Yunanistan kurtarılmanın eşiğinde

Yunanistan'ın borç krizine kalıcı çözüm bulma çabaları sürüyor. Kreditör kurumlar tarafından talep edilen reform önerileri yerine getirildiği takdirde Yunanistan'a yapılan ek mali yardım programının uzatılması gündeme gelebilecek. Avrupa Birliği'nin mali krizlerden korunması ve finans sektörünün istikrara kavuşturulması için tasarlanan siyasi reformlar da Brüksel'de tanıtıldı.

Euro bölgesi maliye bakanları grubu başkanı ve Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem Yunanistan ile ilgili kararların hafta sonuna ertelendiğini açıkladığı basın buluşmasında bir muhabir kendisine, ‘Madem öyle, devlet ve hükümet başkanlarının bu akşam bir araya gelmelerine ne gerek olduğunu?' sordu. Dijsselbloem gülümseyerek şu cevabı verdi:

“Liderler istedikleri zaman bir araya gelebilirler. Biz durum değerlendirmesi yaptık ve görüşlerimizi aktardık. Devlet ve hükümet başkanları bize uymak zorunda değiller”.

‘Buna cüretkârlık denir'

Borç krizinin çözüme kavuşturulması için acilen kararlaştırılan Brüksel'deki liderler buluşmasının ‘karar zirvesi' değil de sadece ‘istişare zirvesi' olduğu randevuya saatler kala öğrenilmişti. Brüksel'deki bir diplomat, ‘aslında zirve iptal edilebilirdi de, ama mekanizma bir kere çalışmaya başlamıştı', diyerek kafaların karışmasına şaşmamak gerektiğini vurguluyordu. Avusturya Maliye Bakanı Hans Jörg Schelling iflasın eşiğindeki Yunanistan yapılacak mali yardımlarla ilgili kararların dört aydır ertelenmesinden Yunanistan'ın sorumlu olduğunu söylüyor. Schelling ‘ gece yarısı uzlaşma önerisi yapıp ertesi gün öğlene kadar karar alınmasını istemek cüretkârlıktır' diyerek kızgınlığını dile getirdi. Atina hükümetinin reform paketinde yaptığı değişikliği yeterli bulmayan Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble de önemsiz saydığı öneriler için zirve tertiplenmesinde anlam göremediğini şöyle vurguladı:

“Şimdiye kadar bize esaslı öneriler yapılmadı. Önemsiz teklifler temelinde Euro maliye bakanları grubu olarak zirveye tutarlı taslak sunmamız mümkün değildir. Perşembe gününden beri herhangi bir değişiklik olmadı.”

‘Görüşmelerin önü açıldı'

Maliye bakanları grubu başkanı Dijsselbloem ise son reform önerilerinin doğru yolda atılmış bir adım olduğunu ve bu fırsatın değerlendirilmesinin sabır gerektirdiğini söylüyordu. Hollanda'nın maliye bakanı şöyle konuştu:

“Kurumlar, yani AB Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu genel anlamda Yunanistan'dan gelen önerilerin sonuca varmak amacıyla görüşmelerin önümüzdeki günlerde yeniden başlatılmasına temel oluşturabileceğini bildirdi.”

Euro Grubu maliye bakanları son bir kez daha bir araya gelecekler, Perşembe ve Cuma günleri de Brüksel'de AB devlet ve hükümet başkanları olağan zirve buluşması yapılacak. Yunan hükümetinin önerilerinin kurumlar tarafından tespit edilen finansman açığını kapatmaya yetip yetmeyeceği henüz belli değil. Başbakan Aleksis Tsipras'ın yüksek emekli maaşlarını düşürmeye ve turizm branşındaki katma değer vergisini arttırmaya razı olduğu öğrenilmişti. Yedi güne kadar uzlaşma sağlanamazsa Yunanistan 7,2 milyar Euro'luk ek yardım kredilerinden yararlanamayacak. Bu durumda Atina'nın devlet iflaslı ilan etmesi ve Avrupa Merkez Bankası'nın acil kredi desteğinden mahrum kalacak olan Yunan bankalarının kapısına kilit vurması kaçınılmaz olacak.

Tsipras Euro'yu bırakmak istemiyor

Yunanistan Başbakanı Tsipras Komisyon başkanı ve kreditörlerin temsilcileriyle yaptığı son buluşmada kesin uzlaşmaya varma zamanın geldiğini söylemiş ve “Yunanistan'a Euro üyesi olarak sosyal adaleti gözeten ve kalkınmasını sağlayan esaslı ve kalıcı bir çözüm bulunmasını umuyoruz” demişti.

Tsipras öteden beri mali olduğu kadar siyasi bir çözüm üzerinde de duruyor ve borçların kısmen silinip, kısmen yeniden yapılandırılmasını talep ediyor. Kreditörleri ise bu konuyu gündeme almak için ek yardım programının sona ermesini bekliyorlar.

Euro Bölgesi reformları

Brüksel'deki kritik randevu sırasında AB'nin beş önemli kurumunun Euro bölgesinin genişletilip derinleştirilmesini öngören reform önerileri de tanıtıldı. Bu öneriler arasında bankalar birliğinin tamamlanması, bütün Euro ülkelerini kapsayacak banka mevduat sigorta fonu kurulması ve Avrupa maliye bakanlığı ihdas edilmesi de bulunuyor. Bağlayıcı nitelikte olmakla birlikte milli bütçe egemenliğinin üye ülkelerde kalmasını öngören yapısal reformların 2025 yılında yürürlüğe girmesi söz konusu. AB bünyesindeki kenetlenmeyi arttıracak olan siyasi reformlar kuruluş antlaşmalarında değişiklik yapılmasını gerektiriyor. Konu, İngiltere'nin AB'de kalıp kalmayacağının kesinlik kazanacağı ve Fransa'nın dönem başkanlığını devralacağı 2017 yılında görüşülecek.

© Deutsche Welle Türkçe

Bernd Riegert