جهانتاب، نماد استقامت و تلاش زنان افغانستان برای تحصیل

جهانتاب احمدی به روی زمین نشسته، با یک دست کودک‌اش را آرامش می‌بخشد و دست دیگر سوال‌های کانکور را حل می‌کند. تصویری که نماد استقامت زن افغان را به نمایش می‌گذارد. جهانتاب می‌خواهد رویاهایش را عملی سازد.

این عکس که توسط یک پروفیسور دانشگاه خصوصی ناصر خسرو گرفته شده است، به نمادی از تلاش زنان برای تحصیل در کشوری تبدیل شده است که اکثر زنان آن از سواد محروم اند. این عکس چند روز است که در شبکه‌های اجتماعی در میان افغان‌ها دست به دست می‌شود.

عکس یادشده موجی از تحسین و حتی پیشکش‌های مالی را برای جهانتاب به ارمغان آورده است که در سن ۲۵ سالگی مادر سه فرزند است.

جهانتاب که از ولایت دورافتاده دایکندی حالا به کابل آمده است، به خبرگزاری فرانسه گفت: «نمی‌خواهم از تحصیلاتم محروم شوم.» منبع اصلی عایدات ناچیز مردم در ولایت دایکندی گندم، غله جات و کچالو است و جهانتاب در زادگاه‌اش مصروف کارهای دهقانی نیز بوده است.

او افزود: «می‌خواهم در بیرون از خانه کار کنم. می‌خواهم داکتر شوم، کسی شوم که به زنان در محله یا جامعه ام خدمت کنم.»

جهانتاب بعد از یک سفر دشوار و پرمشقت به امتحان کانکور در نیلی مرکز ولایت دایکندی رسید. او دو ساعت در مسیر کوهستانی پیاده راه پیمود و نه ساعت دیگر با موتر از جاده‌های ناهموار و صعب‌العبور.

یک کمپاین آنلاین (GoFundMe) که توسط انجمن جوانان افغانستان برای تامین مخارج تحصیل خانم احمدی راه اندازی شده، تا حالا بیش از ۱۴ هزار دالر به دست‌آورده است. در کشوری که حدود ۳۹ درصد مردم شان در زیر خط فقر زندگی می‌کنند، به دست آوردن چنین حمایتی یک خوشبختی است.

خانم احمدی کمی متعجب است که عکس او و دخترش که ماه قبل در جریان امتحان گرفته شده و خودش بعداَ از آن اطلاع یافته بود، اینقدر توجه مردم را جلب کرده است.

او با لبخند گفت: «دوستانم در قریه گفتند که عکسم را گرفته اند. من گفتم چطور عکس مرا گرفته اند که من نمی‌دانم. آن‌ها گفتند که تو روی پارچه امتحان متمرکز بودی.»

در شروع امتحان که در فضای آزاد بیرون برگزار شد، احمدی روی یک چوکی نشست و دخترش نیز در بغل‌اش بود. اما دختر او گوش‌درد بود و پیهم گریه می‌کرد. او برای این که گریه طفل‌اش دیگران را نیازارد، در پشت یک چوکی بر روی زمین نشست و به حل سوال‌های کانکور ادامه داد. جهانتاب افزود: «من باید همزمان هم به طفلم توجه می‌کردم و هم روی پارچه امتحان.»

داستان این خانم و قاطعیت‌اش برای تحصیل موجی از تحسین‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی را در سراسر افغانستان به همراه داشت. ناظرحسین اکبری، با اشاره به قومیت این خانم در فیس بوک نوشته است: «تو واقعاَ یک قهرمان جهان هستی، تو نشان دادی که یک دختر هزاره در هر شرایط و وضعیت می‌تواند هر کاری را انجام بدهد.» 

یک کاربر دیگر فیس‌بوک نوشته است: «امیدوارم که این خانم سخت‌کار به رویاهای خود برسد.»

زهرا یگانه، فعال حقوق زنان نیز زیر تاثیر قرار گرفته و با این خانم تماس گرفت تا برای تحصیل به کابل بیاید. فعلاَ خانواده جهانتاب در خانه زهرا یگانه زندگی می‌کند و این فعال حقوق زن در تلاش است که زمینه تحصیل او در یک دانشگاه خصوصی را مهیا سازد.

زهرا یگانه به فرانس پرس گفت: «تحصیل برای او در دایکندی بسیار سخت است. آن‌جا کیفیت تحصیل بسیار پایین است. هیچ لیلیه‌ای برای دانشجویان در آنجا وجود ندارد و او مجبور است برای تحصیل یک خانه کرایه کند.»

خانم یگانه ادامه داد: «ما اینجا (در کابل) خانه‌ای را برای او فراهم می‌کنیم. دوستانم قول داده اند که به او کمک می‌کنند. تلاش می‌کنیم برای شوهرش کار پیدا کنیم و همچنین پول جمع می‌کنیم تا فرزندان‌اش بتوانند به مکتب بروند.»

برای خانم جهانتاب احمدی، این تلاش‌ها به معنای به واقعیت پیوستن رویاهایش خواهد بود. او که بعد از ازدواج در سن ۱۸ سالگی، مکتب را به اتمام رسانده است، گفت: «هدف زندگی ام این بود که وارد دانشگاه شوم.»

این خانم ادامه داد: «اما به دلیل وضعیت بد اقتصادی و فقر، برای سه چهار سال نتوانستم تحصیل کنم.»

میزان باسوادی در افغانستان در پایین‌ترین رده در سطح جهان قرار دارد و براساس آمار رسمی، تنها ۳۶ درصد افغان‌ها باسواد اند. میزان باسوادی به خصوص در میان زنان بسیار پایین است. خانم جهانتاب گفت: «من نمی‌خواهم عقب بمانم.»

فرانس پرس/ ع. ف.