Ψήφισμα υπέρ της αναδιάρθρωσης κρατικών χρεών

Με 136 ψήψους υπέρ, μόλις 6 κατά και 41 αποχές η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε χθες ένα σημαντικό ψήφισμα που θέτει εννέα βασικές αρχές αναφορικά με το ακανθώδες ζήτημα της αναδιάρθρωσης κρατικών χρεών, καλώντας παράλληλα τις χώρες μέλη του διεθνούς οργανισμού να στηρίξουν έμπρακτα το περιεχόμενο του ψηφίσματος. Το εν λόγω ψήφισμα, στο οποίο εν πολλοίς οδήγησαν οι πιέσεις της Αργεντινής έπειτα από τη μεγάλη κρίση χρέους, ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος. Και μολονότι δεν έχει δεσμευτική ισχύ, όπως τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, φέρει ειδικό πολιτικό βάρος για τα κράτη που μετέχουν στη ΓΣ. Ας σημειωθεί επίσης ότι το έδαφος για το ψήφισμα αυτό προετοιμάζεται ήδη εδώ και ένα χρόνο στο πλαίσιο ειδικών επιτροπών του ΟΗΕ.

Ειδικότερα το ψήφισμα καλεί κράτη οφειλέτες και τους δανειστές τους να συμπεριφέρονται με «καλή πίστη και με πνεύμα συνεργασίας προκειμένου να καταλήξουν σε κοινά αποδεκτές λύσεις αναδιάρθρωσης δημόσιου χρέους». Σύμφωνα με τη διατύπωση του ψηφίσματος «ένα κυρίαρχο κράτος έχει το δικαίωμα να σχεδιάζει τη δική του μακροοικονομική πολιτική, η οποία συμπεριλαμβάνει και θέματα αναδιάρθρωσης χρέους, και η οποία δεν θα πρέπει να αποθαρρύνεται ή να δυσχεραίνεται από οποιοδήποτε καταχρηστικό μέτρο».

Το ψήφισμα επισημαίνει επίσης ότι κάθε κυρίαρχο κράτος δεν επηρεάζεται από δικαστικές αποφάσεις ξένων κρατών, oι οποίες σχετίζονται με θέματα δημόσιου χρέους, προσθέτοντας μάλιστα ότι οποιεσδήποτε εξαιρέσεις οφείλουν να είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Παράλληλα επισημαίνεται ότι η εκάστοτε αναδιάρθρωση χρέους θα πρέπει να οδηγεί σε σταθεροποίηση της κατάστασης του δημόσιου χρέους, δίχως βέβαια να πλήττει τα δικαιώματα των δανειστών, αλλά παράλληλα ενδυναμώνοντας την οικονομική ανάπτυξη.

Θετική αντίδραση της Αργεντινής. Αποστασιοποίηση των ΗΠΑ

Η Αργεντινή, η χώρα που ως επί το πλείστον βρίσκεται πίσω από το συγκεκριμένο ψήφισμα, χαιρέτισε με θέρμη την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης. «Πρόκειται για ένα ψήφισμα υπέρ της οικονομικής σταθερότητας, της κοινωνικής ειρήνης και της ανάπτυξης», ανέφερε ενώπιον της ΓΣ ο υπ. Εξωτερικών της Αργεντινής Χέκτορ Τίμερμαν προσθέτοντας: «Σήμερα το χρέος αποτελεί πηγή εντάσεων και πρόκλησης βίας, αιτία ανισοτήτων, αιτία καταστάσεων στις οποίες οι ισχυρές χώρες εκμεταλλεύονται τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες που αναζητούν κεφάλαια». Η πρόεδρος της Αργεντινής από την πλευρά της, σε τηλεοπτικό της μήνυμα, ανέφερε ότι η χώρα της «έχει βοηθήσει άλλες χώρες ώστε να μην υποφέρουν από αντίστοιχες τραγωδίες, από την ίδια αδικία και δυστυχία που υπέφερε η Αργεντινή».

Ωστόσο ενστάσεις ήγειρε από την πλευρά της η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ στη ΓΣ, υποστηρίζοντας ότι η γλώσσα του ψηφίσματος είναι «προβληματική» καθώς και ότι οι χώρες με πρόβλημα χρέους δεν έχουν κανέναν «κυριαρχικό δικαίωμα» να αποφασίζουν για την αναδιάρθρωσή του. Παράλληλα οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι τα ζητήματα που σχετίζονται με το θέμα της αναδιάρθρωσης χρέους εμπίπτουν ήδη στη δικαιοδοσία άλλων διεθνών οργανισμών, μεταξύ των οποίων το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Διεθνής Ένωση Χρηματαγορών (International Capital Markets Association). Σύμφωνα με την επίσημη θέση των ΗΠΑ, αλλά και των άλλων χωρών που καταψήφισαν το ψήφισμα (Mεγάλη Βρετανία, Καναδάς, Γερμανία, Ιαπωνία και Ισραήλ) η μελλοντική δημιουργία ενός καταστατικού μηχανισμού για τη ρύθμιση ζητημάτων αναδιάρθρωσης χρέους θα επέφερε ανασφάλεια στις διεθνείς αγορές.

Δήμητρα Κυρανούδη (ΑP, Reuters)