«از زلزله نجات یافتیم، اما در اثر بیماری‌ها خواهیم مرد»
۱۴۰۱ بهمن ۲۴, دوشنبه
سمیره اوزالپ ناامیدانه منتظر کمک است، چون پسر ۲۵ ساله‌اش هنوز هم در منطقه آرموتلو در ولایت هاتای در زیر آوار است. او شکایت می‌کند: «کارمندان نجات آمدند و چون صدایی [از افراد زیر آوار] نشنیدند، پس رفتند.» این مادر با ناراحتی به دویچه وله می‌گوید: «ظاهرا امدادگران علامتی نشنیده اند.» او تکرار می‌کند: «اما در روز اول که صدایی شنیده می‌شد.»
مرتبط: زلزله ترکیه و سوریه؛ آمار قربانیان به حدود ۳۶ هزار تن رسید
اوزالپ پنج روز بعد از وقوع زلزله مستصلانه از تیم‌های محلی می‌خواهد که پسرش را جستجو کنند: «شاید او نمرده باشد، شاید بتوانیم او را زنده پیدا کنیم.» اما تیم نجات از این محل می‌رود. سمیره می‌گوید: «یک تیم می‌آید، یک تیم می‌رود، کسی کمکی نمی‌کند. ما ناتوان هستیم، ما به وسایل و ماشین‌آلات نیاز داریم، با دستان خالی کار کرده نمی‌توانیم.»
محلات زلزله‌زده با کمبود امدادگران، ماشین‌آلات و ابزار مواجه اند، اما این همه مشکلات نیست. در ولایت هاتای بعد از پنج روز در کنار عملیات جستجو و نجات هنوز هم هرج و مرج حکمفرما است. در همه جا باقیمانده غذاها و زباله‌ها دیده می‌شود. بوی تند گندیدگی در همه جا به مشام می‌رسد. آب و تشناب وجود ندارد. حالا مردم این شهر از شیوع یک اپیدمی یا بیماری همه‌گیر ترس دارند.
مشکلی اصلی، کمبود امکانات بهداشتی است
اطراف خیمه‌ها که به هر حال تعداد آنها بسیار اندک است، به دلیل عدم نظافت به زباله‌دانی تبدیل شده است. در بعضی جاها اجساد از زیر آوارها هنوز بیرون کشیده نشده اند. از سوی دیگر به دلیل کمبود تشناب و نبود سیستم آب آشامیدنی صحی، این خطر وجود دارد که بیماری‌ها نیز شیوع پیدا کند. مردم می‌گویند از چند روز به این سو در پارک‌هایی که خیمه‌ها برپا شده اند، آب وجود ندارد. با آنهم مردم مجبورند به آنجا بروند، چون امکان دیگری ندارند. کارمندان نظافت شهری دیگر کار نمی‌کنند. مردم زباله‌ها را در اطراف خیمه‌ها می‌اندازند. در آنجا نیز به تدریج کوهی از زباله جمع خواهد شد.
یک مرد جوان از مناطق زلزله زده می‌گوید: «ما از زلزله نجات یافتیم اما نگرانیم که حالا به بیماری‌ها مبتلا شویم. من از زلزله جان سالم به در بردم. می‌خواهم به عنوان امدادگر کار کنم. حالا می‌خواهم خریطه برای زباله‌ها بخرم. اما خریطه‌ای وجود ندارد.»
این مرد افزود: «وضعیت همه چیز بسیار بد است. ما خود را در یک وضعیت صحی بسیار بد می‌بینیم. به عبارتی هر لحظه ممکن است یک اپیدمی یا بیماری همه‌گیر بروز کند. از یک طرف اجساد و از سوی دیگر زباله‌ها وجود دارد.»
مرتبط: طرح صدور ویزای سه ماهه آلمان برای زلزله زدگان در سوریه و ترکیه
بسیاری از کسانی که از این زلزله و پس‌لرزه‌های آن نجات یافته اند، هنوز هم برای زنده ماندن تلاش می‌کنند. بسیاری‌ها در ولایت هاتای شکایت دارند که خیمه‌های فرستاده شده توسط هلال احمر ترکیه و اداره رسیدگی به حوادث طبیعی کافی نیست. دستگاه‌های گرم‌کننده و جنراتورها نیز کفایت نمی‌کند. از این رو بسیاری‌ها می‌خواهند که در هوای آزاد بمانند تا بتوانند آتشی برای گرم کردن روشن کنند. شب‌ها در این شهر جنوبی ترکیه در حاشیه مدیترانه هوا به شدت سر می‌شود.
مردم خشمگین اند: ما در میان زباله‌ها خواهیم مرد
اداره رسیدگی به حوادث طبیعی ترکیه زیر فشار قرار دارد. به نظر نمی‌رسد که هماهنگی مرکزی کمک‌ها نیز در هاتای کارساز باشد. گرچه در مرکز این ولایت خیمه‌ها وجود دارد اما کسی از سوی اداره رسیدگی به حوادث طبیعی وجود ندارد که اجازه توزیع آنها را بدهد. وسایل کمکی که با موترهای باربری از خارج به این شهر وارد می‌شود به طور خودسرانه توزیع می‌شود. به این دلیل بسته‌های لباس و مواد غذایی که گرفته نشده اند، در خیمه‌ها و یا در سرک‌ها پراکنده اند.
منطقه آرموتلو در هاتای بیشترین آسیب را دیده است. در این منطقه وضعیت اضطراری بشری حاکم است. تنها بعضی از احزاب سیاسی چپ و سایر گروه‌ها کمک می‌کنند. از آنجایی که در اینجا هنوز کمپ خیمه‌ای بر پا نشده است، مردم به بازار سرپوشیده آرموتلو پناه برده اند. داکتران رضاکار هر از گاهی می‌آیند و تلاش می‌کنند که بنداژهای زخمیان را تبدیل کنند و کمک‌های صحی عاجل را به آنها ارائه کنند. یک زن مسن که در زلزله زخمی شده است، از روزها به این سو با بازوی شکسته در این محل به سر می‌برد.
مرتبط: چرا ترکیه کانون زلزله است؟
یوسف یلدیز با چهره‌ای غمگین در کنار سرک نشسته است. در آپارتمانی که در آن وابستگان او زندگی می‌کردند، از ۸۲ تن تنها ۱۶ تن نجات داده شده اند. باقیمانده آنها هنوز در زیر آوار قرار دارند.
چه کسی هنوز در زیر آوار است؟
در حالی که شمار تیم‌های جستجو و نجات روز به روز افزایش می‌یابد، هنوز هم بسیاری از مردم در زیر ساختمان‌های فرورریخته قرار دارند. اولویت عملیات جستجو خانه‌هایی است که از آنها صدا و یا درخواست کمک شنیده شده باشد.
بسیاری‌ها در هاتای فکر می‌کنند که در ساختمان‌هایی که از آنها صدایی هم شنیده نمی‌شود، شمار زیادی از مردم گیر مانده اند. بعضی از نجات یافتگان مردم را به خانه‌های فروریخته راهنمایی می‌کنند و نزد آنها التماس می‌کنند که عزیزانشان را جستجو کنند.
مرتبط: زلزله ترکیه: ویرانی و تلفات سنگین به دلیل ساختمان‌های ضعیف
کارشناسان می‌گویند این امکان وجود دارد که در برخی حفره‌های زیر آوارها هنوز هم افرادی زنده مانده باشند. اما از آنجایی که یک هفته از زمان وقوع رویداد گذشته و هیچ سر و صدایی از زیر مخروبه‌ها شنیده نمی‌شود، بعضی از مناطق تصمیم گرفته اند که آوارها را با وسایط سنگین ساختمانی دور کنند.
زمانی که ماشین‌آلات کانکریت‌ها، سنگ‌ها و آهن‌پاره‌ها را بلند‌کنند، تصاویری از وحشت نیز نمایان می‌شود. در زیر انبوهی از آوارها و تخته سنگ‌ها مردم به خواب ابدی رفته اند. بوی در همه جا پخش می‌شود. عملیات بیرون کشیدن اجساد ممکن است روزها طول بکشد؛ روزهایی که برای وابستگان قربانیان به سختی خواهد گذشت.