iPad kimin?

Apple’ın, Şangay kentinde iPad tablet bilgisayarlarını satmayı sürdürüp sürdüremeyeceği belirsizliğe girdi. Şangay’ın Pudong bölgesinde konuyla ilgili davada, ilk duruşmadan karar çıkmadı. Mahkemenin kararını ne zaman açıklayacağı belli olmasa da ilk duruşmayı izlemek için çok sayıda basın mensubu mahkemeye akın etti.

Apple Çin’in diğer birçok kentinde iPad tablet bilgisayarlarını raflardan kaldırmak zorunda kaldı bile. Ancak Çin’in ve dünyanın en büyük metropolünde satış yasağı getirilmesinin sembolik anlamı büyük. Ayrıca Apple’ın Çin'deki beş satış merkezinden üçü bu kentte bulunuyor.

Apple davayı kaybedebilir

Davacı Proview firması iPad’in isim haklarının kendisine ait olduğunu ve Amerikan şirketinin haklarını çiğnediği suçlamasında bulunuyor. Aralık ayında Proview firmasının merkezinin bulunduğu Çin'in güneyindeki Şenzen kentinde görülen davayı Apple kaybetti. O zamandan bu yana iki firma arasındaki anlaşmazlık büyüyor.

Telif hakları konusunda uzman avukat Yuan Yang, Apple’ın hukukî açıdan zor durumda olduğunu belirtiyor: “Ya Apple Çin hukukundan hiçbir şey anlamıyor. Ya da hiç zorlanmadan kazanabileceklerine inanıyorlar. Ancak Apple’ın bu davayı kaybetmesinin asıl nedeni mahkemeye inandırıcı belgeler sunamamış olması. Apple’ın yerli pazara daha çok uyum sağlamaya çalışması lazım. Hukuk her yerde farklı. Farklı ülkelerde farklı düzenlemeler mevcut.”

İsim hakları tartışması

Hukukî gözle bakıldığında davanın içinden çıkılması bir hayli zor. 10 yıldan uzun bir süre önce Proview Şenzen, iPad ismini tescil ettirmiş. Apple ise 2009 yılında isim haklarını satın almış ancak isim hakkını Proview Şenzen'den değil, bir başka firma aracılığıyla Proview’in Tayvan’da bulunan kardeş firmasından satın almış. Apple, tüm dünyada satış haklarının kendisine ait olduğunu ileri sürüyor. Proview ise Çin sınırları içinde isim haklarının kendisine ait olduğunu iddia ediyor. Ve şimdi mahkemelerin bu anlaşmazlığı çözmesi bekleniyor.

Proview, Çin'in birçok bölgesinde Apple ile davalık olmuş durumda. Daha geçen hafta Apple Çin’in güneyindeki Huizhou kentindeki davayı kaybetti. Önümüzdeki hafta da Guangdong bölgesinde görülecek davadan da bir karar çıkması bekleniyor. Proview ayrıca 40 kentte yetkililerden iPad’lerin satışını durdurmalarını talep etti. Ancak bu talebin büyük oranda yerine getirilebildiğini söylemek zor.

Gençler Apple'dan yana

Apple’a adeta tapan Çinli gençler ise Proview firmasını eleştiriyor. Bir genç “iPad çok ünlü bir marka. Proview bundan kendisine para çıkartmaya çalışıyor. Bunu ahlaken doğru bulmuyorum” diyor. Bir başka genç ise şunları aktrarıyor: “Ortak bir çözüm bulacaklardır. Proview’in derdi para, Apple da iPad ismini istiyor. İki tarafı da memnun edecek bir para miktarı üzerinde pazarlık yaparak anlaşmaları lazım.”

Muhtemel çözüm yolu da bu. Gözlemciler mahkemeye başvurmadan bir çözüm yolu bulunmasını ümit ediyorlar. Somut konuşmak gerekirse Apple’ın Proview’e yüklü bir miktar ödeme yapması gerekecek. Proview de zaten görüşmelere açık olduğunun işaretlerini veriyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Markus Rimmele/ Çeviren: Ercan Coşkun

Editör: Gezal Acer