Καφέ με τον νέο Γερμανό Πρέσβη στην Αθήνα

Στην πραγματικότητα ο Αντρέας Κιντλ "έφτασε" στην Ελλάδα δεκαετίες νωρίτερα, όταν ήταν μόλις 11 χρονών. Πριν καν σκεφτεί τι ακριβώς επάγγελμα θα ακολουθήσει. Είχε έρθει για τουρισμό μαζί με τους γονείς του, τότε μαθητής στην έκτη τάξη σχολείου στην Καρλσρούη, μια πόλη της Βάδης-Βυρτεμβέργης που αναφέρεται πολύ συχνά στις εφημερίδες, επειδή είναι έδρα του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου και της Ομοσπονδιακής Εισαγγελίας. Γι' αυτό και ονομάζεται και "έδρα του νόμου".

Όμως ο προσανατολισμός του μικρού Αντρέας δεν ήταν η νομική επιστήμη, αλλά η επαφή με την Αρχαία Ελλάδα. Το "μπόλιασμα" με ό,τι το ελληνικό δόθηκε από τους γονείς του. "Με είχαν στείλει σε ένα γυμνάσιο όπου διδάσκονταν Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά και μάλλον σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλή ιδέα για το αγόρι τους να δει λίγο από την Ελλάδα" μας λέει. Από τότε ξεκίνησε η μακρά προετοιμασία γνωριμίας με την Ελλάδα και τους Έλληνες, που σφυρηλατήθηκε και ενισχύθηκε με σπουδές Αρχαίων και Νέων Ελληνικών, Γερμανικής Φιλολογίας, Ισλαμικών Σπουδών και Φιλοσοφίας στη Χαϊδελβέργη, τη Βόννη, την Οξφόρδη και την Αλεξάνδρεια με την απόκτηση τίτλου μάστερ.

Σε αναζήτηση του χαμένου βιβλίου του Αριστοτέλη

Από τις 27 Σεπτεμβρίου του 2023 ο έμπειρος Γερμανός διπλωμάτης, με σημαντικά εφόδια τη γνώση της ελληνικής γλώσσας, αλλά το πιο σημαντικό, της ελληνικής ψυχής, είναι ο νέος Πρέσβης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα. Για να πάρει αυτό το πολυπόθητο πόστο, έπρεπε να περιμένει πάνω από τριάντα χρόνια ενεργού διπλωματικής εκπροσώπησης σε νευραλγικά πόστα ανά τον κόσμο. Η συνάντησή μας έγινε στο φιλόξενο καφέ του Μουσείου της Ακρόπολης, ένα κρύο αλλά ηλιόλουστο απομεσήμερο στην πολύβουη Αθήνα. Χώρος οικείος για τον Πρέσβη από προηγούμενες επισκέψεις του στη χώρα μας ως τουρίστας οικογενειακά, αλλά και επαγγελματικά στο πλαίσιο συμβουλίων και άλλων εκδηλώσεων. Παραγγέλνει στα ελληνικά ελληνικό καφέ μέτριο. "Μιλώ ελληνικά, αλλά χρειάζονται βελτίωση, γι' αυτό χαίρομαι που θα είμαι στην Ελλάδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και θα έχω έτσι την ευκαιρία να εξασκήσω τα ελληνικά μου, θα είναι η πρώτη φορά που θα μιλώ ελληνικά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα".

Αλλά πώς σχετίζονται με αυτήν την πορεία στην Αρχαία και Νεότερη Ελλάδα οι Ισλαμικές Σπουδές; "Κρύβεται από πίσω μια ιστορία" μας ξεδιαλύνει το μυστήριο. "Δεν ξέρω αν έχετε διαβάσει το "Όνομα του Ρόδου" του Ουμπέρτο Έκο, περιστρέφεται γύρω από το δεύτερο βιβλίο της Ποιητικής του Αριστοτέλη, για την Κωμωδία, που δεν υπάρχει, έχει εξαφανιστεί. Έχουμε το πρώτο βιβλίο για την Τραγωδία, όπου προαναγγέλλει ότι θα μιλήσει για την Κωμωδία, αλλά δεν υπάρχει. Οι Άραβες όμως τον 9ο και 10ο αιώνα μετέφρασαν στα αραβικά ολόκληρο το έργο του Αριστοτέλη και πολύ περισσότερα. Τότε λοιπόν σκέφτηκα ότι θα ήταν καταπληκτικό, αν μπορούσα μέσα από αυτόν τον δρόμο να βρω ένα χειρόγραφο στα αραβικά με το 2ο βιβλίο περί Ποιητικής του Αριστοτέλη. Υπάρχουν πολλοί που έχουν δουλέψει πάνω σε αυτήν την ιδέα, κι είναι ο λόγος για τον οποίο ενδιαφέρθηκα γι' αυτές τις σπουδές".

