Σταϊνμάιερ-Ταμείο για το Μέλλον: «Λάθος μήνυμα οι περικοπές»
1 Νοεμβρίου 2024«Η Γερμανία θέλει να συμβάλει ουσιαστικά στην ανάλυση της κοινής μας ιστορίας. Με πόρους του 'Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον' θα ενισχυθούν και θα προωθηθούν η επιστημονική και καλλιτεχνική ενασχόληση με τις διμερείς σχέσεις των χωρών μας». Αυτός είναι ο διακηρυγμένος στόχος του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον, όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της γερμανικής πρεσβείας στην Ελλάδα, ενός σημαντικού πρότζεκτ για την κουλτούρα μνήμης στην Ελλάδα αναφορικά με τη ναζιστική κατοχή και τα ναζιστικά εγκλήματα. Μετρά ουσιαστικά μια δεκαετία ζωής και μέσω αυτού έχει χρηματοδοτηθεί σειρά προγραμμάτων, δράσεων, εκθέσεων και ερευνών, με έμφαση την εμβάθυνση στην περίοδο της ναζιστικής κατοχής και της κοινής επεξεργασίας αυτού του ιστορικού κεφαλαίου.
Αντίστοιχο Ταμείο υπάρχει και για την Ιταλία. Αμφότερα χρηματοδούνταν -τουλάχιστον μέχρι και το 2024- με κονδύλια που άγγιζαν το ένα εκατομμύριο ευρώ. Συγκεκριμένα στην περίπτωση της Ελλάδας, με 900.000 ευρώ. Δημοσίευμα στο Spiegel την Πέμπτη, ημέρα κατά την οποία ο Γερμανός Πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ επισκεπτόταν το μαρτυρικό χωριό της Κανδάνου στην Κρήτη, από όπου ζήτησε «συγχώρεση» στα ελληνικά για τα ναζιστικά εγκλήματα, κάνει λόγο για περικοπές που αγγίζουν τα 2/3 του προβλεπόμενου κονδυλίου, το οποίο χρηματοδοτείται με οικονομικά μέσα του γερμανικού υπ. Εξωτερικών. Ήτοι, σύμφωνα με το προσχέδιο προϋπολογισμού της τρικομματικής κυβέρνησης, αναμένεται να μειωθεί από τις 900.000 ευρώ που προβλέπονται μέχρι σήμερα στις 300.000 το 2025. Αυτό επιβεβαίωσαν και πηγές της γερμανικής προεδρίας στο περιθώριο της επίσκεψης Σταϊνμάιερ σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα και Κρήτη.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Spiegel, ο Έλληνας Πρέσβης στην Αθήνα Αντρέας Κιντλ φέρεται να έχει ήδη διαμαρτυρθεί στο γερμανικό υπ. Εξωτερικών, προειδοποιώντας ότι αντίστοιχες περικοπές αυτού του μεγέθους για ένα «φιλόδοξο έργο» της Γερμανίας για την κοινή διαχείριση της Ιστορίας δεν κρίνονται «σκόπιμες» και είναι «αντιφατικές» με την ουσία της επίσκεψης του Γερμανού Προέδρου. Βάσει του ίδιου δημοσιεύματος παρόμοιες ενστάσεις έχει εγείρει και η Γενική Πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Μόνικα Φρανκ.
Ο Σταϊνμάιερ στηρίζει το Ταμείο για το Μέλλον
Μετά από αίτημα της DW και με αφορμή το δημοσίευμα του Spiegel, ο Γερμανός Πρόεδρος δήλωσε τα εξής στο περιθώριο της επίσκεψής του στην Ελλάδα σχετικά με το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον και τις σχεδιαζόμενες περικοπές των προβλεπόμενων κονδυλίων στον γερμανικό προϋπολογισμό λιτότητας για το 2025:
«Κατά τη διάρκεια των συζητήσεών μας στην Ελλάδα, είδαμε ξανά πόσο έντονα παραμένουν μέχρι σήμερα τα τραύματα του παρελθόντος. Αυτό καθιστά ακόμα πιο σημαντικό για εμάς να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με σοβαρότητα και με εμπιστοσύνη πάνω σε νέα και βιώσιμα σημεία που μας ενώνουν. Οι σχεδιαζόμενες περικοπές στο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον στέλνουν το λάθος μήνυμα. Τα Ταμείο εργάζεται για μια κοινή κουλτούρα μνήμης από το 2014 και, ως εκ τούτου, αποτελεί επίσης σημαντική βάση για το κοινό μας μέλλον ως χωρών-εταίρων που συνεργάζονται στενά. Χαίρομαι που το θέμα της χρηματοδότησης θα ξανασυζητηθεί τώρα στη γερμανική βουλή».
Κατά την επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου στην Ελλάδα τέθηκε εκ νέου εμφατικά σε ανώτατο επίπεδο το θέμα της διεκδίκησης των πολεμικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου, τόσο από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, όσο και από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Το γεγονός αυτό προκάλεσε αμηχανία ως έναν βαθμό στη γερμανική πλευρά, αναφορικά τουλάχιστον με την ευθύτητα των αιτημάτων που βρέθηκαν στην κορυφή της ελληνικής ατζέντας, αποδυναμώνοντας τα υπόλοιπα μηνύματα και τους επαίνους που ήθελε να στείλει η Γερμανία για την ελληνική οικονομική ανάκαμψη. Ιδιαίτερα εμφανή έγιναν τα ίδια αιτήματα και από εκπροσώπους της ελληνικής κοινωνίας, τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στην Κρήτη,κατά την επίσκεψή του στο μαρτυρικό χωριό της Κανδάνου.
Ότο Φρίκε στην DW: Καθήκον μου να βρω χρήματα
Μιλώντας στην DW στο πλαίσιο της επίσκεψης Σταϊνμάιερ στην Ελλάδα, ο βουλευτής των Φιλελευθέρων Ότο Φρίκε, που συνόδευε τον Γερμανό Πρόεδρο ως μέλος της επιτροπής Προϋπολογισμού στο γερμανικό κοινοβούλιο και γνώστης του «φακέλου» που αφορά το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον θέλησε να τονίσει ότι πρώτον οι σχεδιαζόμενες περικοπές δεν είναι και οριστικές, διότι περιλαμβάνονται μέχρι στιγμής στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, όπως έχει δομηθεί από τη γερμανική κυβέρνηση, στο πλαίσιο των ευρύτερων εκτεταμένων περικοπών κονδυλίων. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται όμως σε πλήρη εξέλιξη η διαβούλευση στην επιτροπή Προϋπολογισμού στη γερμανική βουλή, όπου και θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.
Όπως δηλώνει στην DW: «Αυτό που κατέδειξε η επίσκεψη Σταϊνμάιερ στην Ελλάδα και που είδα κι εγώ ως μέλος της επιτροπής Προϋπολογισμού είναι ότι οι σχεδιαζόμενες περικοπές στο προσχέδιο προϋπολογισμού είναι πάρα πολύ υψηλές». Και συνέχισε λέγοντας: «Καθήκον μου το επόμενο διάστημα είναι να βρω πολλά χρήματα». Μάλιστα, όπως είπε, «αυτή είναι και η θέληση του Γερμανού Προέδρου» ως προς τη συνέχιση του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον. «Never change a running system» σχολίασε κλείνοντας στα αγγλικά ('Δεν χαλάς ποτέ ένα σύστημα που λειτουργεί καλά'), αναφερόμενος στα έως τώρα πεπραγμένα του Ταμείου.
Στη σημερινή κυβερνητική ενημέρωση, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις σχεδιαζόμενες περικοπές στο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπ. Εξωτερικών Σεμπάστιαν Φίσερ επιβεβαίωσε ότι προβλέπονται στο προσχέδιο προϋπολογισμού πράγματι σοβαρές περικοπές στο μέχρι τώρα κονδύλιο. Όπως είπε δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση, αλλά εντάσσεται στο ευρύτερο πλέγμα περικοπών σε αντίστοιχα προγράμματα στο πεδίο της κουλτούρας μνήμης και του πολιτισμού. Αναφέρθηκε επίσης στο σχεδιαζόμενο Μουσείο του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, που χρηματοδοτείται με κονδύλια του γερμανικού υπ. Εξωτερικών ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ παρέπεμψε και ο ίδιος στη διαδικασία που είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο στην επιτροπή Προϋπολογισμού της Μπούντεσταγκ.