Şili: Latin Amerika'nın aşı şampiyonu

Birçok Avrupa ülkesinde koronavirüse karşı aşılama çalışmaları ağır aksak ilerlerken Şili, 3 Şubat'ta ilk aşı merkezlerinin açıılması ile birlikte halkı büyük bir hızla aşılamaya başladı. Kısa bir süre içerisinde ülkede günde 150 bin, 180 bin, hatta 270 bin kişi aşılandı. Sağlık personelinin aşılanmaya başlandığı Aralık ayından bu yana ülkede toplam 1 milyon 600 bin kişi koronavirüs aşısı oldu.

19 milyon nüfuslu ülke bu halkın yüzde 8'inden fazlasının, en azından ilk doz aşı ile aşılandığına işaret ediyor. "Our World in Data" sitesinin verilerine göre, dünya genelinde sadece nüfusun yüzde 70'inin aşılandığı İsrail, yüzde 47'sinin aşılandığı Birleşik Arap Emirlikleri, yüzde 20'sinin aşılandığı İngiltere ve yüzde 14'ünün aşılandığı ABD, Şili'nin önünde yer alıyor. Ancak bu ülkelerde aşı kampanyaları haftalar öncesinde başladı.

"Our World in Data" sitesinin kurucusu bilim insanı Max Roser, Şili'nin aşılama kampanyasından elde ettiği sonuçların "etkileyici" olduğunu belirtiyor. Şili Cumhurbaşkanı Sebastian Pinera da salı günü bir milyon sınırının aşılmış olmasının "olumlu bir gelişme" olduğunu ifade ederek "Yaşlılara, yerel bölge idarelerine, sağlık çalışanlarına, silahlı kuvvetlere, kolluk kuvvetlerine, herkese teşekkür ederim. Bu pandemiyi aşacağız" dedi.

Şili neyi doğru yapıyor?

Şili Sağlık Bakanı Enrique Paris İspanyol gazetesi El Pais'e yaptığı açıklamada Şili sağlık sisteminin büyük aşı kampanyaları konusunda tecrübeli olduğunu söyledi. Henüz 1978 yılında "oldukça güçlü ulusal bir aşı planı" hazırlandığını belirten Bakan, "Şili'de hiç kimse adını, kimlik kartını ve vurulması gereken aşıyı kaydetmeden aşı olmuyor. Böylece doğru istatistikleri tutabiliyoruz" dedi.

Buna ek olarak nispeten zengin Güney Amerika ülkesi BioNTech / Pfizer, AstraZeneca ve Johnson & Johnson da dahil olmak üzere erken dönemde çok sayıda aşı siparişi verdi. Çinli Sinovac şirketinin aşısı da önemli bir rol oynuyor. Şirketin, Şili Papalık Katolik Üniversitesi ile birlikte ülkede bir test çalışması yürütmesi ve bunun karşılığında da Şili'ye CoronaVac aşısına ayrıcalıklı erişim hakkı sağlanması kararlaştırıldı. Çinli şirket, ülkeye üç yıllık bir dönemde 60 milyon doz aşı sevk edilmesini taahhüt etti.

Şili'nin diğer aşı üreticilerinden ise 30 milyon doz aşı temin etmesi planlandı. Ülkede şu ana kadar BioNTech/Pfizer ve CoronaVac aşısına kullanım izni verildi. Ancak yaşlılar üzerindeki etkileri konusunda veriler eksik olduğundan CoronaVac aşısı sadece 18-59 yaş aralığına yapılıyor.

Yıl ortasına kadar sürü bağışıklığı

Şili hükümeti 2021'in ilk çeyreğinin sonuna kadar beş milyon kişiyi aşılamayı planlıyor. Haziran ayı sonuna kadar ise nüfusun yüzde 80'inin yani 15 milyon kişinin aşılanması öngörülüyor. Ülkenin mevcut tempoda aşılamaya devam etmesi halinde bu hedef gerçekçi görünüyor. Şili bu sayede dünyada koronavirüse karşı sürü bağışıklığına ulaşmış ilk ülkelerden biri de olabilir.

Şili 770 bin vaka sayısı ve 19 bin dolayında ölü ile pandemiden ciddi ölçüde etkilenen ülkeler arasında yer alıyor.

Ines Eisele

© Deutsche Welle Türkçe