Βέβαια ο Αντρέας Κιντλ δεν κατάφερε να ανακαλύψει το βιβλίο μέσα από τις Ισλαμικές Σπουδές αλλά, όπως μας είπε, υπάρχουν πολλές βιβλιοθήκες που κρύβουν άγνωστα ελληνικά κείμενα σε αραβική μετάφραση. "Για παράδειγμα, τη χρονιά που σπούδαζα την Ποιητική του Αριστοτέλη στην Οξφόρδη, διαβάσαμε δύο αραβικές μεταφράσεις και εξετάσαμε πώς αντιστοιχούν στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο. Για μένα αυτό που ήταν σημαντικό ήταν να καταλάβω την αριστοτελική σκέψη, τους Αριστοτελικούς, μέσα από τα κείμενά του. Εκείνη την εποχή βέβαια δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι η ελληνική φιλοσοφία ειδικότερα είχε κάτι κοινό με τη σύγχρονη Ελλάδα".

"Η φωνή της Ελλάδας θα ακουστεί ακόμη περισσότερο στην ΕΕ"

Τότε είχε ξεκινήσει η μακρά προετοιμασία για το σημερινό του αξίωμα με έδρα το πολυώροφο κτίριο της γερμανικής πρεσβείας στην καρδιά των Αθηνών με πρόσοψη από λευκό μάρμαρο Διονύσου. Οι ελληνογερμανικές σχέσεις πέρασαν από χίλια κύματα, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, αλλά οι δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών είναι και παραμένουν αταλάντευτοι, γιατί ακριβώς στηρίζονται στην ιστορία και τον ελληνικό αρχαίο πολιτισμό που ενέπνευσε και καθοδήγησε πολλούς Γερμανούς διανοούμενους, θαυμαστές της ελληνικής αρχαιότητας, όπως τον Γκαίτε, τον Σίλερ κι αμέτρητους άλλους Γερμανούς φιλόσοφους, ποιητές, λογοτέχνες, συνθέτες ή αρχαιολόγους. Ο Γερμανός Πρέσβης δίνει τεράστια σημασία στην ανάδειξη των πολιτιστικών σχέσεων, αλλά όχι μόνο υπό τη στενή έννοια του κλασσικού πολιτισμού. Η χρονιά που ξεκίνησε δίνει εξάλλου πολλές ευκαιρίες. "Για παράδειγμα, έχουμε φέτος 150 χρόνια λειτουργίας του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, ενός από τα παλαιότερα Ινστιτούτα εδώ στην Ελλάδα, τα 60 χρόνια της Ελληνικής Εκπομπής της Deutsche Welle, πρόσφατα είχαμε το ιωβηλαίο των 125 χρόνων της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, σύντομα θα γιορτάσουμε την επέτειο των ανασκαφών στην Ολυμπία, άρα υπάρχουν πολλά ορόσημα θα λέγαμε στην ιστορία των γερμανοελληνικών σχέσεων που δείχνουν πόσο σημαντικές είναι οι πολιτιστικές σχέσεις εδώ και πολύν καιρό. Αυτό σίγουρα θα είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μου αυτήν την πρώτη χρονιά ως Πρέσβης στη χώρα".

Ένα από τα ορόσημα είναι ασφαλώς και η Διεθνής Έκθεση της Θεσσαλονίκης, όπου φέτος τιμώμενη χώρα είναι η Γερμανία. Είχε προγραμματιστεί για το 2020, αλλά η πανδημία ανέτρεψε τα σχέδια. Το ιδιαίτερο είναι ότι αυτή η έκθεση είναι ανοιχτή στο ευρύ κοινό, δεν είναι μια αυστηρά εμπορική έκθεση. "Θέλουμε να αξιοποιήσουμε αυτό το μομέντουμ για να δείξουμε τι άλλο μπορεί να προσφέρει η Γερμανία εκτός από την οικονομία". Σε πολιτικό επίπεδο η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο στη γερμανική ευρωπαϊκή πολιτική. "Πιστεύω ότι η φωνή της Ελλάδας θα ακουστεί ακόμη περισσότερο στην Ευρώπη, στις Βρυξέλλες, και στο Βερολίνο" λέει ο Γερμανός διπλωμάτης. "Βρισκόμαστε σε σημείο καμπής στην ΕΕ, έχουμε το μεταναστευτικό, την κλιματική αλλαγή, την κρίση στη Μέση Ανατολή, τις ευρωεκλογές, τον πολυετή δημοσιονομικό σχεδιασμό. Αλλά είναι επίσης πολύ σημαντικό και η Ελλάδα από την πλευρά της να προβάλλει τις θέσεις της".

