حملات خونین پیش از آتش بس؛ طالبان در پی امتیاز اند؟
۱۳۹۷ خرداد ۲۱, دوشنبه
پس از آن‌که حکومت افغانستان آتش بس ۸ روزه را با طالبان اعلام کرد و طالبان نیز سه روز عید را آتش بس اعلام کردند، خوشبینی‌های زیادی برای آغاز نخستین مراحل صلح به وجود آمد. بسیاری جریان‌های سیاسی این آتش بس را چراغ سبزی برای مذاکرات صلح تفسیر کردند.
ولی طالبان با حملات خونین، نشان دادند که ماشین کشتار این گروه همچنین فعال است. داکتر عبدالله عبدالله، رئیس اجراییه حکومت روز دوشنبه در جلسه شورای وزیران گفت دولت افغانستان برای هرگونه توافق به منظور پایان جنگ آماده است.
عبدالله گفت: «تاکید ما همیشه این بوده که جنگ فقط به نفع دشمنان افغانستان است و در صلح مردم افغانستان برنده اند. از سوی دیگر در روزهای اخیر بازهم جنگ ادامه پیدا کرده و نیروهای امنیتی ما تلفاتی دیده‌اند.»
رئیس اجراییه حکومت گفت که با وجود تلاش برای آتش بس و صلح، نیروهای امنیتی روز گذشته دو محموله بزرگ مواد انفجاری را در کابل و بغلان کشف و ضبط کرده اند که اگر انفجار داده می‌شد تلفات خیلی سنگینی را برای ساکنان کابل و بغلان در پی می‌داشت.
آماده برای صلح و جنگ
در تازه‌ترین حملات مخالفین مسلح، ۱۲ تن در نتیجه یک حمله انتحاری ظهر روز دوشنبه در کابل جان شان را از دست دادند و حدود ۳۰ تن دیگر زخم برداشتند. مهاجم انتحاری کارمندان وزارت احیا و انکشاف دهات را در هنگام رخصتی این وزارت هدف قرار داد. هرچند مسئولیت این حمله را داعش به عهده گرفت، اما طالبان در دیگر ولایت‌ها نشان دادند که از هیچ فرصتی برای حمله دریغ نمی‌کنند.
در ولایت کندز نیز قطعه سرخ طالبان بر پوسته‌های پولیس حمله کردند که در نتیجه ۱۵ تن از این نیروها کشته شدند. طالبان توانستند دو موتر نوع هاموی مربوط این نیروهای را با خود ببرند. البته در طول هفته جاری حدود ۶۰ تن از نیروهای امنیتی افغان در نتیجه حملات مرگبار طالبان کشته شدند و این کشتارها با موجی از انتقادها نیز همراه شده است.
ولایت غزنی نیز شاهد جنگ بود. طالبان یک پوسته را پس از تصرف آتش زدند و راه‌هایی را که به ولسوالی‌های ناهور و مالستان منتهی می‌شود ماین‌گذاری کردند. در نتیجه انفجار ماین در این مسیر شش فرد ملکی کشته شدند.
موجی از خشونت‌ها پیش از شروع آتش بس نگرانی‌هایی را به بار آورده است. داکتر عبدالله گفت: «نیروهای امنیتی ما با فداکاری و قربانی در سنگرها قرار دارند. ما مسئولیت داریم تا ضرورت این نیروها را پوره کنیم. از سوی دیگر باید همکاری مردم را برای حمایت از نیروهای امنیتی جلب نماییم.»
موانع آتش بس
این نگرانی وجود دارد که با وجود اعلام آتش بس از سوی حکومت و طالبان، مردم افغانستان شاهد آرامش نباشند. تحلیلگران به این باورند که حتا در صورت توافق صلح، گروه‌های دیگری جنگ را ادامه خواهند داد.
در حال حاضر نیز در کنار طالبان، جنگجویان داعش و القاعده در افغانستان می‌جنگند. سید نقیب الله هاشمی، آگاه مسایل سیاسی به دویچه وله گفت: «داعش، القاعده و سایر تروریستان خارجی‌که در افغانستان می‌جنگند، سد راه اصلی آتش بس هستند و این‌ها ممکن است مانع اصلی آتش بس و حتا صلح باشند. حالا زمان آن فرارسیده که حکومت و طالبان آتش بس را به درستی مدیریت کنند و دشمن اصلی را بشناسند.»
استثناها
هم حکومت و هم طالبان اعلام کرده‌اند که خارجی‌ها در روزهای آتش بس مورد حمله قرار خواهند گرفت. حکومت افغانستان گفته است که آتش بس تنها با طالبان برقرار خواهد شد و عملیات‌ها علیه جنگجویان داعش و القاعده ادامه خواهند یافت. از سوی دیگر طالبان نیز گفته‌اند که در روزهای آتش بس بر نیروهای دولتی افغان حمله نخواهند کرد اما حملات این گروه در برابر نیروهای خارجی ادامه خواهد یافت.
آقای هاشمی می‌گوید: «مردم از جنگ خسته شده‌اند. حالا مردم به این نتیجه رسیده‌اند که از جنگ به جایی نمی‌رسند. پس از ۱۸ سال ما حالا به این نتیجه رسیده‌ایم که حداقل توانایی سه روز آتش بس را داشته باشیم.»
تحلیگران به این باورند که اعلام آتش بس پس از ۱۶ سال جنگ خود دست آورد بزرگی است ولی حفظ آتش بس نیز چالش‌هایی خواهد داشت زیرا ممکن است جریان‌هایی که از جنگ نفع می‌برند حتا در این روزها نیز دست به حملاتی بزند که امیدواری‌های به وجود آمده برای صلح را از بین ببرد.
شفیع اعظم، تحلیلگر مسایل سیاسی می‌گوید ممکن است در روزهای آتش بس برخی از گروه‌ها مانند داعش دست به حملاتی بزنند و با خبرساز کردن این حملات از آن سود ببرند و به شهرت برسند.
ح. همراز