Üç Avrupa ülkesinden Kaşıkçı açıklaması

Almanya, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanları Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın kaybolması konusunda ortak bir açıklama yaptı. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt ve Fransız mevkidaşı Jean-Yves Le Drian tarafından yapılan yazılı açıklamada, ailesinin Kaşıkçı'dan 2 Ekim'den bu yana haber alamadığı hatırlatılarak, "Bu olayı çok ciddiye alıyoruz. Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın kaybolması olayı aydınlatılmalıdır" denildi. Açıklamada Suudi Arabistan hükümetinden detaylı ve kapsamlı bir yanıtın beklendiği belirtilerek, "ifade ve basın özgürlüğü ile gazetecilerin korunmasının Almanya, İngiltere ve Fransa için kilit önemde öncelikler" olduğu ifade edildi.

Açıklamada, "Cemal Kaşıkçı'nın ortadan kaybolmasından sorumlu olanların teşhis edilmesi ve onlardan hesap sorulması için inanılır bir soruşturmaya ihtiyaç var" denildi.

Suudi Arabistan'dan misilleme tehdidi 

Suudi Arabistan gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın ortadan kaybolması nedeniyle ABD ve başka ülkeleri Riyad’a karşı ekonomik yaptırım kararı almaları halinde misilleme ile tehdit etti. Suudi resmi haber ajansına açıklama yapan bir hükümet yetkilisi, Suudi Arabistan'a yönelik ekonomik yaptırım kararı alınması halinde, "Suudi krallığının da bu duruma güçlü önlemlerle tepki göstereceğini" belirtti.

ABD Başkanı Donald Trump rejim muhalifi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda öldürüldüğünün ortaya çıkması halinde, Suudi Krallığı'nı bu durumun ciddi sonuçları olabileceği konusunda uyarmıştı. Trump CBS Televizyonu'na verdiği demeçte, Kaşıkçı'nın öldürülmesinin ortaya çıkması halinde birçok seçeneğin de gündeme geleceğini söyleyerek, "O zaman bu durumun üzerine gideceğiz ve ağır cezalar olacak" diye konuşmuştu. Trump’ın bu açıklamasının ardından Suudi borsası çökmüş, hisse senetleri 33 milyar dolar değer kaybetmişti.

Trump Suudi Arabistan'a silah ihracatının durdurulmasına ise karşı. ABD Başkanı böyle bir kararın özellikle Amerikan silah sanayinde işyerlerinin azalmasına yol açacağına işaret edecek, ABD'nin bu durumda kendi kendisini cezalandırmış olacağını belirtti. Başkan Trump özellikle Amerikan Lockheed Martin ve Raytheon silah firmalarının Suudi Arabistan'dan sipariş aldığına dikkat çekti.

Trump, "Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi talimatını Prens Muhammed bin Salman'ın verip vermediği" yönündeki soruya, "Hiç kimse bunun yanıtını bilmiyor ama mutlaka öğreneceğiz. Eğer böyle ise çok sinirleniriz" yanıtını verdi.

Suudi Arabistan endişeli

Suudi Arabistan ekonomisinde planladığı değişiklikler ve hali hazırda yüzde 12,9 olan işsizlik oranını azaltmak için yurt dışından sermayeye ihtiyaç duyuyor. Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Ekim başında İstanbul'da kaybolmasından bu yana başta büyük medya şirketleri olmak üzere bazı şirketler Ekim ayı sonunda Suudi Arabistan'da yapılması planlanan Ekonomi Konferansı'na katılmaktan vazgeçtiğini açıkladı. Suudi Arabistan'ın Yemen'de yürüttüğü operasyonlar, Katar'la yaşadığı tartışma, insan hakları aktivistlerinin tutuklanması gibi gelişmeler uluslararası alanda kaygıyla izleniyor. 

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, Suudi Arabistan'da yapılacak Ekonomi Konferansı'na katılacağını açıkladı. Lagarde yaptığı açıklamada, "Şu an planlarımı değiştirme niyetinde değilim" dedi. Lagarde Kaşıkçı olayı ile ilgili gelişmeleri önümüzdeki günlerde yakından izleyeceğini söyledi.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas Suudi Arabistan'dan Kaşıkçı olayını aydınlatmasını istedi. Frankfurter Allgemeine Zeitung'a açıklama yapan Maas, "Suudi Arabistan'a olayı açıklığa kavuşturmak için elinden geleni yapması gerektiğini açık ve net olarak ifade ettiğini" belirtti. Maas, "Gazetecilerin dünya genelinde yaptıkları iş nedeniyle tehdit edilmeleri ya da saldırıya maruz kalmalarını kabul edemeyiz. Bu sürgündeki gazeteciler için de geçerli" dedi. 

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı, 2 Ekim’de İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’na gitmiş, ancak kendisinden daha sonra haber alınamamıştı. Türk yetkililer, Kaşıkçı’nın Suudi istihbarat görevlileri tarafından öldürüldüğüne inanıyor. Ancak bu suçlamayı reddeden Riyad, bunun aksi yönünde inandırıcı bir kanıt sunmadı.

rtr, AFP / HT, BÖ

© Deutsche Welle Türkçe