1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Zašto se na Zapadu povećava opasnost od terorista IS-a

28. april 2023

Njemačke bezbjednosne vlasti upozoravaju na rastuću opasnost od napada avganistanskog ogranka terorističke grupe „Islamska država“. Ta grupa trenutno intenzivno širi svoju mrežu.

https://p.dw.com/p/4Qcuo
Racija protiv islamista u Göttingenu 2017.
Foto: picture-alliance/dpa/S. Pförtner

Prije nekoliko godina ova vijest bi u zapadnim medijima bila nezamisliva: talibani u Avganistanu ubili islamističkog teroristu. To se navodno desilo početkom aprila, a radi se o komandantu terorističke grupe „Islamska država“ (IS) osumnjičenom da je bio organizator bombaškog napada na aerodromu u Kabulu u avgustu 2021. u kojem je ubijeno više od 150 ljudi, uključujući 13 američkih vojnika.

O ubistvu teroriste IS-a javnost je obavijestio Džon Kirbi, portparol Saveta za nacionalnu bezbjednost SAD. Pritom je djelovalo kao da je vlada SAD izuzetno zahvalna talibanima, novim avganistanskim vladarima, za ovu uspješnu „antiterorističku operaciju" - i to je u stvari pomalo tako.

Iako talibane karakteriše i radikalna islamska ideologija, oni su neprijatelji džihadista Islamske države i ove dvije grupe se ogorčeno bore jedna protiv druge. Prema zapadnim bezbjednosnim vlastima, teroristi IS-a predstavljaju mnogo veću prijetnju (od talibana).

Mreža ISPK-a navodno planira napade na zapadu

IS je u Siriji i Iraku uglavnom uništena ili barem značajno potisnuta. Međutim, ogranak IS u Avganistanu, takozvana IS provincija „Horasan“ (ISPK), stavlja u pripravnost i njemačku protivterorističku odbranu.

A komandant američke Centralne komande, general Majkl Kurila, nedavno je na pred američkim Senatom prognozirao da će avganistanski ogranak IS-a vjerovatno biti u stanju da napadne zapadne mete van Avganistana - za manje od šest mjeseci.

Racija protiv islamista u Hildesheimu 2016. godine
I u Njemačkoj navodno postoji sve veća opasnosti od islamističkih napadaFoto: picture-alliance/dpa/J. Stratenschulte

Prema zapadnim obavještajnim službama, ISPK je posljednjih mjeseci izgradio mrežu pristalica i pomagača kako bi mogao da izvede terorističke napade u inostranstvu, posebno u Evropi. Ta grupa intenzivno radi na pripremi većih napada na Zapadu, upozoravaju i njemački obavještajci.

S jedne strane, ciljano se stupa u kontakt sa radikalizovanim islamistima u Evropi preko čet-grupa i šifrovanih kanala komunikacije: tamo ih regrutuju i na primjer, daju instrukcije za proizvodnju eksploziva i bombi.

Međutim, bezbjednosne vlasti su sada posebno zabrinute - i zato jer ima izvještaja da se potencijalne terorističke ćelije ubacuju u Evropu. Navodno je to dijelom već učinjeno.

Prema bezbjednosnim krugovima, ISPK je već iskoristio nedavno kretanje izbjeglica za krijumčarenje terorista voljnih da izvrše napade.

Nedavno objavljeni dokumenti američkog Ministarstva odbrane pokazuju da američke tajne službe imaju informacije da ISPK aktivno promoviše takozvane „spoljne operacije“, odnosno napade u inostranstvu.

Prema jednom od dokumenata iz februara, do sada je poznato više desetina takvih planova, a američke službe su navodno saznale da je ISPK očigledno planirao da izvrši samoubilački napad tokom Svjetskog prvenstva u fudbalu 2022. u Kataru.

Navodi se da su drugi planirani napadi bili usmjereni na holandske i švedske diplomatske objekte u Rusiji, Tadžikistanu i Azerbejdžanu kao odgovor na desničarske ekstremiste koji su spalili Kur´an u te dvije zemlje.

Islamisti se interesuju za dronove
Islamisti navodno razmatraju mogućnosti napada korišt́enjem dronova opremljenih eksplozivomFoto: picture-alliance/AP Photo/J. Stillwell

Razmatrani napadi dronovima

Pored toga, navodi se da su članovi ISPK-a intenzivno razgovarali o mogućnosti napada korišt́enjem dronova opremljenih eksplozivom.

Kaže se da su islamisti već kontaktirali jednu osobu u Ukrajini, gdje se se već neko vrijeme sa velikim uspjehom koriste civilni dronovi pretvoreni u naoružane leteće objekte.

Takođe se navodi da je teroristička mreža kontaktirala jednog simpatizera u Velikoj Britaniji u ljeto prošle godine koji je tvrdio da ima vještine u oblasti aeronautičkog inženjerstva i hemije. Kontakti IS-a su ga podstakli da svoje znanje stavi na raspolaganje putem onlajn komunikacije umjesto da krene na rizično putovanje u Irak ili Avganistan.

Planirano osnivanje njemačke ćelije IS-a?

I u Njemačkoj su institucije za bezbjednost trenutno veoma zabrinute zbog sve veće opasnosti od islamističkih napada u zemlji.

„Jačanje ove grupe u Avganistanu povećava opasnost u Njemačkoj", upozorio je prije nekoliko nedjelja Tomas Haldenvang, predsjednik Savezne kancelarije za zaštitu ustava, tajne službe za bezbjednost unutar Njemačke.

U septembru 2022. u Izerlonu i Bremerhavenu su uhapšena dvojica mladih islamista, za koje se navodi da su komunicirali sa pripadnicima IS-a u Avganistanu - među kojima je bio i visokorangirani komandant, porijeklom iz Tadžikistana koji je do skoro živio u Njemačkoj, a zatim otišao u Avganistan.

Prema navodima saveznog državnog tužioca, uhapšeni su putem čet grupa regrutovali druge islamiste, pozivali na napade i dijelili islamističku propagandu i uputstva za pravljenje bombi.

Regrutovanje islamista putem mreža
Regrutovanje islamista preko čet-grupa i šifrovanih kanala komunikacijeFoto: picture-alliance/dpa

Navodi se da su instruktori ISPK-a i njima savjetovali da ne putuju na područje sukoba - i da umjesto toga izvrše napade na „nevjernike“ u Njemačkoj.

Kaže se da je 17-godišnji osumnjičeni za terorizam iz Bremerhafena dobio instrukcije od svog kontakta sa IS-om u Avganistanu da uspostavi ćeliju IS-a u Njemačkoj i da djeluje kao njen „emir". Neko vrijeme je vodio grupu na Telegram na njemačkom jeziku sa više od 30 članova.

S druge strane, za 16-godišnjeg osumnjičenog iz Izerlona se navodi da je planirao napad eksplozivom, ali je od toga odustao i razmišljao da umjesto toga izvrši napad nožem na policajce.

Dvojica maloljetnih islamista su optuženi pred Višim regionalnim sudom u Hamburgu. Još nije jasno da li će optužbe biti prihvaćene.

Oni su i dalje u pritvoru - ali se nisu odrekli svojih džihadističkih stavova. Mladić iz Bremerhafena je navodno naslikao zastavu Islamske države i napisao islamističku borbenu pjesmu. Za osumnjičenog iz Izerlona se navodi da je tokom posjeta zatvoru nastavio da izražava radikalne islamske ideje.

ARD/ff/dr

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu