1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Στοπ σε έντυπο της «συμπαγούς» γερμανικής Ακροδεξιάς

17 Ιουλίου 2024

Η κυβέρνηση αποφάσισε να απαγορεύσει το περιοδικό «Compact», εκπρόσωπο του «νεο-δεξιού» λόγου και εμπνευστή του «γαλάζιου κύματος» υπέρ της AfD.

https://p.dw.com/p/4iO3j
Διαδήλωση των Querdenker στο Βερολίνο
Το περιοδικό είναι πολύ δημοφιλές στη νεολαία της AfDΕικόνα: IPON/IMAGO

Η απαγόρευση ενός εντύπου δεν είναι κάτι συνηθισμένο στη σημερινή Γερμανία. Η σχετική απόφαση της υπουργού Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ εναντίον του μηνιαίου περιοδικού «Compact» αξίζει λοιπόν να προσεχθεί ιδιαίτερα. Το συγκεκριμένο έντυπο τοποθετείται σαφώς στον ιδεολογικό χώρο της αποκαλούμενης «Νέας Δεξιάς», ενός δηλαδή τμήματος που εκφράζει έναν ακραίο «ριζοσπαστικό συντηρητισμό» συνδυασμένο με εθνολαϊκιστικές θεωρίες για την καθαρότητα του γερμανικού έθνους και τον κίνδυνο «αλλοίωσής» του. Ο συγκεκριμένος χώρος φραστικά παίρνει αποστάσεις από τον ναζισμό, υποστηρίζει όμως ακόμα και με τη βία την εγκαθίδρυση ενός αυταρχικού μοντέλου σε ένα αμιγώς ομογενές εθνικά κράτος.

Ο ακροδεξιός Μάρτιν Ζέλνερ, επικεφαλής των Ταυτοτικών
Ο επικεφαλής των Ταυτοτικών Μάρτιν Ζέλνερ είχε συχνή προβολή από το CompactΕικόνα: Sachelle Babbar/ZUMAPRESS/picture alliance

Αποτελεί δηλαδή, παρά τη «λαϊκή του εμφάνιση» σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό, ένα σημαντικό ιδεολογικό εργαλείο, όχι μόνο για την ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), αλλά και για κινήματα του χώρου όπως οι αποκαλούμενοι «Ταυτοτικοί», προωθώντας ένα συμπαγές (compact) ιδεολογικό οπλοστάσιο για όλο τον χώρο και υπερθεματίζοντας υπέρ της δικτύωσης και οργάνωσης του χώρου. Κατά καιρούς έχει δημοσιεύσει ψευδείς ειδήσεις, όπως για παράδειγμα την πληροφορία ότι «Γερμανοί στρατηγοί ετοιμάζουν επίθεση στη Ρωσία», έχει στηρίξει διάφορες θεωρίες συνωμοσίας, έχει προσβάλει πολιτικούς από άλλους χώρους, ενώ χρησιμοποιεί τη ρατσιστική φρασεολογία με λεκτικές «δημιουργίες», όπως η «βόμβα του ασύλου».

Πιο δεξιά δεν υπάρχει

Αλίς Βάιντελ και Τίνο Κρουπάλα
Αλίς Βάιντελ και Τίνο Κρουπάλα έσπευσαν να καταδικάσουν την απόφαση της κυβέρνησηςΕικόνα: Annegret Hilse/REUTERS

Ο εκδότης του, Γιούργκεν Ελζέσερ, θεωρείται εκ των εμπνευστών της προπαγάνδισης του γαλάζιου κύματος, της προοπτικής δηλαδή μιας εκλογικής νίκης της AfD το 2025, το επίσημο χρώμα της οποίας είναι το γαλάζιο. Ο συγκεκριμένος 67χρονος δημοσιογράφος, αν και θεωρείται αριστερών καταβολών, έχει πραγματοποιήσει από το 2005 μια πλήρη στροφή «τέρμα δεξιά». Έτσι, αν και κινείται με άνεση σε συνέδρια και εκδηλώσεις της «Εναλλακτικής» χωρίς να φοβάται όπως άλλοι συνάδελφοί του, έχει δεχτεί κριτική από πιο μετριοπαθή στελέχη του κόμματος, που τον κατηγορούν ότι με τις «παλαιοκομμουνιστικές» του πρακτικές κάνει μεγαλύτερο κακό στο κόμμα. Πάντως οι δύο συμπρόεδροι της AfD Αλίς Βάιντελ και Τίνο Κρουπάλα αντέδρασαν μόλις ενημερώθηκαν για την απαγόρευση, υπογράφοντας κοινή δήλωση στην οποία και καταδικάζουν το «βαρύ πλήγμα στην ελευθεροτυπία».

Οπαδός και του τραμπισμού

Ο Γιούργκεν Ελζέσερ, εκδότης του Compact
Ο Γιούργκεν Ελζέσερ, ιδρυτής και εκδότης του ακροδεξιού περιοδικού CompactΕικόνα: Sven Kaeuler/tnn/dpa/picture alliance

Ο Ελζέσερ είναι επίσης φανατικός υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ , αρθρογραφώντας συχνά υπέρ του κάτω από το μοτίβο «2024-Χρονιά Αλλαγής» (στις ΗΠΑ). Ο βίαιος επιθετικός λόγος είναι έτσι και αλλιώς ένα κοινό σημείο των τραμπιστών και των ακροδεξιών Γερμανών. Χαρακτηριστικό δείγμα να αποκαλούνται οι πολιτικοί αντίπαλοι «εγκληματίες». Στο σκεπτικό της απαγόρευσης του γερμανικού Υπουργείου Εσωτερικών επισημαίνεται ότι μέσω των δημοσιευμάτων του εντύπου και εκδηλώσεων που οργανώνει, υποκινούνται και υποστηρίζονται πράξεις που είναι αντίθετες με το γερμανικό Σύνταγμα. Στην αιτιολογία της απόφασης επισημαίνεται ότι, εκτός από κόμματα και οργανώσεις, ο νόμος δίνει το δικαίωμα και για απαγόρευση επιχειρήσεων, όπως στην προκειμένη περίπτωση μια εκδοτική, οι οποίες καλούν σε αντισυνταγματικές ενέργειες.

Ανάμεσα σε όσα απαγορεύτηκαν, εκτός της κυκλοφορίας του εντύπου, είναι και η χρήση συμβόλων, όπως το περιβόητο «γαλάζιο κύμα». Η Νάνσι Φέζερ έκανε λόγο για μια απόφαση εναντίον της σκληρής Ακροδεξιάς στη χώρα.

Ένα υπαρκτό ακροατήριο

Ακροδεξιοί σε συγκέντρωση της ΑfD
Η γερμανική Ακροδεξιά έχει τα σύμβολά της και τις διάφορες ομάδες τηςΕικόνα: Jens Schlueter/AFP/Getty Images

Σύμφωνα με στοιχεία του ίδιου του περιοδικού, η κυκλοφορία του φτάνει τις 40.000, ενώ το κανάλι του στο YouTube με τίτλο "Compact TV" έχει αυτή τη στιγμή 345.000 συνδρομητές.

Η απαγόρευση δεν έχει άμεση σχέση με την «Εναλλακτική για τη Γερμανία», αφού δεν είναι κομματικό έντυπο. Άνοιξε όμως τη συζήτηση για μια ενδεχόμενη απαγόρευση του ακροδεξιού κόμματος, κάτι που ζήτησε για παράδειγμα η βουλευτής της Αριστεράς Κατίνα Σούμαν.

Κάτι τέτοιο δεν είναι φυσικά απλό. Αίτημα απαγόρευσης επισήμως μπορεί να κατατεθεί είτε από ένα από τα δύο σώματα της Βουλής είτε από την κυβέρνηση, με την ετυμηγορία να έχει το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας. Πέραν των νομικών δυσκολιών υπάρχει πάντα και η συζήτηση για το κατά πόσον η αντιμετώπιση της Ακροδεξιάς μπορεί να γίνει με νομικά μέσα και απαγορεύσεις ή μήπως αυτό τελικά την ενισχύει ακόμα περισσότερο. 

Κωνσταντίνος Αργυρός, δημοσιογράφος της Ελληνικής Σύνταξης της DW
Κώστας Αργυρός Δημοσιογράφος στην DW. Ασχολείται κυρίως με ευρωπαϊκά, πολιτικά και κοινωνικά θέματα.