرهنگ مطالعه کتاب، مجلات و اخبار بسیار زیاد است اما متاسفانه کشور ما در این زمینه بسیار ضعیف است.»