Yeni asgari ücret belirleniyor

Türkiye'de yaklaşık 10 milyon kişiyi kişiyi ilgilendiren yeni asgari ücreti belirlemek için, Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısını bugün yapıyor. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinin katılımıyla, saat 14.00'da (TSİ), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yapılacak toplantı öncesinde TÜRK-İŞ, konfederasyona bağlı 34 sendikanın başkanlarının katılımıyla ayrı bir toplantı düzenledi. 

TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, asgari ücret görüşmelerine "7 bin 785 lira" talebi ile başlayacaklarını belirterek, bunun "Bir bekar işçinin yaşam maliyeti, açlık sınırı" olduğunu söyledi. 

Bu yılın Ocak ayında 4 bin 253 TL olarak açıklanan asgari ücret, Temmuz ayında enflasyon farkından dolayı 5 bin 500 liraya çıkarılmıştı.

Pazartesi günü Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) yapılan 2023 yılı bütçe görüşmelerinde kürsüden milletvekillerine hitap eden Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, enflasyonun "yıl sonunda yüzde 65 civarında gerçekleşeceği öngörülmektedir" ifadelerini kullanmıştı. Uzmanlar Oktay'ın dile getirdiği bu rakamın asgari ücretin belirlenmesinde önemli bir rol oynayabileceğini belirtiyor.

KESK: Türkiye asgari ücretliler ülkesine dönüştürüldü

Salı günü Trabzon'da gazetecilere açıklamalarda bulunan Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Eş Genel Başkanı Şükran Kaban Yeşil, "Gelir adaletsizliği derinleşiyor. Toplumun en zengin yüzde 1'i toplam servetin yüzde 41'ini elinde tutuyor. Yüzde 99'u olarak bizler ise geriye kalan yüzde 59'u paylaşıyoruz. Geldiğimiz noktada Türkiye asgari ücretliler ülkesine dönüştürülmüş, emeğin milli gelirden aldığı pay son yirmi yılın en düşük noktasına inmiştir" dedi.

İktidarın 2023 bütçesini, "kesenin ağzının açılacağı bir bütçe" gibi göstermeye çalıştığını ve yüzlerce medya kuruluşunun, "yeni yılda asgari ücretliye, emekliye, memura yüksek oranlı zamlar yapılacak" başlıklı haberler yaptığını dile getiren Kaban Yeşil, "Buradan emeği ile geçinen tüm kesimleri, yurttaşlarımızı uyarıyoruz. Bugüne kadar onlarca, yüzlerce defa hayata geçirilen bu oyunu bozmaya çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.

DİSK: Asgari ücret en az 13 bin 200 TL olmalı

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ise, Salı günü DİSK'in İstanbul'daki genel merkezinde yapılan toplantıda, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda yer almamalarına rağmen her sene taleplerini kamuoyu ile paylaştıklarını dile getirerek, yeni asgari ücretin en az 13 bin 200 TL olması gerektiğini ifade etti.

"2022'deki yüksek enflasyonla beraber işçi, emekçi, emekli, dar gelirli milyonlar için geçinmek neredeyse bir mucizeye dönüştü" diyen Çerkezoğlu, "Hayat pahalılığı karşısında verilen her kuruş artışın hızla anlamını kaybettiğini" belirterek, "Bu yüksek enflasyon koşullarında asgari ücretin yılda dört kez güncellenmesi gereklidir" dedi.

İYİ Parti'nin talebi 9 bin 600 TL

TBMM'de grubu bulunan muhalefet partilerinden İYİ Parti'de de, parti sözcüsü ve Genel Başkan Başdanışmanı Kürşad Zorlu, Salı günü yaptığı açıklamada, "Biz asgari ücretin önümüzdeki Ocak ayı itibariyla yapılması muhtemel zam çerçevesinde en az 9 bin 200 TL olması gerektiğini, kendi önerimiz ise İYİ Parti olarak 9 bin 600 düzeyinde bir asgari ücretin vatandaşlarımıza verilmesi gerektiğine inanıyoruz. İşverenlerimizin de bu yükün altında kendilerini rahat hissedebilmeleri adına vergi boyutuyla da devletin desteğinin sürmesi gerektiğine inanıyoruz" ifadelerini kullandı.

Açlık-yoksulluk sınırı

Birleşik Kamu İş'in Kasım ayı Açlık-Yoksulluk Araştırması'na göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 8 bin 657 TL, yoksulluk sınırı ise 25 bin 422 TL seviyesinde bulunuyor.

TÜRK-İŞ verilerine göre ise Kasım ayında açlık sınırı 7 bin 786 TL'ye, yoksulluk sınırı da 25 bin 364 liraya çıkmış durumda. Böylece, açlık sınırı mevcut asgari ücretin en az 2 bin 286 TL üzerine çıkarken yoksulluk sınırı asgari ücretin neredeyse beş katını buldu.

Yoksulluk sınırı belirlenirken ortalama dört kişilik bir ailenin standart bir yaşam sürebilmeleri için gerekli olan ihtiyaçlar belirlenerek hesaplama yapılıyor. Açlık sınırı içinse minimum kalori ve minimum maliyet hesaplanıyor.

Merkez Bankası'nın 2022 sonu enflasyon hedefi dikkate alındığında yeni asgari ücretin 7 bin 500 TL dolayında saptanması gerekiyor. Bu da Kasım ayı için belirlenen açlık sınırının altında kalıyor.

Asgari ücret nasıl belirleniyor?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetin her birinden beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyonda işçiyi temsilen sadece TÜRK-İŞ bulunuyor. Ancak TÜRK-İŞ, ücret konusunda diğer işçi sendikalarından görüş alıyor.

DW / ET,JD