Yargı karmaşası Afganistan soruşturmasını geciktiriyor
6 Kasım 2009
Dresden Başsavcılığı, Kunduz'daki Alman birliklerini komuta eden Albay Georg Klein'ın verdiği "Taliban tarafından kaçırılan iki yakıt tankerinin havadan bombalanması" emriyle ilgili görevsizlik kararı verdi. Eylül ayında yaşanan olayda en az 50 sivil ölmüş, Alman komutan "yetkisini aşmakla" eleştirilmişti.
Savcılık, Afganistan'daki durumu "silahlı çatışma hali" olarak değerlendirdi ve bu nedenle olağan ceza hukuku kapsamına değil, "uluslararası ceza hukuku" kapsamında incelenmesi gerektiği yönünde görüş bildirdi. Bu görüş uyarınca konu Federal Savcılık'ın görev alanına giriyor. Federal Savcılık, Almanya'daki dava açma yetkisi olan en yüksek makam olma özelliğini taşıyor.
Emir büyük tartışmalara yol açmıştı
Albay Georg Klein, 4 Eylül'de Taliban tarafından kaçırılan iki yakıt tankerini üs için açık bir tehdit unsuru olarak değerlendirmiş ve durdurulmaları için Amerikan savaş uçaklarına hareket emri vermişti. Operasyon sırasında en az 50 kişinin yaşamını kaybetmesi konuyla ilgili geniş çapta tartışmalara yol açmış, Federal Alman Savunma Bakanlığı ise, nihai soruşturma raporu tamamlanana kadar değerlendirme yapmayacağını bildirmişti.
Genelkurmay Başkanı Wolfgang Schneiderhan ise, ISAF raporunun incelenmesinin ardından yaptığı açıklamada, "Alman askerlerin doğru hareket ettiğini şüpheye düşürecek hiç bir neden olmadığını" belirtmişti.
Çatışma mı, değil mi?
Afganistan'daki durumun "silahlı çatışma hali" olduğunun kabul edilmesi halinde, bu hukuki açıdan farklı bir süreci beraberinde getirecek. Eğer bu yorum reddedilirse, konu eyalet düzeyinde soruşturma konusu olabilecek ve hatalı davranışları tespit edilen ordu mensupları, olağan ceza hukuku kapsamında "cinayetten" yargılanabilecek.
Almanya’nın yeni Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg, Afganistan’daki Alman birliklerinin görevi için geçtiğimiz günlerde ilk kez "savaş" tanımlamasını kullanmıştı. Guttenberg, bugün yaptığı açıklamadaysa Genelkurmay Başkanı Wolfgang Schneiderhan'ın açıklamasıyla ilgili hiçbir şüphesinin olmadığını ve Afganistan'daki operasyonun yerinde ve uygun bir karar olduğu değerlendirmesini yaptı.
© Deutsche Welle Türkçe
BE/AŞ, DW/dpa