سپر دفاع موشکی ناتو؛ محافظت و سیاست نمادین

اعتراض های مردم محل

این جا تا به حال فقط یک حصار دیده می شود که 10 میلیون یورو هزینه ساخت آن بوده است. این حصار هیات اعزامی بلندپایه را نیز از دنیای بیرون جدا می کند. فقط در برابر دروازه، مهمان امریکایی، رومانیایی و اسپانیایی متوجه می شوند که دراین منطقه همه به خاطر اهمیت سیاسی محل زندگی شان خوشحال نیستند.

چند صد تن به استقرار سیستم راکتی در این منطقه اعتراض می کنند. چون قرار بوده که این شهر در قبال ساخت سیستم دفاع راکتی، جبران خسارت دریافت کند و حالا تظاهرکنندگان فکر می کنند که سرشان کلاه رفته است.

محلی که قرار است سیستم دفاع راکتی آن جا ساخته شود، فقط 3.5 کیلومتر از شهرداری فاصله دارد.

رابرت بیدرون، که از یک سال پیش بدین سو مقام شهرداری سِووپسک را عهده دار است، گفت: «برای ما این (سیستم) واقعا یک فاجعه به شمار می آید». این شهر حدود 90 هزار تن جمعیت دارد. بیدرون افزود: «در حوالی 15 کیلومتری محلی که قرار است این سیستم آن جا تاسیس شود، ما بدون مجوز وزارت خارجه ایالات متحده اجازه ایجاد هیچ چیز را نداریم».

شهردار سِووپسک در ادامه گفت که خبر تاسیس این سیستم دفاع راکتی، حتی پیش از ساخت باعث شده که سرمایه گذاران از این جا دوری کنند. او در ادامه گفت که وعده پرداخت جبران خسارت عملی نشده و مردم به این خاطر ناامید هستند. آن ها احساس می کنند که فریب خورده اند.

سپر کوچک دفاعی با تاثیری بزرگ

اما در صحنه سیاست کسی به چنین مشکلاتی توجه نمی کند و ساخت سیستم دفاع موشکی همچنان جریان دارد. در کنار پولند، یک سیستم دفاع راکتی در دِوِسِلو، واقع در جنوب رومانیا نیز بخشی از این سپر دفاعی است. این سیستم در رومانیا از پایان سال 2015 آماده به انجام ماموریت است و روز پنجشنبه استفاده از آن به طور رسمی آغاز شد.

یِنز ستولتِن بِرگ، دبیرکل ناتو در زمان افتتاح این تاسیسات در رومانیا گفت که این سیستم ظرفیت های هم پیمانان ناتو در بخش دفاع راکتی را «به وضوح تقویت» می کند.

در کنار این دو مقر کوچک تر در پولند و رومانیا، یک دستگاه رادار در ترکیه و چهار کشتی امریکایی مجهز به راکت زمین به هوا که در جنوب اسپانیا مستقر هستند، جزو سپر دفاعی ناتو می باشند.

این سپر دفاعی از پایگاه هوایی رَم شتاین واقع در آلمان رهبری می شود. قرار است که طی نشست ناتو که در آغاز ماه جولای در وارسا برگزار می شود، رهبری این سیستم دفاعی به ناتو واگذار شود.

فکر ایجاد چنین سیستمی در سال 2007 مطرح شد. در آن زمان جرج دبیلو بوش، رئیس جمهور وقت ایالات متحده اعلام کرد که در اروپای شرقی یک سیستم ملی دفاع راکتی ایجاد می شود و با این گفته ها خشم مسکو را برانگیخت.

هنگامی که بارک اوباما، به عنوان رئیس جمهور امریکا انتخاب شد، این پروژه را به طور موقت تعطیل کرد و با این کار باعث ناراحتی کشورهای اروپای شرقی گردید.

گوستاو گِرِسِل از مرکز تحقیقاتی «شورای اروپایی درباره روابط خارجی» در برلین گفت: «اوباما به این ترتیب قدمی به سوی مسکو برداشت تا روابط را بهبود بخشد».

روسیه احساس خطر می کند

اما این کار به کاهش جنجال کمکی نکرده است. چند هفته پیش از نشست ناتو در وارسا، سیستم دفاع راکتی دوباره به یک مساله سیاسی بزرگ تبدیل شده است.

روسیه احساس خطر می کند و این سیستم را تهدیدی برای امنیت خود می داند.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که در واکنش به این سیستم، اقدامات متقابلی انجام خواهد داد و گفت که می خواهد هزینه در بخش تجهیزات را افزایش دهد.

راینَر ارنولد، سخنگوی سیاست دفاعی حزب سوسیال دموکرات آلمان در پارلمان این کشور گفت: «این سیستم (دفاع راکتی) بیشتر حالت سمبولیک دارد».

او نیز مانند برخی از کارشناسان نظامی در مورد موثر بودن این سیستم تردید دارد.

ارنولد در ادامه تاکید می کند که با این وجود بیشتر اعضای پیمان ناتو با تاسیس این سپر دفاعی موافقت کرده اند، چون اتحاد در میان هم پیمانان بسیار مهم است.

به گفته او اگر در میان اعضای ناتو اختلاف بیافتد، پوتین به هدفش دست می یابد، اما چنین اتفاقی رخ نداده است.

"همه اش تبلیغات سیاسی است"

گوستاو گِرِسِل، کارشناس امور دفاعی از برلین موضع گیری روسیه را تبلیغ سیاسی می داند: «اوباما در تلاش برای جلب نظر روسیه شکست خورده است. چون این کشور به خاطر سیاست داخلی به دشمنی با ناتو و امریکا نیاز دارد».

در مقابل، وُلفگنگ ریشتَر از "بنیاد دانش و سیاست" هشدار می دهد که برای انجام چنین پروژه هایی روسیه نیز باید ترغیب به همکاری شود و روسیه نباید این سپر دفاعی را به عنوان یک تهدید امنیتی ببیند.

راکت ها به کجا می افتند؟

اما با این وجود مراسمی که به مناسبت ساخت این سیستم دفاع راکتی در شهر سووپسک برگزار می شود، پیام مهمی را به کشورهای اروپای شرقی می رساند.

برای وارسا این مساله در سیاست داخلی نیز اهمیت زیادی دارد. اگر سطح امنیت کشور به این ترتیب افزایش داده شود، می توان مشکلات محلی ناشی از ایجاد چنین سیستمی را نادیده گرفت.

برای وارسا این مساله از نظر سیاست داخلی نقش بزرگی بازی می کند. چون اگر امنیت کشور افزایش داده شود، می توان چنین جزییاتی را نادیده گرفت.

براساس کار تحقیقاتی که چندی پیش نشر شد، ایجاد این سیستم دفاعی راکتی برای این منطقه تقریبا 3 میلیارد یورو هزینه دارد. چون سرمایه گذاری در این جا دیگر انجام نخواهد شد و مردم و تاسیسات اقتصادی این جا را ترک خواهند کرد.

در مراسم روز جمعه اما این مساله نقشی بازی نخواهد کرد. شاید به این خاطر مقامداران محلی به این مراسم که در منطقه خودشان برگزار می شود، دعوت نشده اند.

بیدرون، شهردار سووپسک گفت: «فقط پس از این که مطبوعات در این باره گزارش دادند، یک فرد ملبس به یونیفورم به شهرداری آمد و چنین دعوت نامه به همراه آورد». او می خواهد دراین مراسم شرکت کند و در آن جا خواهان بهبود سیاست اطلاع رسانی شود: «اطلاعات مردم سووپسک دراین باره آنقدر کم است که بسیاری از من می پرسند، آیا این راکت هایی که در آینده شلیک می شوند از آسمان بر روی سرشان سقوط می کنند»؟