Zašto se grade hemijska postrojenja tik pored gradova?

Hemijska industrija Porajnja, regiona u njemačkoj saveznoj pokrajini Sjevernoj Rajni-Vestfaliji, koji takođe uključuje i hemijski park Leverkuzen - jedna je od najvećih lokacija te branše u Evropi. Preko 260 hemijskih preduzeća, koja zapošljavaju više od 70.000 ljudi, često su povezana u takozvane hemijske parkove. Od Veselinga na jugu do Dormagena na sjeveru.

- pročitajte još: Potraga za nestalima u eksploziji u Leverkuzenu

Svoja postrojenja u neposrednoj blizini Kelna imaju Bajer, EksonMobil, Kemikal, Ineos, Kovestro ili Lankses. No, da bi se shvatilo kako to veliki gradovi i hemijski parkovi mogu da egzistiraju u tako neposrednoj blizini, mora da se baci pogled na dugu industrijsku istoriju Porajnja.

Karl Leverkuz i fabrika boja

Prije svega je Rajna, kao transportni put za masovnu robu, bila presudna da se krajem 19. stoljeća mnogi hemijski koncerni stacioniraju baš u ovoj oblasti. Grad Leverkuzen je zahvaljujući industriji dobio i ime: hemičar Karl Leverkuz je 1860. preselio svoju fabriku ultramarina iz Vermelskirhena u Vizdorf na Rajni. 20-ak godina kasnije, preteča današnjeg međunarodnog hemijskog koncerna Bajer se iz mesta Elberfeld (današnji dio Vupertala) koje mu je postalo premalo, preselio u Vizdorf. Zahvaljujući fabrici Leverkuz već su na obali Rajne bili postaljeni svi najvažniji pogoni.

S obzirom da su poslodavci bili zainteresovani da radnicima omoguće kratak put do posla, gradila su se naselja u neposrednoj blizini fabrika. Tako su mjesta rasla u gradove, a tako je nastao i današnji Leverkuzen. Zbog toga se do danas stambena naselja nalaze tik pored fabrika. Istovremeno je industrija otvarala sve više radnih mjesta, što je u dovelo do doseljavanja u sve više ljudi u gradove poput Kelna.

Tokom privrednog čuda nakon Drugog svjetskog rata znatno su porasle kompanije koje su smještene u Porajnju. Na razmeđu milenijuma su restruktuiranjem od pojedinačnih hemijskih fabrika i postrojenja nastali takozvani hemijski parkovi. Ideja je bila da na jednom području povežu različita preduzeća povežu svoju proizvodnju, iskoriste sinergiju i izgrade neophodnu infrastrukturu – sa uspjehom.

Izvozni hit

„Model njemačkih hemijskih parkova je izvozni hit“, kaže Ernst Grigat. Doktor hemije je preko deset godina rukovodio hemijskim parkom sa fabrikama u Leverkuzenu, Dormagenu i Krefeld-Uerdingenu. Grigat kaže da su u Kini izgrađene na hiljade hemijskih parkova po uzoru na njemačke. Jer, koncentracija eksperata i resursa omogućavaju bolji bezbjednosni menadžment i zaštitu prirodne sredine.

Osim toga, hemijski region u Porajnju je imao dodatnu prednost u svjetskoj tržišnoj utakmici. Gustina hemijskih parkova omogućila je fabrikama međusobnu saradnju, kaže Grigat. „Postoji veoma jak savez među fabrikama u Porajnju između Dormagena, Leverkuzena i Veselinga.“ Pored toga region ima pristup morskim lukama, nalazi se na interfejsu mnogih evropskih transportnih osa i povezan je na jedinstveni cjevovodni sistem, kroz koji može da se prevozi 50 odsto svih materija. „Kelnjani možda to ne znaju“, napominje Grigat, „ali Keln je glavni hemijski grad Njemačke, možda čak i Evrope“.

Ali, zar nije opasno da se hemijska produckija locira tako blizu gradova? Ne mora da znači, kaže Grigat. Naravno da postoje hemijski poluproizvodi koji mogu da budu opasni. Ali, značajna prednost je, kaže doktor hemije, ta što u hemijskim parkovima postoje neophodne bezbjednosne strukture, posebno obučene vatrogasne jedinice za rukovanje opasnima materijama.

Zbog toga se nova preduzeća smještaju direktno u hemijske parkove, kako bi se pravno obezbijedila. Takođe i fabrike, koje su nekada bile u industrijskim zonama, a koje su se zbog ubrzanog širenja gradova sada našle usred grada, radije bi se preselile u neki od hemijskih parkova. I prema Gigratu, oni se planiraju na tako velikoj površini, da se bezbjedna udaljenost može održati uprkos blizini gradova.

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu