زنان افغان از محدودیت سفر وضع شده توسط طالبان شکایت دارند

طالبان به زنان اجازه نمی‌دهند که بیشتر از ۷۸ کیلومتر بدون محرم شرعی سفر کنند و هر کسی که این قاعده را رعایت نکند، مورد بازجویی طالبان قرار می‌گیرد.

رابعه یکی از دخترانی است که سال‌ها در ادارات دولتی کار کرده است، اما می‌گوید که اکنون بدون محرم نمی‌تواند به جایی برود. او می‌گوید که شوهر و برادر کلان ندارد که او را خارج از خانه همراهی کند.

رابعه می‌گوید: «من یک سفر داشتم به ولایت بغلان تا تذکره بگیرم، چون من تذکره نداشتم. وقتی رفتم با بعضی مشکلات مواجه شدم. بعد از اینکه طالبان آمدند ترس و هراس دارم و از خانه بیرون شده نمی‌توانم، سفر که به جایش باند.»

مبارکه، دانشجو در کابل می‌گوید که طالبان حتی قاعده وضع شده از سوی خود شان در مورد فاصله بیش از ۷۸ کیلومتری را رعایت نمی‌کنند. او می‌گوید که طالبان زنان را در شهر کابل به خاطر نداشتن محرم مرد از موتر پیاده می‌کنند.

این دانشجو می‌گوید: «یک مسیر یک ساعته و حتی در داخل شهر کابل ما نمی‌توانیم آزادانه بگردیم. در یک فاصله نیم ساعته ما را ایستاد می‌کنند و می‌گویند که چرا بدون محرم بیرون شدی. چندین بار برای من چنین موردی رخ داده است و ما چه کنیم، از فامیل دور هستیم و اینجا درس می‌خوانیم.»

اما مولوی محمد صادق عاکف مهاجر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان با بیان این که این محدودیت حکم شریعت اسلام است، از آن دفاع می‌کند. او در مورد این که معیار ۷۸ کیلومتر به چه اساسی تعیین شده است، چیزی نمی‌گوید.

سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان می‌گوید: «زنانی که بیشتر از ۷۸ کیلومتر سفر می‌کنند باید همراه خود محرم شرعی داشته باشند؛ پدر، برادر یا مثلاَ خواهرزاده شان همراه شان باشد. خواهر مسلمان من شریعت به تو اجازه نداده است که بیشتر از ۷۸ کیلومتر سفر کنی و برای زن افغان شریعت از همه چیز مهمتر است.»

با وضع چنین محدودیتی دانشجویان دختر که برای تحصیل باید به شهرهای دیگر بروند و یا بورسیه خارجی گرفته اند، با مشکلات بیشتری مواجه اند. به همین دلیل بعد از شروع درس‌های دانشگاه‌ها بسیاری آن‌ها هنوز نتوانسته سر درس‌های خود برگردند.

لیلا بسیم، فعال جامعه مدنی، طالبان را به زن ستیزی متهم می‌کند و می‌گوید که همین طالبان در ۲۰ سال گذشته با حملات انتحاری و انفجاری خود هزاران زن را بی‌سرپرست کرده اند که حالا محرم مرد ندارند.

این فعال مدنی می‌گوید: «در ۲۰ سال گذشته عامل جنگ خود طالبان بودند و هزاران زن را بی‌سرپرست کردند و پدران شان را از آن‌ها گرفتند. این گروه براساس کدام قانون اسلامی اعلامیه نشر می‌کنند که زنان نمی‌توانند بدون محرم سفر کنند؟ زنانی هستند که نان آور خانواده خود اند و شوهرهای شان در جنگ‌ها کشته شده اند و برای آنها چه قانون و قاعده دارند؟ طالبان با این محدودیت‌ها در تلاش حذف زنان از زندگی اجتماعی هستند.»

این فعال جامعه مدنی علاوه کرد که طالبان با وضع قوانین سختگیرانه در تلاش محروم‌سازی این قشر از جامعه هستند، اما زنان نباید دست از عدالت‌خواهی بردارند و باید برای تحقق حق شان ایستاد شوند.

او می‌گوید: «فرصت‌ها از زنان افغان زمانی گرفته می‌شود که زنان وضعیتی را که طالبان بالای آنان وضع کرده اند قبول کنند. ‌فرصت‌ها زمانی از زنان گرفته می‌شود که زنان جرئت بیرون شدن از خانه‌های خود برای تقاضای حقوق شان را نداشته باشند.»

در ماه‌های اول پس از تصرف قدرت توسط طالبان، زنان به تکرار در شهرهای مختلف علیه قواعد محدودکننده طالبان اعتراض کردند. پس از آن که طالبان اعتراض‌های بدون جواز را ممنوع کردند، این زنان به اشکال دیگر مثلاً در مکان‌های سربسته به اعتراض خود ادامه دادند. اما پس از بازداشت شماری از این زنان، اعتراض آن‌ها به شدت کاهش یافته است.