Počast autoru evropske himne
13. oktobar 2020
Ludwig van Beethoven (1770-1827) nije puno putovao tokom svojih 57 godina života. Razlog je uglavnom njegovo loše zdravstveno stanje. Pored gubitka sluha, što započinje u mladosti, ovaj kompozitor je "visio” kod doktora zbog raznih drugih zdravstvenih tegoba. " Da nije mog sluha, do sada bih proputovao pola svijeta", napisao je u novembru 1801. godine u 31-oj godini života.
Na poduke kod Haydna
Na prvo dugo putovanje Beethoven je krenuo u decembru 1786. godine. Cilj je bio Beč a putovanje je trajalo do maja 1787. godine. U Beču ga je trebao podučavati njegov uzor Mocart. No, teško da su se njih dvojica uopšte sreli, jer je Mocart bio u Pragu od 8. januara do 12. februara. Beethoven je ostao u Beču najkasnije do 28. marta. Na povratku u Bonn zaustavio se u Minhenu, Regensburgu i Augsburgu.
Mozart umire 1791. Najkasnije u julu 1792. godine, kada je Joseph Haydn posjetio Bonn, dogovoreno je da mladi Beethoven kod njega uzima časove u Beču; Beethoven tamo dolazi 10. novembra i uzima stan.
Nemoguć povratak u Bonn
Kada su francuske trupe umarširale u Bonn 8. oktobra 1794., Beethovenov povratak postao je nemoguć. On stalno želi da se vrati u svoj dom na Rajni, ali to je praktično neizvodljivo.
- pročitajte i ovo: Čovjek i mit: zablude o Beethovenu
Na jedinu pravu koncertnu turneju u životu on odlazi u februaru 1796. Putovanje, koje je organizirao njegov zaštitnik princ Lichnowsky, vodi ga, između ostalog, preko Praga u Dresden, Leipzig i Berlin. U novembru te iste godine Beethoven nastupa u Bratislavi i Budimpešti, u oktobru 1798. ponovo u Pragu.
Krajem 1803. planira putovanje u Francusku, gdje u Parizu namjerava između ostalog izvesti svoju 3. simfoniju - Eroicu. Ali do toga ne dolazi a jedan od razloga je Beethovenovo razočaranje Napoleonovim krunisanjem za cara.
Putovanja u lječilišta i banje
Od 1800. godine - Beethoven tada nema ni 30 godina, a u međuvremenu se preselio iz svog rodnog Bonna u grad klasične muzike Beč – ciljevi njegovih putovanja su sve više lječilišta i banje. Tamo pokušava, boraveći u banjama i po 6 mjeseci, ublažiti svoje hronične upale i zaustaviti sve veći gubitak sluha.
Iz tog perioda važan je njegov boravak u banji Teplice u Češkoj u ljeto 1811. godine. 19. jula 1812. tamo dolazi do njegovog nezaboravnog susreta s Goetheom. U pismu svom izdavaču Härtelu, Beethoven je napisao: "Goethe je previše odan dvorskim zadovoljstvima, više nego što dolikuje jednom pjesniku."
Ne uspijeva napustiti Beč
U kasnijim godinama više puta je planirao putovanja u Englesku, koja je za njega postala ostrvo političkog i kulturnog blaženstva. 1823. Beethoven najavljuje da će sljedeće godine doći u London. Moguće da je tamo boravio i njegov uzor i učitelj Haydn, koji je ostvario niz velikih uspjeha u Engleskoj. Ali u posljednjoj deceniji svog života Beethoven ne uspijeva napustiti Beč - ako se izuzmu ljetni boravci u obližnjim selima Mödling, Unter i Oberdöbling, Baden, Hetzendorf, Penzing i Gneixendorf.
- pročitajte i ovo: Glava, srce, ruka - Beethovenov skok iz krize
U novembru 1826. Beethoven se sa bratom Johannom vraća iz Gneixendorfa u Beč teško bolestan. Doktori mu dijagnosticiraju vodu u stomaku (ascites) i žuticu. Umro je 26. marta 1827. godine. Beethovenovo posljednje dovršeno djelo bio je kanon "Wir irren allesamt" – "Svi smo u zabludi”.
Oda radosti
I pored toga što je relativno malo putovao, njegova muzika je osvojila cijeli svijet. Beethovenova „Oda radosti" iz završnog akta Devete simfonije je od 1972. godine evropska himna i simbolizira globalnu ideju slobode i solidarnosti.
Prema spisku bonskog udruženja "Građani za Beethovena", 30 prevoznih sredstava širom svijeta nose ime ili je na njima utisnut lik ovog svjetski poznatog kompozitora. U brošuri "Ludwig van Beethoven” piše da su među njima autobusi u Indoneziji, vozovi u Velikoj Britaniji i Austriji, holandski avion ali i jedan izgubljeni brod koji je nestao na putu za Čile 1914. godine.
KNA/jr