010310 Chile Erdbeben Plünderungen

Şili, birkaç hafta önce deprem felaketiyle sarsılan Haiti ile aynı kaderi paylaşıyor. Şili’de Cumartesi günü meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki depremde 700’den fazla kişinin hayatını kaybettiği açıklandı ve ölü sayısının artmasından endişe ediliyor. Şili’de artçı sarsıntılar da devam ediyor. Bu sabah saatlerinde 6.2 büyüklüğünde artçı bir deprem daha meydana geldi. Deprem bölgelerinde bir yandan da şiddet ve yağmalama olayları yaşanıyor.

Şili’den haftasonu gelen görüntüler bir iç savaşı andırıyordu. Polis, Concepcion'da süpermarketleri talan etmek isteyenlere göz yaşartıcı gaz ve tazyikli suyla engel olmaya çalıştı. Pazar günü, depremzedeler için adeta bir kâbus gibiydi. Depremden etkilenen bölgelerde eczane ve dükkânların kapalı olması yüzünden evsiz kalan insanlar ne ekmek ne de su bulabildi. Bu depremzede, amaçlarının dükkânları yağmalamak olmadığını söylüyor:

“Suya ihtiyacım var. Susadım. Ama su yok. İnsanlar bize hiçbir şey vermek istemiyor. Su ve ekmeğe ihtiyacımız var. İnsanlar paraları olmasına rağmen aç. En azından kısa bir süre marketleri açsınlar diye buradayız. Böylece insanlar birşeyler satın alabilir ve parasını da öderler. Bizim çalmak gibi bir niyetimiz yok.“

Uluslararası yardım talebi

Şili Cumhurbaşkanı Michelle Bachelet, yağmalama olaylarının ardından Concepcion çevresinde depremden en fazla etkilenen Maule ve Biobio bölgelerinde olağanüstü hâl ilan etti ve kamu güvenliğini sağlamak için bölgeye binlerce asker gönderdi. Concepcion Belediye Başkanı da acil yardım talebinde bulundu:

“Eğer bize 200 kişilik ek kuvvet verilirse, bu hiçbir şey demek. Şehir tekrar kontrol altına alınmalı. Buradaki dürüst, namuslu insanlar bir şeylerin ucundan tutmak istiyor. Santiago'dan yardım bekliyorlar. Buna ihtiyacımız var, çünkü burada satın alınacak hiçbir şey yok. Hiçbir yerde hiçbir şey yok!“

Enkaz altındaki kentler

Deprem bölgelerinde çaresizlik hâkim. Harap olmuş şehir merkezleri, yıkılmış evler, çökmüş köprüler ve yıkıntılar arasında kalan insanlar göze çarpıyor. Depremzedeler yıkıntılar arasında kendilerine sığınak, barınacak bir yer arıyor. Deprem bölgelerinde tıbbi olanaklar da yetersiz. Çok sayıda hastane ağır hasar görmüş ve çökme tehlikesi altında. Cumhurbaşkanı Bachelet deprem felaketinin ardından ilk kez uluslararası yardım talebinde bulundu:

“Bu dramatik saatlerde bir kez daha uluslararası destek ihtiyacı yaşıyoruz. Dün Haiti’ye yardım etmek bizim görevimizdi; bugün ise biz bu dayanışmayı bekliyoruz.

Donanma hatasını kabul etti

Şili Donanması ise tsunami uyarısında bulunmayarak hata yaptıklarını kabul etti. Japonya'dan Avustralya'ya kadar tüm Pasifik bölgesinde tsunami alarmı verilirken, Şili’de tehlikenin geçtiği bildirilmişti. Oysa bu büyük bir yanılgıydı. Depremle zaten büyük zarar gören Talcahuano ya da Lloca gibi kıyı bölgelerini bir de metrelerce yüksekliğindeki dev dalgalar vurdu. Gemi ve konteynerler, şehir merkezindeki pazar yerine kadar sürüklendi. Şans eseri çoğu insan kurtuldu, çünkü onlar "tehlike geçti" uyarısına güvenmeyip bölgeden uzaklaşmışlardı. Ancak hâlâ onlarca kişi kayıp. Zarar gören altyapı nedeniyle elektrik ve su şebekeleri de tam olarak çalışmıyor.

33 milyar dolar hasar tahmini

Ancak ülkede olumlu sayılabilecek bazı gelişmeler de var. Uluslararası havaalanı yeniden işler hale geldi. Ayrıca başkent Santiago'da metrolar çalışmaya başladı. Okullar ise bir hafta boyunca kapalı kalacak.

Tahminlere göre, depremde 1,5 milyon ev yıkıldı ya da büyük hasar gördü, iki milyon kişi de evsiz kaldı. Depremin toplam maliyetinin 33 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Ancak Şili hükümeti, felaketin tam bilançosunu öğrenebilmek için hafta ortasına kadar beklemek gerektiğini açıkladı.

© Deutsche Welle Türkçe

Gotfried Stein / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü