180110 FDP Spende

Alman siyaseti şu günlerde partilere yapılan bağışları konuşuyor. Berlin'de işbaşına gelen muhafazakâr-liberal koalisyonun ilk icraatlarından biri otellere uygulanan yüzde 19'luk katma değer vergisini yüzde 7'ye düşürmek olmuştu. Hatta bu, iki partinin imzaladığı koalisyon sözleşmesine bile girmişti. Ancak Hür Demokrat Parti’ye (FDP) bir oteller zinciri sahibinin seçimlerden önce yüklü bir bağış yaptığı ortaya çıkınca gözler partiye döndü. Acaba Hür Demokratlar, otellere vergi indirimi uygulamasıyla bir bakıma vefa borcu mu ödedi? Almanya’da bağış mı yoksa rüşvet mi tartışmaları sürerken, işletmelerin partilere yaptığı bağışlarda üst limit belirlenmesi de isteniyor.

Almanya’da partilere yapılan bağışlarda 1966 yılında kabul edilen ve birkaç kez değişiklik yapılan Siyasi Partiler Kanunu temel alınıyor. Federal Anayasa Mahkemesi de birkaç kez partilerin finansmanı konusunu gözden geçirdi. Buna göre siyasi partiler, finansmanının yalnızca bir kısmını devletten sağlayabiliyor. Bunun miktarı da 2002 yılından bu yana toplam 133 milyon euro değerinde. Yani partiler bağışa açıkça istekli ancak şeffaf ve hesap raporlarına uygun olması şartı getiriliyor. Bu sebeple Almanya’da Hür Demokrat Parti’ye (FDP) ünlü bir oteller zinciri sahibinin 1 milyon euronun üzerinde bağış yapmasına muhalefet yoğun tepki gösterdi.

FDP savunmada

Sosyal Demokratlar olayı 'ahlaki yolsuzluk' olarak değerlendirirken, Sol Parti de partilere bağış yapılmasının yasaklanmasını istedi. Hür Demokrat Parti Genel Sekreteri Christian Lindner ise yolsuzluk iddialarını reddediyor:

“Ortaya çıkarılan bir şey yok, bir siyasi skandal söz konusu değil. Biz mevzudan eminiz çünkü daha 2007 yılında oteller için katma değer vergisinin düşürülmesini istedik. Bunun yapılan bağışla hiçbir bağlantısı yok.”

Mevzuat göz önüne alındığında Hür Demokrat Parti’ye yapılan bağış özünde prosedüre uygun görünüyor. Siyasi Partiler Kanunu'na göre 50 bin euronun üzerinde yapılan bağışların Federal Meclis Başkanı’na bildirilmesi gerekiyor. Hür Demokratlar'ın, otel işletmecisinin kendilerine yaptığı bağışı Meclis Başkanı'na bildirdiği belirtiliyor.

Yeşiller üst sınır talep ediyor

Muhalefet partisi Birlik 90 Yeşiller Partisi Eş Başkanı Cem Özdemir, yapılan bağıştan kısa bir süre sonra koalisyon sözleşmesinde oteller için katma değer vergisi indirimi kararının yer almasının tesadüf olmadığını iddia ediyor. Özdemir şunları kaydediyor:

“Burada partiye bağış yapanları kayıran bir politika izlendiği çok açık. Şüphesiz Alman siyasetinde bugüne kadar şahit olmadığımız bir düzeyde yapılıyor bu. Başbakanın, bu durumun kabul edilemez olduğunu hemen açıklaması gerekiyor. Böyle bir şeyin tekerrür etmemesi için biz Yeşiller Partisi olarak, işletmelerin partilere yaptığı bağışlar için bir üst sınır getirilmesini istiyor.”

Hür Demokrat Parti Genel Sekreteri Christian Lindner ise kendilerine yöneltilen bu eleştirileri geri çeviriyor ve Sosyal Demokratlara yapılan bağışlara dikkat çekiyor. Lindner bu anlayışla, Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) bir önceki hükümette yer aldığı dönemde otomobil endüstrisini desteklemek için başlattığı hurda primi uygulamasını da büyük bir bağış olarak görmek gerektiğini söyledi. Oysa Hür Demokrat Partili Christian Lindner, otomobil endüstrisine verilen destek ile Sosyal Demokrat Parti politikası arasında bir bağlantı olmadığını belirtiyor. Hür Demokratlar, otelcilik branşında katma değer vergisinin yüzde 19’dan 7’ye indirilmesinin ekonomik güçlükler nedeni ile gerekli olduğunu kaydediyor.

Hür Demokrat Partili Lindner , “Otelcilik branşında çalışan onbinlerce kişi işini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya, özellikle küçük işletmelerde çalışanlar. Bu yüzden koalisyon hükümetinin bu konudaki kararı hayli mânidar” sözleriyle partisini savunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Marcel Fürstenau / Çeviren: Deniz Eğilmez

Editör: Murat Çelikkafa