"Ως φίλοι, μιλάμε και απευθείας μεταξύ μας"

Ο Αντρέας Κιντλ κομίζει τεράστια εμπειρία από τις γερμανικές αντιπροσωπείες που υπηρέτησε έως τώρα, όπως Τυνησία, Αφγανιστάν, Ισραήλ, Υεμένη με τελευταίο πόστο τον Λίβανο, όπου όμως η άφιξή του εκεί τον Ιούλιο του 2020 συνδέθηκε με δραματικά γεγονότα. "Μια εβδομάδα αργότερα έγινε η έκρηξη στο λιμάνι και σε ένα μεγάλο κομμάτι της πόλης. Ήμασταν ακόμη σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, η γυναίκα μου, η μικρότερη κόρη μας κι εγώ, και γύρω μας τα τζάμια και οι πόρτες έγιναν κομμάτια. Σαν από θαύμα δεν πάθαμε ούτε γρατζουνιά, αλλά οι στιγμές ήταν τρομερές γιατί έχασα μία συνάδελφο που σκοτώθηκε, πολλοί τραυματίστηκαν, άλλοι έπρεπε να νοσηλευτούν στη Γερμανία, ήταν μια πολύ δύσκολη αρχή", θυμάται ο Γερμανός Πρέσβης εκείνη την εποχή με 200 νεκρούς και πάνω από 6.000 τραυματίες. Για τον διάδοχό του η κατάσταση είναι ακόμη δυσκολότερη μετά τη φρικιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και τον πόλεμο στη Γάζα. Στη σκιά της Ακρόπολης η συζήτηση οδηγήθηκε αναπόφευκτα στις εξελίξεις. Παρά την περιπλοκότητα της κατάστασης ο Γερμανός Πρέσβης πιστεύει ότι πρέπει να παραμένει κανείς αισιόδοξος, υπενθυμίζοντας ότι ήδη από τη δεκαετία του 90 υποδείχθηκε η μόνη λύση για την ασφάλεια του Ισραήλ, η δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών, του ενός δίπλα στο άλλο.

Η κρίση σε εκείνη την περιοχή της γης θα συνεχίσει να απασχολεί τον Γερμανό Πρέσβη και τα επόμενα χρόνια από το νέο του πόστο στην Αθήνα,. "Τι θα πρέπει να έχετε επιτύχει μέχρι το τέλος της θητείας σας για να είστε ικανοποιημένος και να πείτε, ναι, άξιζαν τον κόπο οι προσπάθειες", τον ρωτάμε. "Είναι ακόμη πολύ δύσκολο να πω, διότι φυσικά πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθούν οι πολλές τρέχουσες προκλήσεις, αλλά αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι οι γερμανοελληνικές σχέσεις είναι πολύ καλές, αλλά μπορούν επίσης να βελτιωθούν" λέει στην Deutsche Welle. "Θέλουμε να κάνουμε τα πάντα, θα κάνω τα πάντα για να βελτιώσουμε την εικόνα που υπάρχει εδώ για τη Γερμανία και τους Γερμανούς. Νομίζω ότι έχουμε πολλά κοινά, ειδικά σε επίπεδο πολιτικής, τόσο στην ΕΕ και στον ΟΗΕ, όσο και σε διμερές επίπεδο. Και είναι καλό που είμαστε φίλοι, γιατί ως φίλοι μιλάμε και απευθείας μεταξύ μας. Κι όταν προκύπτουν προβλήματα, μπορείς να τα λύνεις όχι υπεκφεύγοντας, αλλά με το να τα αντιμετωπίσεις άμεσα. Εξάλλου έχουμε δει συχνά στο παρελθόν ότι αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να ενισχυθούν οι διμερείς σχέσεις". Αλλά γι' αυτό ακριβώς έφτασε τελικά ο Αντρέας Κιντλ στην Ελλάδα...