غنی در تلاش جلوگیری از کاهش کمکهای امریکا
۱۳۹۴ فروردین ۳, دوشنبهاشرف غنی برای چند روزی به کشوری سفر کرده است که دهها سال را در آنجا سپری کرده بود. رئیس جمهور 66 ساله افغانستان در واشنگتن به حیث دانشجو، پروفیسور و کارشناس در بانک جهانی وقت گذرانده است. هر دو فرزندش در ایالات متحده امریکا بزرگ شده اند و خانماش شهروندی امریکا را دارد. غنی بخش سیاست ایالات متحده امریکا را به خوبی میشناسد، زیرا خود زمانی در آن کار کرده است. تنها همین کافی است که گفته شود این دیدارش با موفقیت همراه خواهد بود.
مهمترین هدف او این است که ایالات متحده امریکا در برنامه زمانی خروج نیروهای خود از افغانستان تجدید نظر کند. یعنی حدود 10 هزار سرباز امریکایی در افغانستان باقی بمانند تا در آموزش نیروهای امنیتی داخلی همکاری کنند. بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده امریکا تاهنوز چنین قولی نداده است، اما به نظر میرسد که در روزهای آینده چنین چیزی امکان پذیر باشد.
اردوی افغانستان ضعفهای زیادی دارد. همه ساله هزاران تن از اردوی 195 هزار نفری افغانستان فرار میکنند و بسیاری آنها به خوبی آموزش ندیده و بیسواد اند. حکومت افغانستان این اردو را تنها با کمک مالی غرب میتواند نگهدارد. اگر ایالات متحده امریکا سربازان خود را از افغانستان بکشد یا حضور نظامی خود را به صورت قاطع کاهش دهد، این تهدید وجود دارد که جنگجویان طالبان و دیگر گروههای اسلامگرا خلاء قدرت را پر کنند. جان مک کین و دیگر سناتوران جمهوریخواه ایالات متحده امریکا خواستار جلوگیری از وقوع چنین سناریو اند. آنها از حضور قدرتمند و دوامدار نظامی ایالات متحده در افغانستان حمایت میکنند.
حمایت گسترده از سوی امریکا
قرار است اشرف غنی در مقابل هر دو مجلس کانگرس ایالات متحده امریکا سخنرانی کند، چنانچه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل دو هفته پیش سخنرانی کرد. هرچند سخنرانی نتانیاهو مورد مناقشه بود، اما غنی مورد استقبال مشترک جمهوریخواهان و دموکراتها قرار میگیرد.
رئیس جمهور افغانستان به ویژه به دلایل اقتصادی به حمایتهای قانونگذاران ایالات متحده امریکا نیاز دارد. ایالات متحده امریکا از سال 2001 تا حالا میلیاردها دالر در افغانستان سرمایهگذاری کرده است، اما این کمکها رو به کاهش اند. میزان این کمکها در سال 2013 به 1.8 میلیارد دالر میرسید اما در سال 2014 به 1.1 میلیارد دالر کاهش یافت. هنوز میزان دقیق کمک در سال جاری معلوم نیست. غنی میخواهد از این روند رو به کاهش کمکها جلوگیری کند. او چنین استدلال میکند که برای باثبات ساختن افغانستان باید در بخش اقتصادی سرمایهگذاری شود.
وابسته به کمکهای خارجی
بیش از دو سوم جمعیت افغانستان زیر 25 سال سن دارند و اینها به کار و شغل نیاز دارند. سرمایهگذاران خصوصی بخش بزرگ اقتصاد کشور را تشکیل میدهند. براساس شاخص سازمان بین المللی شفافیت، تنها در کشورهای سومالیا و کوریای شمالی فساد بدتر از افغانستان است. اشرف غنی هرچند که در جدیت و تصمیمگیری شهره است، نمیتواند در چند ماه این وضعیت را تغییر دهد. کابل همچنان وابسته به کمکهای خارجی باقی خواهد ماند. این کمکها نه تنها از سوی ایالات متحده امریکا، بلکه از جانب اتحادیه اروپا، آلمان و همچنان هندوستان و چین صورت میگیرد. واشنگتن با بدگمانی مینگرد که چگونه به ویژه چین در این اواخر با سخاوت به افغانستان کمک میکند.
البته رئیس جمهور غنی جذابیت و کاریزمای سلفاش حامد کرزی را ندارد که وعده زیاد میداد و کمتر انجام میداد. مناسبات کرزی با بارک اوباما در سالهای اخیر دشوار و حتی مختل شده عنوان میشد. غنی برخلاف یک تکنوکرات است، کسی که از زمان کارش در بانک جهانی میداند چگونه با فساد مبارزه میشود و به چه شکلی میشود رهبری موثر حکومتی را ایجاد کرد. امریکاییها امیدوار یک شروع جدید در مناسبات دوجانبه اند.